15
|
van Waart H, Stuiver MM, van Harten WH, Geleijn E, Kieffer JM, Buffart LM, de Maaker-Berkhof M, Boven E, Schrama J, Geenen MM, Meerum Terwogt JM, van Bochove A, Lustig V, van den Heiligenberg SM, Smorenburg CH, Hellendoorn-van Vreeswijk JAJH, Sonke GS, Aaronson NK. Effect of Low-Intensity Physical Activity and Moderate- to High-Intensity Physical Exercise During Adjuvant Chemotherapy on Physical Fitness, Fatigue, and Chemotherapy Completion Rates: Results of the PACES Randomized Clinical Trial. J Clin Oncol 2015; 33:1918-27. [PMID: 25918291 DOI: 10.1200/jco.2014.59.1081] [Citation(s) in RCA: 401] [Impact Index Per Article: 44.6] [Reference Citation Analysis] [Abstract] [Track Full Text] [Journal Information] [Subscribe] [Scholar Register] [Indexed: 01/17/2023] Open
Abstract
PURPOSE We evaluated the effectiveness of a low-intensity, home-based physical activity program (Onco-Move) and a moderate- to high-intensity, combined supervised resistance and aerobic exercise program (OnTrack) versus usual care (UC) in maintaining or enhancing physical fitness, minimizing fatigue, enhancing health-related quality of life, and optimizing chemotherapy completion rates in patients undergoing adjuvant chemotherapy for breast cancer. PATIENTS AND METHODS We randomly assigned patients who were scheduled to undergo adjuvant chemotherapy (N = 230) to Onco-Move, OnTrack, or UC. Performance-based and self-reported outcomes were assessed before random assignment, at the end of chemotherapy, and at the 6-month follow-up. We used generalized estimating equations to compare the groups over time. RESULTS Onco-Move and OnTrack resulted in less decline in cardiorespiratory fitness (P < .001), better physical functioning (P ≤ .001), less nausea and vomiting (P = .029 and .031, respectively) and less pain (P = .003 and .011, respectively) compared with UC. OnTrack also resulted in better outcomes for muscle strength (P = .002) and physical fatigue (P < .001). At the 6-month follow-up, most outcomes returned to baseline levels for all three groups. A smaller percentage of participants in OnTrack required chemotherapy dose adjustments than those in the UC or Onco-Move groups (P = .002). Both intervention groups returned earlier (P = .012), as well as for more hours per week (P = .014), to work than the control group. CONCLUSION A supervised, moderate- to high-intensity, combined resistance and aerobic exercise program is most effective for patients with breast cancer undergoing adjuvant chemotherapy. A home-based, low-intensity physical activity program represents a viable alternative for women who are unable or unwilling to follow the higher intensity program.
Collapse
Affiliation(s)
- Hanna van Waart
- Hanna van Waart, Martijn M. Stuiver, Wim H. van Harten, Jacobien M. Kieffer, Marianne de Maaker-Berkhof, Gabe S. Sonke, Neil K. Aaronson, The Netherlands Cancer Institute; Edwin Geleijn, Laurien M. Buffart, and Epie Boven, VU University Medical Center; Laurien M. Buffart, EMGO Institute for Health and Care Research; Maud M. Geenen, Sint Lucas Andreas Hospital; Jetske M. Meerum Terwogt, Onze Lieve Vrouwe Gasthuis; Jeanette A.J.H. Hellendoom-van Vreeswijk, Comprehensive Cancer Centre of the Netherlands, Amsterdam; Jolanda Schrama, Spaarne Hospital, Hoofddorp; Aart van Bochove and Simone M. van den Heiligenberg, Esperanz, North Holland; Aart van Bochove, Zaans Medisch Centrum, Zaandam; Vera Lustig, Flevohospital, Almere; Simone M. van den Heiligenberg, Westfries Gasthuis, Hoorn; and Carolien H. Smorenburg, Medical Center Alkmaar, Alkmaar, the Netherlands
| | - Martijn M Stuiver
- Hanna van Waart, Martijn M. Stuiver, Wim H. van Harten, Jacobien M. Kieffer, Marianne de Maaker-Berkhof, Gabe S. Sonke, Neil K. Aaronson, The Netherlands Cancer Institute; Edwin Geleijn, Laurien M. Buffart, and Epie Boven, VU University Medical Center; Laurien M. Buffart, EMGO Institute for Health and Care Research; Maud M. Geenen, Sint Lucas Andreas Hospital; Jetske M. Meerum Terwogt, Onze Lieve Vrouwe Gasthuis; Jeanette A.J.H. Hellendoom-van Vreeswijk, Comprehensive Cancer Centre of the Netherlands, Amsterdam; Jolanda Schrama, Spaarne Hospital, Hoofddorp; Aart van Bochove and Simone M. van den Heiligenberg, Esperanz, North Holland; Aart van Bochove, Zaans Medisch Centrum, Zaandam; Vera Lustig, Flevohospital, Almere; Simone M. van den Heiligenberg, Westfries Gasthuis, Hoorn; and Carolien H. Smorenburg, Medical Center Alkmaar, Alkmaar, the Netherlands
| | - Wim H van Harten
- Hanna van Waart, Martijn M. Stuiver, Wim H. van Harten, Jacobien M. Kieffer, Marianne de Maaker-Berkhof, Gabe S. Sonke, Neil K. Aaronson, The Netherlands Cancer Institute; Edwin Geleijn, Laurien M. Buffart, and Epie Boven, VU University Medical Center; Laurien M. Buffart, EMGO Institute for Health and Care Research; Maud M. Geenen, Sint Lucas Andreas Hospital; Jetske M. Meerum Terwogt, Onze Lieve Vrouwe Gasthuis; Jeanette A.J.H. Hellendoom-van Vreeswijk, Comprehensive Cancer Centre of the Netherlands, Amsterdam; Jolanda Schrama, Spaarne Hospital, Hoofddorp; Aart van Bochove and Simone M. van den Heiligenberg, Esperanz, North Holland; Aart van Bochove, Zaans Medisch Centrum, Zaandam; Vera Lustig, Flevohospital, Almere; Simone M. van den Heiligenberg, Westfries Gasthuis, Hoorn; and Carolien H. Smorenburg, Medical Center Alkmaar, Alkmaar, the Netherlands
| | - Edwin Geleijn
- Hanna van Waart, Martijn M. Stuiver, Wim H. van Harten, Jacobien M. Kieffer, Marianne de Maaker-Berkhof, Gabe S. Sonke, Neil K. Aaronson, The Netherlands Cancer Institute; Edwin Geleijn, Laurien M. Buffart, and Epie Boven, VU University Medical Center; Laurien M. Buffart, EMGO Institute for Health and Care Research; Maud M. Geenen, Sint Lucas Andreas Hospital; Jetske M. Meerum Terwogt, Onze Lieve Vrouwe Gasthuis; Jeanette A.J.H. Hellendoom-van Vreeswijk, Comprehensive Cancer Centre of the Netherlands, Amsterdam; Jolanda Schrama, Spaarne Hospital, Hoofddorp; Aart van Bochove and Simone M. van den Heiligenberg, Esperanz, North Holland; Aart van Bochove, Zaans Medisch Centrum, Zaandam; Vera Lustig, Flevohospital, Almere; Simone M. van den Heiligenberg, Westfries Gasthuis, Hoorn; and Carolien H. Smorenburg, Medical Center Alkmaar, Alkmaar, the Netherlands
| | - Jacobien M Kieffer
- Hanna van Waart, Martijn M. Stuiver, Wim H. van Harten, Jacobien M. Kieffer, Marianne de Maaker-Berkhof, Gabe S. Sonke, Neil K. Aaronson, The Netherlands Cancer Institute; Edwin Geleijn, Laurien M. Buffart, and Epie Boven, VU University Medical Center; Laurien M. Buffart, EMGO Institute for Health and Care Research; Maud M. Geenen, Sint Lucas Andreas Hospital; Jetske M. Meerum Terwogt, Onze Lieve Vrouwe Gasthuis; Jeanette A.J.H. Hellendoom-van Vreeswijk, Comprehensive Cancer Centre of the Netherlands, Amsterdam; Jolanda Schrama, Spaarne Hospital, Hoofddorp; Aart van Bochove and Simone M. van den Heiligenberg, Esperanz, North Holland; Aart van Bochove, Zaans Medisch Centrum, Zaandam; Vera Lustig, Flevohospital, Almere; Simone M. van den Heiligenberg, Westfries Gasthuis, Hoorn; and Carolien H. Smorenburg, Medical Center Alkmaar, Alkmaar, the Netherlands
| | - Laurien M Buffart
- Hanna van Waart, Martijn M. Stuiver, Wim H. van Harten, Jacobien M. Kieffer, Marianne de Maaker-Berkhof, Gabe S. Sonke, Neil K. Aaronson, The Netherlands Cancer Institute; Edwin Geleijn, Laurien M. Buffart, and Epie Boven, VU University Medical Center; Laurien M. Buffart, EMGO Institute for Health and Care Research; Maud M. Geenen, Sint Lucas Andreas Hospital; Jetske M. Meerum Terwogt, Onze Lieve Vrouwe Gasthuis; Jeanette A.J.H. Hellendoom-van Vreeswijk, Comprehensive Cancer Centre of the Netherlands, Amsterdam; Jolanda Schrama, Spaarne Hospital, Hoofddorp; Aart van Bochove and Simone M. van den Heiligenberg, Esperanz, North Holland; Aart van Bochove, Zaans Medisch Centrum, Zaandam; Vera Lustig, Flevohospital, Almere; Simone M. van den Heiligenberg, Westfries Gasthuis, Hoorn; and Carolien H. Smorenburg, Medical Center Alkmaar, Alkmaar, the Netherlands
| | - Marianne de Maaker-Berkhof
- Hanna van Waart, Martijn M. Stuiver, Wim H. van Harten, Jacobien M. Kieffer, Marianne de Maaker-Berkhof, Gabe S. Sonke, Neil K. Aaronson, The Netherlands Cancer Institute; Edwin Geleijn, Laurien M. Buffart, and Epie Boven, VU University Medical Center; Laurien M. Buffart, EMGO Institute for Health and Care Research; Maud M. Geenen, Sint Lucas Andreas Hospital; Jetske M. Meerum Terwogt, Onze Lieve Vrouwe Gasthuis; Jeanette A.J.H. Hellendoom-van Vreeswijk, Comprehensive Cancer Centre of the Netherlands, Amsterdam; Jolanda Schrama, Spaarne Hospital, Hoofddorp; Aart van Bochove and Simone M. van den Heiligenberg, Esperanz, North Holland; Aart van Bochove, Zaans Medisch Centrum, Zaandam; Vera Lustig, Flevohospital, Almere; Simone M. van den Heiligenberg, Westfries Gasthuis, Hoorn; and Carolien H. Smorenburg, Medical Center Alkmaar, Alkmaar, the Netherlands
| | - Epie Boven
- Hanna van Waart, Martijn M. Stuiver, Wim H. van Harten, Jacobien M. Kieffer, Marianne de Maaker-Berkhof, Gabe S. Sonke, Neil K. Aaronson, The Netherlands Cancer Institute; Edwin Geleijn, Laurien M. Buffart, and Epie Boven, VU University Medical Center; Laurien M. Buffart, EMGO Institute for Health and Care Research; Maud M. Geenen, Sint Lucas Andreas Hospital; Jetske M. Meerum Terwogt, Onze Lieve Vrouwe Gasthuis; Jeanette A.J.H. Hellendoom-van Vreeswijk, Comprehensive Cancer Centre of the Netherlands, Amsterdam; Jolanda Schrama, Spaarne Hospital, Hoofddorp; Aart van Bochove and Simone M. van den Heiligenberg, Esperanz, North Holland; Aart van Bochove, Zaans Medisch Centrum, Zaandam; Vera Lustig, Flevohospital, Almere; Simone M. van den Heiligenberg, Westfries Gasthuis, Hoorn; and Carolien H. Smorenburg, Medical Center Alkmaar, Alkmaar, the Netherlands
| | - Jolanda Schrama
- Hanna van Waart, Martijn M. Stuiver, Wim H. van Harten, Jacobien M. Kieffer, Marianne de Maaker-Berkhof, Gabe S. Sonke, Neil K. Aaronson, The Netherlands Cancer Institute; Edwin Geleijn, Laurien M. Buffart, and Epie Boven, VU University Medical Center; Laurien M. Buffart, EMGO Institute for Health and Care Research; Maud M. Geenen, Sint Lucas Andreas Hospital; Jetske M. Meerum Terwogt, Onze Lieve Vrouwe Gasthuis; Jeanette A.J.H. Hellendoom-van Vreeswijk, Comprehensive Cancer Centre of the Netherlands, Amsterdam; Jolanda Schrama, Spaarne Hospital, Hoofddorp; Aart van Bochove and Simone M. van den Heiligenberg, Esperanz, North Holland; Aart van Bochove, Zaans Medisch Centrum, Zaandam; Vera Lustig, Flevohospital, Almere; Simone M. van den Heiligenberg, Westfries Gasthuis, Hoorn; and Carolien H. Smorenburg, Medical Center Alkmaar, Alkmaar, the Netherlands
| | - Maud M Geenen
- Hanna van Waart, Martijn M. Stuiver, Wim H. van Harten, Jacobien M. Kieffer, Marianne de Maaker-Berkhof, Gabe S. Sonke, Neil K. Aaronson, The Netherlands Cancer Institute; Edwin Geleijn, Laurien M. Buffart, and Epie Boven, VU University Medical Center; Laurien M. Buffart, EMGO Institute for Health and Care Research; Maud M. Geenen, Sint Lucas Andreas Hospital; Jetske M. Meerum Terwogt, Onze Lieve Vrouwe Gasthuis; Jeanette A.J.H. Hellendoom-van Vreeswijk, Comprehensive Cancer Centre of the Netherlands, Amsterdam; Jolanda Schrama, Spaarne Hospital, Hoofddorp; Aart van Bochove and Simone M. van den Heiligenberg, Esperanz, North Holland; Aart van Bochove, Zaans Medisch Centrum, Zaandam; Vera Lustig, Flevohospital, Almere; Simone M. van den Heiligenberg, Westfries Gasthuis, Hoorn; and Carolien H. Smorenburg, Medical Center Alkmaar, Alkmaar, the Netherlands
| | - Jetske M Meerum Terwogt
- Hanna van Waart, Martijn M. Stuiver, Wim H. van Harten, Jacobien M. Kieffer, Marianne de Maaker-Berkhof, Gabe S. Sonke, Neil K. Aaronson, The Netherlands Cancer Institute; Edwin Geleijn, Laurien M. Buffart, and Epie Boven, VU University Medical Center; Laurien M. Buffart, EMGO Institute for Health and Care Research; Maud M. Geenen, Sint Lucas Andreas Hospital; Jetske M. Meerum Terwogt, Onze Lieve Vrouwe Gasthuis; Jeanette A.J.H. Hellendoom-van Vreeswijk, Comprehensive Cancer Centre of the Netherlands, Amsterdam; Jolanda Schrama, Spaarne Hospital, Hoofddorp; Aart van Bochove and Simone M. van den Heiligenberg, Esperanz, North Holland; Aart van Bochove, Zaans Medisch Centrum, Zaandam; Vera Lustig, Flevohospital, Almere; Simone M. van den Heiligenberg, Westfries Gasthuis, Hoorn; and Carolien H. Smorenburg, Medical Center Alkmaar, Alkmaar, the Netherlands
| | - Aart van Bochove
- Hanna van Waart, Martijn M. Stuiver, Wim H. van Harten, Jacobien M. Kieffer, Marianne de Maaker-Berkhof, Gabe S. Sonke, Neil K. Aaronson, The Netherlands Cancer Institute; Edwin Geleijn, Laurien M. Buffart, and Epie Boven, VU University Medical Center; Laurien M. Buffart, EMGO Institute for Health and Care Research; Maud M. Geenen, Sint Lucas Andreas Hospital; Jetske M. Meerum Terwogt, Onze Lieve Vrouwe Gasthuis; Jeanette A.J.H. Hellendoom-van Vreeswijk, Comprehensive Cancer Centre of the Netherlands, Amsterdam; Jolanda Schrama, Spaarne Hospital, Hoofddorp; Aart van Bochove and Simone M. van den Heiligenberg, Esperanz, North Holland; Aart van Bochove, Zaans Medisch Centrum, Zaandam; Vera Lustig, Flevohospital, Almere; Simone M. van den Heiligenberg, Westfries Gasthuis, Hoorn; and Carolien H. Smorenburg, Medical Center Alkmaar, Alkmaar, the Netherlands
| | - Vera Lustig
- Hanna van Waart, Martijn M. Stuiver, Wim H. van Harten, Jacobien M. Kieffer, Marianne de Maaker-Berkhof, Gabe S. Sonke, Neil K. Aaronson, The Netherlands Cancer Institute; Edwin Geleijn, Laurien M. Buffart, and Epie Boven, VU University Medical Center; Laurien M. Buffart, EMGO Institute for Health and Care Research; Maud M. Geenen, Sint Lucas Andreas Hospital; Jetske M. Meerum Terwogt, Onze Lieve Vrouwe Gasthuis; Jeanette A.J.H. Hellendoom-van Vreeswijk, Comprehensive Cancer Centre of the Netherlands, Amsterdam; Jolanda Schrama, Spaarne Hospital, Hoofddorp; Aart van Bochove and Simone M. van den Heiligenberg, Esperanz, North Holland; Aart van Bochove, Zaans Medisch Centrum, Zaandam; Vera Lustig, Flevohospital, Almere; Simone M. van den Heiligenberg, Westfries Gasthuis, Hoorn; and Carolien H. Smorenburg, Medical Center Alkmaar, Alkmaar, the Netherlands
| | - Simone M van den Heiligenberg
- Hanna van Waart, Martijn M. Stuiver, Wim H. van Harten, Jacobien M. Kieffer, Marianne de Maaker-Berkhof, Gabe S. Sonke, Neil K. Aaronson, The Netherlands Cancer Institute; Edwin Geleijn, Laurien M. Buffart, and Epie Boven, VU University Medical Center; Laurien M. Buffart, EMGO Institute for Health and Care Research; Maud M. Geenen, Sint Lucas Andreas Hospital; Jetske M. Meerum Terwogt, Onze Lieve Vrouwe Gasthuis; Jeanette A.J.H. Hellendoom-van Vreeswijk, Comprehensive Cancer Centre of the Netherlands, Amsterdam; Jolanda Schrama, Spaarne Hospital, Hoofddorp; Aart van Bochove and Simone M. van den Heiligenberg, Esperanz, North Holland; Aart van Bochove, Zaans Medisch Centrum, Zaandam; Vera Lustig, Flevohospital, Almere; Simone M. van den Heiligenberg, Westfries Gasthuis, Hoorn; and Carolien H. Smorenburg, Medical Center Alkmaar, Alkmaar, the Netherlands
| | - Carolien H Smorenburg
- Hanna van Waart, Martijn M. Stuiver, Wim H. van Harten, Jacobien M. Kieffer, Marianne de Maaker-Berkhof, Gabe S. Sonke, Neil K. Aaronson, The Netherlands Cancer Institute; Edwin Geleijn, Laurien M. Buffart, and Epie Boven, VU University Medical Center; Laurien M. Buffart, EMGO Institute for Health and Care Research; Maud M. Geenen, Sint Lucas Andreas Hospital; Jetske M. Meerum Terwogt, Onze Lieve Vrouwe Gasthuis; Jeanette A.J.H. Hellendoom-van Vreeswijk, Comprehensive Cancer Centre of the Netherlands, Amsterdam; Jolanda Schrama, Spaarne Hospital, Hoofddorp; Aart van Bochove and Simone M. van den Heiligenberg, Esperanz, North Holland; Aart van Bochove, Zaans Medisch Centrum, Zaandam; Vera Lustig, Flevohospital, Almere; Simone M. van den Heiligenberg, Westfries Gasthuis, Hoorn; and Carolien H. Smorenburg, Medical Center Alkmaar, Alkmaar, the Netherlands
| | - Jeannette A J H Hellendoorn-van Vreeswijk
- Hanna van Waart, Martijn M. Stuiver, Wim H. van Harten, Jacobien M. Kieffer, Marianne de Maaker-Berkhof, Gabe S. Sonke, Neil K. Aaronson, The Netherlands Cancer Institute; Edwin Geleijn, Laurien M. Buffart, and Epie Boven, VU University Medical Center; Laurien M. Buffart, EMGO Institute for Health and Care Research; Maud M. Geenen, Sint Lucas Andreas Hospital; Jetske M. Meerum Terwogt, Onze Lieve Vrouwe Gasthuis; Jeanette A.J.H. Hellendoom-van Vreeswijk, Comprehensive Cancer Centre of the Netherlands, Amsterdam; Jolanda Schrama, Spaarne Hospital, Hoofddorp; Aart van Bochove and Simone M. van den Heiligenberg, Esperanz, North Holland; Aart van Bochove, Zaans Medisch Centrum, Zaandam; Vera Lustig, Flevohospital, Almere; Simone M. van den Heiligenberg, Westfries Gasthuis, Hoorn; and Carolien H. Smorenburg, Medical Center Alkmaar, Alkmaar, the Netherlands
| | - Gabe S Sonke
- Hanna van Waart, Martijn M. Stuiver, Wim H. van Harten, Jacobien M. Kieffer, Marianne de Maaker-Berkhof, Gabe S. Sonke, Neil K. Aaronson, The Netherlands Cancer Institute; Edwin Geleijn, Laurien M. Buffart, and Epie Boven, VU University Medical Center; Laurien M. Buffart, EMGO Institute for Health and Care Research; Maud M. Geenen, Sint Lucas Andreas Hospital; Jetske M. Meerum Terwogt, Onze Lieve Vrouwe Gasthuis; Jeanette A.J.H. Hellendoom-van Vreeswijk, Comprehensive Cancer Centre of the Netherlands, Amsterdam; Jolanda Schrama, Spaarne Hospital, Hoofddorp; Aart van Bochove and Simone M. van den Heiligenberg, Esperanz, North Holland; Aart van Bochove, Zaans Medisch Centrum, Zaandam; Vera Lustig, Flevohospital, Almere; Simone M. van den Heiligenberg, Westfries Gasthuis, Hoorn; and Carolien H. Smorenburg, Medical Center Alkmaar, Alkmaar, the Netherlands
| | - Neil K Aaronson
- Hanna van Waart, Martijn M. Stuiver, Wim H. van Harten, Jacobien M. Kieffer, Marianne de Maaker-Berkhof, Gabe S. Sonke, Neil K. Aaronson, The Netherlands Cancer Institute; Edwin Geleijn, Laurien M. Buffart, and Epie Boven, VU University Medical Center; Laurien M. Buffart, EMGO Institute for Health and Care Research; Maud M. Geenen, Sint Lucas Andreas Hospital; Jetske M. Meerum Terwogt, Onze Lieve Vrouwe Gasthuis; Jeanette A.J.H. Hellendoom-van Vreeswijk, Comprehensive Cancer Centre of the Netherlands, Amsterdam; Jolanda Schrama, Spaarne Hospital, Hoofddorp; Aart van Bochove and Simone M. van den Heiligenberg, Esperanz, North Holland; Aart van Bochove, Zaans Medisch Centrum, Zaandam; Vera Lustig, Flevohospital, Almere; Simone M. van den Heiligenberg, Westfries Gasthuis, Hoorn; and Carolien H. Smorenburg, Medical Center Alkmaar, Alkmaar, the Netherlands.
| |
Collapse
|