1
|
Servais T, Laurent F, Roland T, Rossi C, De Groote E, Godart V, Repetto E, Ponchon M, Chasseur P, Crenier L, Van Eeckhoudt S, Yango J, Oriot P, Morisca Gavriliu M, Rouhard S, Deketelaere B, Maiter D, Hermans MP, Yombi JC, Orioli L. Mortality-related risk factors of inpatients with diabetes and COVID-19: A multicenter retrospective study in Belgium. ANNALES D'ENDOCRINOLOGIE 2024; 85:36-43. [PMID: 37574109 DOI: 10.1016/j.ando.2023.08.002] [Citation(s) in RCA: 0] [Impact Index Per Article: 0] [Reference Citation Analysis] [Abstract] [Key Words] [MESH Headings] [Track Full Text] [Subscribe] [Scholar Register] [Received: 01/03/2023] [Revised: 06/01/2023] [Accepted: 08/03/2023] [Indexed: 08/15/2023]
Abstract
BACKGROUND AND AIMS We describe mortality-related risk factors of inpatients with diabetes and coronavirus disease 2019 (COVID-19) in Belgium. METHODS We conducted a multicenter retrospective study from March to May, 2020, in 8 Belgian centers. Data on admission of patients with diabetes and COVID-19 were collected. Survivors were compared to non-survivors to identify prognostic risk factors for in-hospital death using multivariate analysis in both the total population and in the subgroup of patients admitted in the intensive care unit (ICU). RESULTS The study included 375 patients. The mortality rate was 26.4% (99/375) in the total population and 40% (27/67) in the ICU. Multivariate analysis identified older age (HR 1.05 [CI 1.03-1.07], P<0.0001) and male gender (HR 2.01 [1.31-3.07], P=0.0013) as main independent risk factors for in-hospital death in the total population. Metformin (HR 0.51 [0.34-0.78], P=0.0018) and renin-angiotensin-aldosterone system blockers (HR 0.56 [0.36-0.86], P=0.0088) use before admission were independent protective factors. In the ICU, chronic kidney disease (CKD) was identified as an independent risk factor for death (HR 4.96 [2.14-11.5], P<0.001). CONCLUSION In-hospital mortality due to the first wave of COVID-19 pandemic in Belgium was high in patients with diabetes. We found that advanced age and male gender were independent risk factors for in-hospital death. We also showed that metformin use before admission was associated with a significant reduction of COVID-19-related in-hospital mortality. Finally, we showed that CKD is a COVID-19-related mortality risk factor in patients with diabetes admitted in the ICU.
Collapse
Affiliation(s)
- Thomas Servais
- Department of Endocrinology and Nutrition, Cliniques Universitaires Saint-Luc, Avenue Hippocrate 10, 1200 Brussels, Belgium
| | - France Laurent
- Department of Infectiology, Centre Hospitalier Universitaire Ambroise Paré, Boulevard John Fitzgerald Kennedy 2, 7000 Mons, Belgium
| | - Thomas Roland
- Department of Infectiology, Centre Hospitalier Universitaire Ambroise Paré, Boulevard John Fitzgerald Kennedy 2, 7000 Mons, Belgium
| | - Camelia Rossi
- Department of Infectiology, Centre Hospitalier Universitaire Ambroise Paré, Boulevard John Fitzgerald Kennedy 2, 7000 Mons, Belgium
| | - Elodie De Groote
- Department of Infectiology, Hôpital de Jolimont, Rue Ferrer 159, 7100 Haine-Saint-Paul, Belgium
| | - Valérie Godart
- Department of Endocrinology-Diabetology, Hôpital de Jolimont, Rue Ferrer 159, 7100 Haine-Saint-Paul, Belgium
| | - Ernestina Repetto
- Department of Infectiology, Clinique Saint-Jean, Boulevard du Jardin Botanique 32, 1000 Brussels, Belgium
| | - Michel Ponchon
- Department of Endocrinology-Diabetology, Clinique Saint-Jean, Boulevard du Jardin Botanique 32, 1000 Brussels, Belgium
| | - Pascale Chasseur
- Department of Endocrinology, Hôpital Erasme, Cliniques Universiraires de Bruxelles, Route de Lennik 808, 1070 Brussels, Belgium
| | - Laurent Crenier
- Department of Endocrinology, Hôpital Erasme, Cliniques Universiraires de Bruxelles, Route de Lennik 808, 1070 Brussels, Belgium
| | - Sandrine Van Eeckhoudt
- Department of Internal Medicine and Infectious Diseases, Clinique Saint-Luc Bouge, Rue Saint-Luc 8, 5004 Namur, Belgium
| | - John Yango
- Department of Endocrinology-Diabetology, Clinique Saint-Luc Bouge, Rue Saint-Luc 8, 5004 Namur, Belgium
| | - Philippe Oriot
- Department of Diabetology, Centre Hospitalier de Mouscron, Avenue de Fécamp 49, 7700 Mouscron, Belgium
| | - Mirela Morisca Gavriliu
- Department of Diabetology, Centre Hospitalier de Mouscron, Avenue de Fécamp 49, 7700 Mouscron, Belgium
| | - Stéphanie Rouhard
- Department of Endocrinology-Diabetology, Centre Hospitalier Régional de Huy, Rue Delloye Matthieu 2, 4500 Huy, Belgium
| | - Benjamin Deketelaere
- Institute of Statistics, Biostatistics and Actuarial Sciences, Université Catholique de Louvain, Rue des Wallons 6, 1348 Ottignies-Louvain-La-Neuve, Belgium
| | - Dominique Maiter
- Department of Endocrinology and Nutrition, Cliniques Universitaires Saint-Luc, Avenue Hippocrate 10, 1200 Brussels, Belgium
| | - Michel Paul Hermans
- Department of Endocrinology and Nutrition, Cliniques Universitaires Saint-Luc, Avenue Hippocrate 10, 1200 Brussels, Belgium
| | - Jean Cyr Yombi
- Department of Internal Medicine and Infectious Diseases, Cliniques Universitaires Saint-Luc, Avenue Hippocrate 10, 1200 Brussels, Belgium
| | - Laura Orioli
- Department of Endocrinology and Nutrition, Cliniques Universitaires Saint-Luc, Avenue Hippocrate 10, 1200 Brussels, Belgium; Endocrinology, Diabetology and Nutrition, Institute of Clinical and Experimental Research, Université Catholique de Louvain, Avenue Hippocrate 55, 1200 Brussels, Belgium.
| |
Collapse
|
2
|
Schlesinger S, Lang A, Christodoulou N, Linnerz P, Pafili K, Kuss O, Herder C, Neuenschwander M, Barbaresko J, Roden M. Risk phenotypes of diabetes and association with COVID-19 severity and death: an update of a living systematic review and meta-analysis. Diabetologia 2023; 66:1395-1412. [PMID: 37204441 PMCID: PMC10198038 DOI: 10.1007/s00125-023-05928-1] [Citation(s) in RCA: 0] [Impact Index Per Article: 0] [Reference Citation Analysis] [Abstract] [Key Words] [MESH Headings] [Grants] [Track Full Text] [Journal Information] [Submit a Manuscript] [Subscribe] [Scholar Register] [Received: 04/27/2022] [Accepted: 03/16/2023] [Indexed: 05/20/2023]
Abstract
AIMS/HYPOTHESIS To provide a systematic overview of the current body of evidence on high-risk phenotypes of diabetes associated with COVID-19 severity and death. METHODS This is the first update of our recently published living systematic review and meta-analysis. Observational studies investigating phenotypes in individuals with diabetes and confirmed SARS-CoV-2 infection with regard to COVID-19-related death and severity were included. The literature search was conducted from inception up to 14 February 2022 in PubMed, Epistemonikos, Web of Science and the COVID-19 Research Database and updated using PubMed alert to 1 December 2022. A random-effects meta-analysis was used to calculate summary relative risks (SRRs) with 95% CIs. The risk of bias was evaluated using the Quality in Prognosis Studies (QUIPS) tool and the certainty of evidence using the GRADE approach. RESULTS A total of 169 articles (147 new studies) based on approximately 900,000 individuals were included. We conducted 177 meta-analyses (83 on COVID-19-related death and 94 on COVID-19 severity). Certainty of evidence was strengthened for associations between male sex, older age, blood glucose level at admission, chronic insulin use, chronic metformin use (inversely) and pre-existing comorbidities (CVD, chronic kidney disease, chronic obstructive pulmonary disease) and COVID-19-related death. New evidence with moderate to high certainty emerged for the association between obesity (SRR [95% CI] 1.18 [1.04, 1.34], n=21 studies), HbA1c (53-75 mmol/mol [7-9%]: 1.18 [1.06, 1.32], n=8), chronic glucagon-like peptide-1 receptor agonist use (0.83 [0.71, 0.97], n=9), pre-existing heart failure (1.33 [1.21, 1.47], n=14), pre-existing liver disease (1.40 [1.17, 1.67], n=6), the Charlson index (per 1 unit increase: 1.33 [1.13, 1.57], n=2), high levels of C-reactive protein (per 5 mg/l increase: 1.07 [1.02, 1.12], n=10), aspartate aminotransferase level (per 5 U/l increase: 1.28 [1.06, 1.54], n=5), eGFR (per 10 ml/min per 1.73 m2 increase: 0.80 [0.71, 0.90], n=6), lactate dehydrogenase level (per 10 U/l increase: 1.03 [1.01, 1.04], n=7) and lymphocyte count (per 1×109/l increase: 0.59 [0.40, 0.86], n=6) and COVID-19-related death. Similar associations were observed between risk phenotypes of diabetes and severity of COVID-19, with some new evidence on existing COVID-19 vaccination status (0.32 [0.26, 0.38], n=3), pre-existing hypertension (1.23 [1.14, 1.33], n=49), neuropathy and cancer, and high IL-6 levels. A limitation of this study is that the included studies are observational in nature and residual or unmeasured confounding cannot be ruled out. CONCLUSIONS/INTERPRETATION Individuals with a more severe course of diabetes and pre-existing comorbidities had a poorer prognosis of COVID-19 than individuals with a milder course of the disease. REGISTRATION PROSPERO registration no. CRD42020193692. PREVIOUS VERSION This is a living systematic review and meta-analysis. The previous version can be found at https://link.springer.com/article/10.1007/s00125-021-05458-8 FUNDING: The German Diabetes Center (DDZ) is funded by the German Federal Ministry of Health and the Ministry of Culture and Science of the State North Rhine-Westphalia. This study was supported in part by a grant from the German Federal Ministry of Education and Research to the German Center for Diabetes Research (DZD).
Collapse
Affiliation(s)
- Sabrina Schlesinger
- Institute for Biometrics and Epidemiology, German Diabetes Center, Leibniz Center for Diabetes Research at Heinrich Heine University Düsseldorf, Düsseldorf, Germany.
- German Center for Diabetes Research (DZD), Partner Düsseldorf, München-Neuherberg, Germany.
| | - Alexander Lang
- Institute for Biometrics and Epidemiology, German Diabetes Center, Leibniz Center for Diabetes Research at Heinrich Heine University Düsseldorf, Düsseldorf, Germany
| | - Nikoletta Christodoulou
- Institute for Biometrics and Epidemiology, German Diabetes Center, Leibniz Center for Diabetes Research at Heinrich Heine University Düsseldorf, Düsseldorf, Germany
| | - Philipp Linnerz
- Institute for Biometrics and Epidemiology, German Diabetes Center, Leibniz Center for Diabetes Research at Heinrich Heine University Düsseldorf, Düsseldorf, Germany
| | - Kalliopi Pafili
- German Center for Diabetes Research (DZD), Partner Düsseldorf, München-Neuherberg, Germany
- Institute for Clinical Diabetology, German Diabetes Center, Leibniz Center for Diabetes Research at Heinrich Heine University Düsseldorf, Düsseldorf, Germany
| | - Oliver Kuss
- Institute for Biometrics and Epidemiology, German Diabetes Center, Leibniz Center for Diabetes Research at Heinrich Heine University Düsseldorf, Düsseldorf, Germany
- German Center for Diabetes Research (DZD), Partner Düsseldorf, München-Neuherberg, Germany
- Centre for Health and Society, Faculty of Medicine, Heinrich Heine University Düsseldorf, Düsseldorf, Germany
| | - Christian Herder
- German Center for Diabetes Research (DZD), Partner Düsseldorf, München-Neuherberg, Germany
- Institute for Clinical Diabetology, German Diabetes Center, Leibniz Center for Diabetes Research at Heinrich Heine University Düsseldorf, Düsseldorf, Germany
- Department of Endocrinology and Diabetology, Medical Faculty and University Hospital Düsseldorf, Heinrich Heine University Düsseldorf, Düsseldorf, Germany
| | - Manuela Neuenschwander
- Institute for Biometrics and Epidemiology, German Diabetes Center, Leibniz Center for Diabetes Research at Heinrich Heine University Düsseldorf, Düsseldorf, Germany
- German Center for Diabetes Research (DZD), Partner Düsseldorf, München-Neuherberg, Germany
| | - Janett Barbaresko
- Institute for Biometrics and Epidemiology, German Diabetes Center, Leibniz Center for Diabetes Research at Heinrich Heine University Düsseldorf, Düsseldorf, Germany
| | - Michael Roden
- German Center for Diabetes Research (DZD), Partner Düsseldorf, München-Neuherberg, Germany
- Institute for Clinical Diabetology, German Diabetes Center, Leibniz Center for Diabetes Research at Heinrich Heine University Düsseldorf, Düsseldorf, Germany
- Department of Endocrinology and Diabetology, Medical Faculty and University Hospital Düsseldorf, Heinrich Heine University Düsseldorf, Düsseldorf, Germany
| |
Collapse
|
3
|
Pedrosa AR, Martins DC, Rizzo M, Silva-Nunes J. Metformin in SARS-CoV-2 infection: A hidden path - from altered inflammation to reduced mortality. A review from the literature. J Diabetes Complications 2023; 37:108391. [PMID: 36621213 PMCID: PMC9807268 DOI: 10.1016/j.jdiacomp.2022.108391] [Citation(s) in RCA: 5] [Impact Index Per Article: 5.0] [Reference Citation Analysis] [Abstract] [Key Words] [MESH Headings] [Track Full Text] [Figures] [Journal Information] [Submit a Manuscript] [Subscribe] [Scholar Register] [Received: 07/17/2022] [Revised: 12/21/2022] [Accepted: 12/27/2022] [Indexed: 01/04/2023]
Abstract
SARS-CoV-2 infection has been a major threat to human health and a huge challenge to Medicine. In only two years, COVID-19 affected >350 million people, causing >5.6 million deaths. Chronic inflammatory states, such as diabetes or obesity, are known risk factors for COVID-19 poorest outcomes, with higher risk for disease severity and greater mortality. Metformin remains on the first line of the management of hyperglycemia in type 2 diabetes. Through its anti-inflammatory and immunomodulatory mechanisms, metformin appears as an opportunity to control the dysregulated cytokine storm secondary to SARS-CoV-2 infection. Recent studies point towards a potential protective role of metformin in the course of COVID-19, showing that current or previous treatment with metformin associates with better outcomes.
Collapse
Affiliation(s)
- Ana Realista Pedrosa
- Department of Endocrinology, Diabetes and Metabolism, Centro Hospitalar Universitário Lisboa Central, Lisbon, Portugal; Department of Internal Medicine, Hospital do Espírito Santo de Évora, Évora, Portugal
| | - Diana Cruz Martins
- Department of Endocrinology, Diabetes and Metabolism, Centro Hospitalar Universitário Lisboa Central, Lisbon, Portugal; Faculty of Medicine of the University of Coimbra, Coimbra, Portugal
| | - Manfredi Rizzo
- Department of Health Promotion, Mother and Child Care, Internal Medicine and Medical Specialties, University of Palermo, Palermo, Italy
| | - José Silva-Nunes
- Department of Endocrinology, Diabetes and Metabolism, Centro Hospitalar Universitário Lisboa Central, Lisbon, Portugal; NOVA Medical School/Faculdade de Ciências Medicas, New University of Lisbon, Lisbon, Portugal; Health and Technology Research Center, Escola Superior de Tecnologia da Saúde de Lisboa, Lisbon, Portugal.
| |
Collapse
|
4
|
Permana H, Audi Yanto T, Ivan Hariyanto T. Pre-admission use of sodium glucose transporter-2 inhibitor (SGLT-2i) may significantly improves Covid-19 outcomes in patients with diabetes: A systematic review, meta-analysis, and meta-regression. Diabetes Res Clin Pract 2023; 195:110205. [PMID: 36502891 PMCID: PMC9731816 DOI: 10.1016/j.diabres.2022.110205] [Citation(s) in RCA: 6] [Impact Index Per Article: 6.0] [Reference Citation Analysis] [Abstract] [Key Words] [MESH Headings] [Track Full Text] [Figures] [Journal Information] [Submit a Manuscript] [Subscribe] [Scholar Register] [Received: 11/11/2022] [Revised: 12/01/2022] [Accepted: 12/02/2022] [Indexed: 12/14/2022]
Abstract
AIMS This study aims to examine the effectiveness of using sodium glucose transporter-2 inhibitor (SGLT-2i) before hospital admission on Covid-19 outcomes in diabetic patients. METHODS A literature search was conducted using specific keywords until October 24th, 2022 on 4 databases: Medline, Scopus, Cochrane Library, and ClinicalTrials.gov. All articles regarding SGLT-2i in diabetic patients with Covid-19 were included in the study. Outcomes in this study were calculated using random-effect models to generate pooled odds ratio (OR) with 95% confidence intervals (CI). RESULTS A total of 17 studies were included in the analysis. Our meta-analysis showed that pre-admission use of SGLT-2i was associated with reduced mortality (OR 0.69; 95 %CI: 0.56 - 0.87, p = 0.001, I2 = 91 %) and severity of Covid-19 (OR 0.88; 95 %CI: 0.80 - 0.97, p = 0.008, I2 = 13 %). This benefit of SGLT-2i on Covid-19 mortality was not significantly affected by patient's factors such as age (p = 0.2335), sex (p = 0.2742), hypertension (p = 0.2165), heart failure (p = 0.1616), HbA1c levels (p = 0.4924), metformin use (p = 0.6617), duration of diabetes (p = 0.7233), and BMI (p = 0.1797). CONCLUSIONS This study suggests that SGLT-2i as glucose lowering treatment in patients with diabetes has a positive effect on Covid-19 outcomes, therefore can be considered as an antidiabetic drug of choice, especially during the Covid-19 pandemic. Short Title: SGLT-2i in diabetes and Covid-19. REGISTRATION DETAILS CRD42022369784.
Collapse
Affiliation(s)
- Hikmat Permana
- Division of Endocrinology, Diabetes, and Metabolism, Department of Internal Medicine, Padjadjaran University, Bandung, West Java 45363, Indonesia
| | - Theo Audi Yanto
- Department of Internal Medicine, Faculty of Medicine, Pelita Harapan University, Karawaci, Tangerang 15811, Indonesia
| | | |
Collapse
|
5
|
Zhu Z, Zeng Q, Liu Q, Wen J, Chen G. Association of Glucose-Lowering Drugs With Outcomes in Patients With Diabetes Before Hospitalization for COVID-19: A Systematic Review and Network Meta-analysis. JAMA Netw Open 2022; 5:e2244652. [PMID: 36472874 PMCID: PMC9856231 DOI: 10.1001/jamanetworkopen.2022.44652] [Citation(s) in RCA: 9] [Impact Index Per Article: 4.5] [Reference Citation Analysis] [Abstract] [MESH Headings] [Track Full Text] [Figures] [Journal Information] [Submit a Manuscript] [Subscribe] [Scholar Register] [Indexed: 12/12/2022] Open
Abstract
IMPORTANCE Patients with COVID-19 have a high prevalence of diabetes, and diabetes and blood glucose control are determinants of intensive care unit admission and mortality. OBJECTIVE To evaluate the association between COVID-19-related adverse outcomes and 8 antihyperglycemic drugs in patients with diabetes who were subsequently diagnosed and hospitalized with COVID-19. DATA SOURCES Data were retrieved and collected in PubMed, Embase, Cochrane Central Register, Web of Science, and ClinicalTrials.gov from database inception to September 5, 2022. STUDY SELECTION For this systematic review and network meta-analysis, randomized clinical trials and observational studies conducted among patients with diabetes while receiving glucose-lowering therapies for at least 14 days before the confirmation of COVID-19 infection were included after blinded review by 2 independent reviewers and consultations of disagreement by a third independent reviewer. Of 1802 studies initially identified, 31 observational studies met the criteria for further analysis. DATA EXTRACTION AND SYNTHESIS This study follows the Preferred Reporting Items for Systematic Reviews and Meta-analyses reporting guideline. Bayesian network meta-analyses were performed with random effects. MAIN OUTCOMES AND MEASURES A composite adverse outcome, including the need for intensive care unit admission, invasive and noninvasive mechanical ventilation, or in-hospital death. RESULTS Thirty-one distinct observational studies (3 689 010 patients with diabetes hospitalized for COVID-19) were included. The sodium-glucose cotransporter-2 inhibitors (SGLT-2is) were associated with relatively lower risks of adverse outcomes compared with insulin (log of odds ratio [logOR], 0.91; 95% credible interval [CrI], 0.57-1.26), dipeptidyl peptidase-4 inhibitors (logOR, 0.61; 95% CrI, 0.28-0.93), secretagogues (logOR, 0.37; 95% CrI, 0.02-0.72), and glucosidase inhibitors (logOR, 0.50; 95% CrI, 0.00-1.01). Based on the surface under the cumulative ranking curves value, SGLT-2is were associated with the lowest probability for adverse outcomes (6%), followed by glucagon-like peptide-1 receptor agonists (25%) and metformin (28%). A sensitivity analysis revealed that the study was reliable. CONCLUSIONS AND RELEVANCE These findings suggest that the use of an SGLT-2i before COVID-19 infection is associated with lower COVID-19-related adverse outcomes. In addition to SGLT-2is, glucagon-like peptide-1 receptor agonists and metformin were also associated with relatively low risk of adverse outcomes.
Collapse
Affiliation(s)
- Zheng Zhu
- Shengli Clinical Medical College of Fujian Medical University, Fuzhou, Fujia, China
| | - Qingya Zeng
- Shengli Clinical Medical College of Fujian Medical University, Fuzhou, Fujia, China
| | - Qinyu Liu
- Shengli Clinical Medical College of Fujian Medical University, Fuzhou, Fujia, China
| | - Junping Wen
- Shengli Clinical Medical College of Fujian Medical University, Fuzhou, Fujia, China
- Department of Endocrinology, Fujian Provincial Hospital, Fuzhou, Fujian, China
| | - Gang Chen
- Shengli Clinical Medical College of Fujian Medical University, Fuzhou, Fujia, China
- Department of Endocrinology, Fujian Provincial Hospital, Fuzhou, Fujian, China
- Fujian Provincial Key Laboratory of Medical Analysis, Fujian Academy of Medical Sciences, Fuzhou, Fujian, China
| |
Collapse
|
6
|
KANDİLCİK H, NAZİK S, GÜMÜŞER F, ATEŞ S. THE IMPORTANCE OF INFLAMMATORY MARKERS IN PREDICTION OF MORTALITY IN COVID-19 PATIENTS. KAHRAMANMARAŞ SÜTÇÜ İMAM ÜNIVERSITESI TIP FAKÜLTESI DERGISI 2022. [DOI: 10.17517/ksutfd.1174740] [Citation(s) in RCA: 0] [Impact Index Per Article: 0] [Reference Citation Analysis] [Abstract] [Track Full Text] [Journal Information] [Subscribe] [Scholar Register] [Indexed: 03/31/2023] Open
Abstract
ÖZET
GİRİŞ: Çin’de 2019 Aralık ayı sonunda ortaya çıkan COVID-19 kısa sürede tüm dünyaya yayılarak Dünya Sağlık Örgütü tarafından 11 Mart 2020’de pandemi olarak kabul edilmiştir. Pandemi hala değişen varyantlarıyla ve vaka sayılarıyla güncelliğini korumaktadır. Bu çalışmada COVID-19 tanılı yatan hastalarda 1. ve 5. gün bakılan hematolojik, inflamatuvar ve biyokimyasal belirteçlerin mortaliteyi öngörmede önemini belirlemeyi amaçladık.
GEREÇ ve YÖNTEM: Araştırma retrospektif ve kesitsel çalışma olarak tasarlanmıştır. Çalışmaya 1 Kasım 2020-30 Nisan 2021 tarihleri arasında Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Hastanesi’ne COVID-19 şüpheli semptomları ile başvuran COVID-19 RT-PCR testi ile tanısı doğrulanarak yatışı yapılan 18 yaş üstü 200 hasta dahil edilmiştir. Hastaların yaş, cinsiyet, eşlik eden komorbid hastalıkları, 1. ve 5. gün laboratuvar parametreleri ve sonlanım durumları kaydedildi. Hastalar taburcu ve ölen şeklinde iki gruba ayrıldı.
BULGULAR: Çalışmaya alınan 200 hastanın %75’i (n=150) taburcu olan, %25’i ise (n=50) 28 gün içinde ölen hastalardan oluşmaktaydı. Hastaların %63.5 (n=127) erkek, %36.5’i (n=73) kadındı. Hastaların yaş ortalaması 63±17.2 yıldı. Hastaların %50.5’i hafif, %31’i orta, %18.5’i ise ağır klinik tabloya sahipti. COVID-19 hastalarının prognozunu etkileyen faktörleri belirlemek amacıyla lojistik regresyon analizi yapıldı. Prognoz ile ilişkili faktörler erkek cinsiyet, diyabetes mellitus, KOAH, hipertansiyon varlığı, ateş, nefes darlığı ve öksürük olarak bulundu. Hastaların 1. ve 5.gün bakılan lenfosit (lenfopeni), C-Reaktif Protein (CRP), Prokalsitonin (PCT),nötrofil7lenfosit oranı (NLO), platelet /lenfosit oranı (PLO), D-Dimer değerleri tanı anında ve takiplerde mortalite öngörücüsü olarak tespit edildi (p
Collapse
|
7
|
Ghilari YED, Iskandar A, Wiratama BS, Hartopo AB. Joint Effect of Diabetes Mellitus and Hypertension on COVID-19 in-Hospital Mortality Stratified by Age Group and Other Comorbidities: A Cohort Retrospective Study Using Hospital-Based Data in Sleman, Yogyakarta. Healthcare (Basel) 2022; 10:2103. [PMID: 36292550 PMCID: PMC9601841 DOI: 10.3390/healthcare10102103] [Citation(s) in RCA: 0] [Impact Index Per Article: 0] [Reference Citation Analysis] [Abstract] [Key Words] [Grants] [Track Full Text] [Download PDF] [Journal Information] [Subscribe] [Scholar Register] [Received: 10/07/2022] [Revised: 10/18/2022] [Accepted: 10/18/2022] [Indexed: 11/16/2022] Open
Abstract
The joint effect of diabetes mellitus and hypertension on COVID-19 has rarely been evaluated but had potential as a major risk factor. This study aims to investigate the joint effect between diabetes mellitus and hypertension on in-hospital mortality among COVID-19 patients in Yogyakarta stratified by age groups and other comorbidities status. Methods: This cohort retrospective study collected data from two major hospitals in the Sleman district and a total of 2779 hospitalized COVID-19 patients were included in this study. The study outcome was COVID-19 in-hospital mortality (deceased or discharged alive) and the main risk factors were diabetes mellitus (DM) and hypertension (HT). The multiple logistic regression model was utilized to estimate adjusted odds ratio (AOR) and calculate the joint effect. Results: COVID-19 patients who have both DM and hypertension were three times (AOR: 3.21; 95% CI: 2.45-4.19) more likely to have in-hospital mortality than those without both comorbidities. The highest risk of in-hospital mortality was found in COVID-19 patients without other comorbidities (other than DM and HT) and younger age (age 0-40 years), with AOR equal to 22.40 (95% CI: 6.61-75.99). Conclusions: This study identified a joint effect between diabetes mellitus and hypertension which increases the risk of in-hospital mortality among COVID-19 patients. Targeted public health, clinical, and health education intervention should be carried out on individuals with diabetes mellitus and/or hypertension.
Collapse
Affiliation(s)
- Yampa Eksa Daidella Ghilari
- Master of Public Health Program, Faculty of Medicine, Public Health, and Nursing, Universitas Gadjah Mada, Yogyakarta 55281, Indonesia
| | - Arik Iskandar
- Master of Public Health Program, Faculty of Medicine, Public Health, and Nursing, Universitas Gadjah Mada, Yogyakarta 55281, Indonesia
| | - Bayu Satria Wiratama
- Master of Public Health Program, Faculty of Medicine, Public Health, and Nursing, Universitas Gadjah Mada, Yogyakarta 55281, Indonesia
- Department of Biostatistics, Epidemiology, and Population Health, Faculty of Medicine, Public Health, and Nursing, Universitas Gadjah Mada, Yogyakarta 55281, Indonesia
- Graduate Institute of Injury Prevention and Control, College of Public Health, Taipei Medical University, Taipei 110, Taiwan
| | - Anggoro Budi Hartopo
- Department of Cardiology and Vascular Medicine, Faculty of medicine, Public Health, and Nursing, Universitas Gadjah Mada, Yogyakarta 55281, Indonesia
| |
Collapse
|
8
|
Ganesh A, Randall MD. Does metformin affect outcomes in COVID-19 patients with new or pre-existing diabetes mellitus? A systematic review and meta-analysis. Br J Clin Pharmacol 2022; 88:2642-2656. [PMID: 35122284 PMCID: PMC9111510 DOI: 10.1111/bcp.15258] [Citation(s) in RCA: 20] [Impact Index Per Article: 10.0] [Reference Citation Analysis] [Abstract] [Key Words] [MESH Headings] [Grants] [Track Full Text] [Download PDF] [Figures] [Journal Information] [Subscribe] [Scholar Register] [Received: 06/07/2021] [Revised: 11/21/2021] [Accepted: 01/25/2022] [Indexed: 01/26/2023] Open
Abstract
AIMS The COVID-19 pandemic is a global public health emergency and patients with diabetes mellitus (DM) are disproportionately affected, exhibiting more severe outcomes. Recent studies have shown that metformin is associated with improved outcomes in patients with COVID-19 and DM and may be a potential candidate for drug repurposing. We aimed to investigate the effects of metformin on outcomes in patients with COVID-19 and DM. METHODS Databases (PubMed, Scopus, Web of Science, EMBASE, Clinicaltrials.gov and Cochrane library) were searched up to 10 April 2021 for studies reporting data on metformin use in COVID-19 patients with DM. The risk of bias was assessed using the Newcastle-Ottawa scale. Certainty of evidence was rated using the GRADE approach. The primary outcome was mortality reported as odds ratio (OR). A random-effects meta-analysis was carried out on both unadjusted and adjusted ORs. This study is registered with PROSPERO, CRD42020221842. RESULTS In total, 2 916 231 patients from 32 cohort studies were included in the quantitative and qualitative synthesis. The meta-analysis showed that metformin was significantly associated with lower mortality in COVID-19 patients with DM in both unadjusted (OR 0.61 [95% confidence interval: 0.53-0.71], P < .00001, I2 = 70%) and adjusted (OR 0.78 [95% confidence interval: 0.69-0.88], P < .00001, I2 = 67%) models. CONCLUSION Poor outcomes in COVID-19 patients with DM can be attributed to inadequate glycaemic control and weakened immune responses. Metformin has multiple effects that can improve outcomes in patients with DM and our findings highlight a possible role of its use. However, robust randomised trials are needed to thoroughly assess its use.
Collapse
Affiliation(s)
- Adithan Ganesh
- Faculty of Medicine and Health SciencesUniversity of NottinghamUK
| | | |
Collapse
|
9
|
Nguyen NN, Ho DS, Nguyen HS, Ho DKN, Li HY, Lin CY, Chiu HY, Chen YC. Preadmission use of antidiabetic medications and mortality among patients with COVID-19 having type 2 diabetes: A meta-analysis. Metabolism 2022; 131:155196. [PMID: 35367460 PMCID: PMC8970613 DOI: 10.1016/j.metabol.2022.155196] [Citation(s) in RCA: 42] [Impact Index Per Article: 21.0] [Reference Citation Analysis] [Abstract] [Key Words] [MESH Headings] [Track Full Text] [Download PDF] [Figures] [Journal Information] [Submit a Manuscript] [Subscribe] [Scholar Register] [Received: 12/30/2021] [Revised: 03/10/2022] [Accepted: 03/28/2022] [Indexed: 12/16/2022]
Abstract
BACKGROUND Diabetes is an independent predictor of poor outcomes in patients with COVID-19. We compared the effects of the preadmission use of antidiabetic medications on the in-hospital mortality of patients with COVID-19 having type 2 diabetes. METHODS A systematic search of PubMed, EMBASE, Scopus and Web of Science databases was performed to include studies (except case reports and review articles) published until November 30, 2021. We excluded papers regarding in-hospital use of antidiabetic medications. We used a random-effects meta-analysis to calculate the pooled OR (95% CI) and performed a sensitivity analysis to confirm the robustness of the meta-analyses. MAIN FINDINGS We included 61 studies (3,061,584 individuals), which were rated as having low risk of bias. The OR (95% CI) indicated some medications protective against COVID-related death, including metformin [0.54 (0.47-0.62), I2 86%], glucagon-like peptide-1 receptor agonist (GLP-1RA) [0.51 (0.37-0.69), I2 85%], and sodium-glucose transporter-2 inhibitor (SGLT-2i) [0.60 (0.40-0.88), I2 91%]. Dipeptidyl peptidase-4 inhibitor (DPP-4i) [1.23 (1.07-1.42), I2 82%] and insulin [1.70 (1.33-2.19), I2 97%] users were more likely to die during hospitalization. Sulfonylurea, thiazolidinedione, and alpha-glucosidase inhibitor were mortality neutral [0.92 (95% CI 0.83-1.01, I2 44%), 0.90 (95% CI 0.71-1.14, I2 46%), and 0.61 (95% CI 0.26-1.45, I2 77%), respectively]. The sensitivity analysis indicated that our findings were robust. CONCLUSIONS Metformin, GLP-1RA, and SGLT-2i were associated with lower mortality rate in patients with COVID-19 having type 2 diabetes. DPP-4i and insulin were linked to increased mortality. Sulfonylurea, thiazolidinedione, and alpha-glucosidase inhibitors were mortality neutral. These findings can have a large impact on the clinicians' decisions amid the COVID-19 pandemic.
Collapse
Affiliation(s)
- Nam Nhat Nguyen
- College of Medicine, Taipei Medical University, Taipei, Taiwan
| | - Dung Si Ho
- Department of Geriatric Medicine, Faculty of Medicine, Pham Ngoc Thach University of Medicine, Ho Chi Minh City, Viet Nam; Department of Pulmonology, Thong Nhat Hospital, Ho Chi Minh City, Viet Nam
| | - Hung Song Nguyen
- College of Medicine, Taipei Medical University, Taipei, Taiwan; Wellcome Trust Major Overseas Program, Oxford University Clinical Research Unit, Ho Chi Minh City, Viet Nam
| | - Dang Khanh Ngan Ho
- School of Nutrition and Health Sciences, College of Nutrition, Taipei Medical University, Taipei, Taiwan
| | - Hung-Yuan Li
- Department of Internal Medicine, National Taiwan University Hospital, Taipei, Taiwan
| | - Chia-Yuan Lin
- Department of Family Medicine, Taipei Medical University Hospital, Taipei, Taiwan
| | - Hsiao-Yean Chiu
- School of Nursing, College of Nursing, Taipei Medical University, Taipei, Taiwan; Research Center of Sleep Medicine, College of Medicine, Taipei Medical University, Taipei, Taiwan
| | - Yang-Ching Chen
- Department of Family Medicine, Taipei Medical University Hospital, Taipei, Taiwan; Department of Family Medicine, School of Medicine, College of Medicine, Taipei Medical University, Taipei, Taiwan.
| |
Collapse
|
10
|
Ahmad W, Shabbiri K. Two years of SARS-CoV-2 infection (2019-2021): structural biology, vaccination, and current global situation. THE EGYPTIAN JOURNAL OF INTERNAL MEDICINE 2022; 34:5. [PMID: 35043040 PMCID: PMC8759062 DOI: 10.1186/s43162-021-00092-7] [Citation(s) in RCA: 0] [Impact Index Per Article: 0] [Reference Citation Analysis] [Abstract] [Key Words] [Track Full Text] [Download PDF] [Figures] [Journal Information] [Subscribe] [Scholar Register] [Received: 10/23/2021] [Accepted: 12/03/2021] [Indexed: 11/10/2022] Open
Abstract
The deadly SARS-CoV-2 virus has infected more than 259,502,031 confirmed cases with 5,183,003 deaths in 223 countries during the last 22 months (Dec 2019-Nov 2021), whereas approximately 7,702,859,718, vaccine doses have been administered (WHO: https://covid19.who.int/) as of the 24th of Nov 2021. Recent announcements of test trial completion of several new vaccines resulted in the launching of immunization for the common person around the globe highlighting a ray of hope to cope with this infection. Meanwhile, genetic variations in SARS-CoV-2 and third layer of infection spread in numerous countries emerged as a stronger prototype than the parental. New and parental SARS-CoV-2 strains appeared as a risk factor for other pre-existing diseases like cancer, diabetes, neurological disorders, kidney, liver, heart, and eye injury. This situation requires more attention and re-structuring of the currently developed vaccines and/or drugs against SARS-CoV-2 infection. Although a decline in COVID-19 infection has been reported globally, an increase in COVID-19 cases in the subcontinent and east Mediterranean area could be alarming. In this review, we have summarized the current information about the SARS-CoV-2 biology, its interaction and possible infection pathways within the host, epidemiology, risk factors, economic collapse, and possible vaccine and drug development.
Collapse
Affiliation(s)
- Waqar Ahmad
- Department of Biochemistry, College of Medicine and Health Sciences, UAE University, Al Ain, United Arab Emirates
- The University of Queensland, Brisbane, Australia
| | | |
Collapse
|
11
|
Kabootari M, Habibi Tirtashi R, Hasheminia M, Bozorgmanesh M, Khalili D, Akbari H, Roshandel G, Hadaegh F. Clinical features, risk factors and a prediction model for in-hospital mortality among diabetic patients infected with COVID-19: data from a referral centre in Iran. Public Health 2022; 202:84-92. [PMID: 34933204 PMCID: PMC8595350 DOI: 10.1016/j.puhe.2021.11.007] [Citation(s) in RCA: 4] [Impact Index Per Article: 2.0] [Reference Citation Analysis] [Abstract] [Key Words] [MESH Headings] [Track Full Text] [Download PDF] [Figures] [Journal Information] [Subscribe] [Scholar Register] [Received: 05/16/2021] [Revised: 10/18/2021] [Accepted: 11/09/2021] [Indexed: 01/18/2023]
Abstract
OBJECTIVES The aim of this study was to identify risk factors of in-hospital mortality among diabetic patients infected with COVID-19. STUDY DESIGN This is a retrospective cohort study. METHODS Using logistic regression analysis, the independent association of potential prognostic factors and COVID-19 in-hospital mortality was investigated in three models. Model 1 included demographic data and patient history; model 2 consisted of model 1, plus vital signs and pulse oximetry measurements at hospital admission; and model 3 included model 2, plus laboratory test results at hospital admission. The odds ratios (ORs) and 95% confidence intervals (95% CIs) were reported for each predictor in the different models. Moreover, to examine the discriminatory powers of the models, a corrected area under the receiver-operating characteristic curve (AUC) was calculated. RESULTS Among 560 patients with diabetes (men = 291) who were hospitalised for COVID-19, the mean age of the study population was 61.8 (standard deviation [SD] 13.4) years. During a median length of hospitalisation of 6 days, 165 deaths (men = 93) were recorded. In model 1, age and a history of cognitive impairment were associated with higher mortality; however, taking statins, oral antidiabetic drugs and beta-blockers was associated with a lower risk of mortality (AUC = 0.76). In model 2, adding the data for respiratory rate (OR 1.07 [95% CI 1.00-1.14]) and oxygen saturation (OR 0.95 [95% CI 0.92-0.98]) slightly increased the AUC to 0.80. In model 3, the data for platelet count (OR 0.99 [95% CI 0.99-1.00]), lactate dehydrogenase (OR 1.002 [95% CI 1.001-1.003]), potassium (OR 2.02 [95% CI 1.33-3.08]) and fasting plasma glucose (OR 1.04 [95% CI 1.02-1.07]) significantly improved the discriminatory power of the model to AUC 0.86 (95% CI 0.83-0.90). CONCLUSIONS Among patients with type 2 diabetes, a combination of past medical and drug history and pulse oximetry data, with four non-expensive laboratory measures, was significantly associated with in-hospital COVID-19 mortality.
Collapse
Affiliation(s)
- Maryam Kabootari
- Metabolic Disorders Research Center, Golestan University of Medical Sciences, Gorgan, Iran; Prevention of Metabolic Disorders Research Center, Research Institute for Endocrine Sciences, Shahid Beheshti University of Medical Sciences, Tehran, Iran
| | - Reza Habibi Tirtashi
- Metabolic Disorders Research Center, Golestan University of Medical Sciences, Gorgan, Iran
| | - Mitra Hasheminia
- Department of Biostatistics and Epidemiology, Research Institute for Endocrine Sciences, Shahid Beheshti University of Medical Sciences, Tehran, Iran
| | | | - Davood Khalili
- Prevention of Metabolic Disorders Research Center, Research Institute for Endocrine Sciences, Shahid Beheshti University of Medical Sciences, Tehran, Iran; Department of Biostatistics and Epidemiology, Research Institute for Endocrine Sciences, Shahid Beheshti University of Medical Sciences, Tehran, Iran
| | - Hamideh Akbari
- Metabolic Disorders Research Center, Golestan University of Medical Sciences, Gorgan, Iran
| | - Gholamreza Roshandel
- Golestan Research Center of Gastroenterology and Hepatology, Golestan University of Medical Sciences, Gorgan, Iran
| | - Farzad Hadaegh
- Prevention of Metabolic Disorders Research Center, Research Institute for Endocrine Sciences, Shahid Beheshti University of Medical Sciences, Tehran, Iran.
| |
Collapse
|
12
|
Chen Y, Lv X, Lin S, Arshad M, Dai M. The Association Between Antidiabetic Agents and Clinical Outcomes of COVID-19 Patients With Diabetes: A Bayesian Network Meta-Analysis. Front Endocrinol (Lausanne) 2022; 13:895458. [PMID: 35692410 PMCID: PMC9186017 DOI: 10.3389/fendo.2022.895458] [Citation(s) in RCA: 10] [Impact Index Per Article: 5.0] [Reference Citation Analysis] [Abstract] [Key Words] [MESH Headings] [Track Full Text] [Download PDF] [Figures] [Journal Information] [Submit a Manuscript] [Subscribe] [Scholar Register] [Received: 03/13/2022] [Accepted: 04/19/2022] [Indexed: 02/05/2023] Open
Abstract
AIMS This study aimed to assess the impact of different antidiabetic agents on individuals with diabetes and COVID-19. METHODS We searched PubMed, Web of Science, Embase, and Cochrane Library databases from inception to October 31, 2021 and included seven antidiabetic agents. The data were pooled via traditional pairwise meta-analysis and Bayesian network meta-analysis. RESULTS The pairwise meta-analysis included 35 studies. Metformin (odds ratio (OR), 0.74; P=0.001), dipeptidyl peptidase-4 inhibitors (DPP4i) (OR, 0.88; P=0.04), sodium-glucose cotransporter-2 inhibitors (SGLT2i) (OR, 0.82; P=0.001), and glucagon-like peptide-1 receptor agonists (GLP1RA) (OR, 0.91; P=0.02) treatment were associated with lower COVID-19 mortality in individuals with diabetes compared to respective non-users. However, insulin treatment resulted in higher mortality (OR, 1.8; P=0.001). Mortality did not significantly differ in sulfonylurea (OR, 0.97; P=0.56) and thiazolidinediones (TZDs) (OR, 1.00; P=0.96) users. Furthermore, due to limited data, we analyzed five antidiabetic agents (metformin, DPP4i, sulfonylurea, insulin, and SGLT2i) and found no association between them and severe disease risk (all P>0.05). The Bayesian network meta-analysis included 18 studies. GLP1RA and SGLT2i had the highest first and second rank probability (67.3% and 62.5%, respectively). Insulin showed the maximum probability of ranking seventh (97.0%). Metformin had the third and fourth highest rank probability of 44.8% and 38.9%, respectively. Meanwhile, DPP4i had the fifth-highest rank probability of 42.4%, followed by sulfonylurea at 45.1%. CONCLUSION Metformin, DPP4i, SGLT2i, and GLP1RA treatments were highly possible to reduced COVID-19 mortality risk in individuals with diabetes, while insulin might be related to increased mortality risk. Sulfonylurea and TZDs treatments were not associated with mortality. None of the antidiabetic agents studied were associated with the risk of severe disease. Additionally, GLP1RA probably had the most significant protective effect against death, followed by SGLT2i and metformin. SYSTEMATIC REVIEW REGISTRATION PROSPERO (CRD42021288200).
Collapse
Affiliation(s)
- Yidan Chen
- Department of Rheumatology & Immunology, West China Hospital of Sichuan University, Chengdu, China
| | - Xingfei Lv
- Department of Orthopedics, People’s Hospital of Zhongjiang County, Deyang, China
| | - Sang Lin
- Department of Rheumatology& Immunology, China-Japan Friendship Hospital, Beijing, China
| | - Mohammad Arshad
- Department of Pediatrics Surgery, Lok Nayak Hospital, New Delhi, India
| | - Mengjun Dai
- Department of Interventional Oncology, Renji Hospital, School of Medicine, Shanghai Jiao Tong University, Shanghai, China
- *Correspondence: Mengjun Dai,
| |
Collapse
|
13
|
Debi H, Itu ZT, Amin MT, Hussain F, Hossain MS. Association of serum C-reactive protein (CRP) and D-dimer concentration on the severity of COVID-19 cases with or without diabetes: a systematic review and meta-analysis. Expert Rev Endocrinol Metab 2022; 17:83-93. [PMID: 34781810 PMCID: PMC8607539 DOI: 10.1080/17446651.2022.2002146] [Citation(s) in RCA: 0] [Impact Index Per Article: 0] [Reference Citation Analysis] [Abstract] [Key Words] [MESH Headings] [Track Full Text] [Download PDF] [Figures] [Journal Information] [Submit a Manuscript] [Subscribe] [Scholar Register] [Received: 07/04/2021] [Accepted: 10/25/2021] [Indexed: 01/08/2023]
Abstract
INTRODUCTION Coronavirus disease (COVID-19) is a highly contagious disease that poses major public health risks. Fewer studies link high CRP and D-dimer levels to severe COVID-19 infection. Therefore, this study investigates the association of serum CRP and D-dimer concentration with COVID-19 severity in diabetic and non-diabetic patients. AREAS COVERED Relevant published articles were identified using electronic search engines, such as Google Scholar, PubMed, Springer, Science Direct, and Researchgate. A total of 29 articles reporting on 15,282 patients (4,733 diabetes and 10,549 non-diabetes) were included in this systematic review and meta-analysis. RevMan V5.4, STATA V14 software, and SPSS V25 were used for the meta-analysis. Egger's regression and Begg-Mazumdar's test were used for assessing publication bias. The pooled result of all studies revealed that serum CRP (Standard mean difference (SMD) 0.41 mg/L; P < 0.0001; I2 93%) and D-dimer (SMD 0.32 mg/L; P < 0.0001; I2 83%) concentration was significantly higher in COVID-19 diabetic patients. The prevalence of COVID-19 infection was comparatively higher in male diabetic patients (OR 2.41; P < 0.00001; I2 88%). There was no publication bias. CRP and D-dimer rose with age in COVID-19 diabetic and non-diabetic patients. EXPERT OPINION Overall, the serum CRP and D-dimer concentration in COVID-19 diabetic patients was significantly higher than non-diabetic patients indicating severe illness.
Collapse
Affiliation(s)
- Hoimonti Debi
- Department of Pharmacy, Noakhali Science and Technology University, Noakhali, Bangladesh
| | - Zarin Tasnim Itu
- Department of Pharmacy, Mawlana Bashani Science and Technology University, Tangail, Bangladesh
| | - Mohammad Tohidul Amin
- Department of Pharmacy, Noakhali Science and Technology University, Noakhali, Bangladesh
| | - Fahad Hussain
- Department of Pharmacy, Noakhali Science and Technology University, Noakhali, Bangladesh
| | - Mohammad Salim Hossain
- Department of Pharmacy, Noakhali Science and Technology University, Noakhali, Bangladesh
| |
Collapse
|
14
|
Popovic DS, Papanas N, Pantea Stoian A, Rizvi AA, Janez A, Rizzo M. Use of Novel Antidiabetic Agents in Patients with Type 2 Diabetes and COVID-19: A Critical Review. Diabetes Ther 2021; 12:3037-3054. [PMID: 34699021 PMCID: PMC8546380 DOI: 10.1007/s13300-021-01170-3] [Citation(s) in RCA: 7] [Impact Index Per Article: 2.3] [Reference Citation Analysis] [Abstract] [Key Words] [Track Full Text] [Download PDF] [Figures] [Journal Information] [Submit a Manuscript] [Subscribe] [Scholar Register] [Received: 08/09/2021] [Accepted: 10/05/2021] [Indexed: 12/12/2022] Open
Abstract
Severe acute respiratory syndrome coronavirus 2 (SARS-CoV-2) causes coronavirus disease 2019 (COVID-19). The latter is a pandemic that has the potential of developing into a severe illness manifesting as systemic inflammatory response syndrome, acute respiratory distress syndrome, multi-organ involvement and shock. In addition, advanced age and male sex and certain underlying health conditions, like type 2 diabetes mellitus (T2DM), predispose to a higher risk of greater COVID-19 severity and mortality. This calls for an urgent identification of antidiabetic agents associated with more favourable COVID-19 outcomes among patients with T2DM, as well as recognition of their potential underlying mechanisms. It is crucial that individuals with T2DM be kept under very stringent glycaemic control in order to avoid developing various cardiovascular, renal and metabolic complications associated with more severe forms of COVID-19 that lead to increased mortality. The use of novel antidiabetic agents dipeptidyl peptidase 4 inhibitors (DPP4i), sodium-glucose co-transporter 2 inhibitors (SGLT2i) and glucagon-like peptide 1 receptor agonists (GLP-1RAs) in subjects with T2DM may have beneficial effects on COVID-19 outcomes. However, relevant studies either show inconsistent results (DPP4i) or are still too few (SGLT2i and GLP-1RAs). Further research is therefore needed to assess the impact of these agents on COVID-19 outcomes.
Collapse
Affiliation(s)
- Djordje S Popovic
- Clinic for Endocrinology, Diabetes and Metabolic Disorders, Clinical Centre of Vojvodina, Novi Sad, Serbia
- Medical Faculty, University of Novi Sad, Novi Sad, Serbia
| | - Nikolaos Papanas
- Diabetes Centre-Diabetic Foot Clinic, Second Department of Internal Medicine, Democritus University of Thrace, University Hospital of Alexandroupolis, Alexandroupoli, Greece
| | - Anca Pantea Stoian
- Faculty of Medicine, Department of Diabetes, Nutrition and Metabolic Diseases, Carol Davila University of Medicine and Pharmacy, Bucharest, Romania.
| | - Ali A Rizvi
- Division of Endocrinology, Metabolism, and Lipids, Emory University School of Medicine, Atlanta, GA, USA
- Division of Endocrinology, Diabetes and Metabolism, University of South Carolina School of Medicine, Columbia, SC, USA
| | - Andrej Janez
- Department of Endocrinology, Diabetes and Metabolic Diseases, University Medical Centre Ljubljana, Faculty of Medicine, University of Ljubljana, Ljubljana, Slovenia
| | - Manfredi Rizzo
- Faculty of Medicine, Department of Diabetes, Nutrition and Metabolic Diseases, Carol Davila University of Medicine and Pharmacy, Bucharest, Romania
- Division of Endocrinology, Diabetes and Metabolism, University of South Carolina School of Medicine, Columbia, SC, USA
- Department of Health Promotion Sciences Maternal and Infantile Care, Internal Medicine and Medical Specialties (PROMISE), University of Palermo, Palermo, Italy
| |
Collapse
|
15
|
Figueroa-Pizano MD, Campa-Mada AC, Carvajal-Millan E, Martinez-Robinson KG, Chu AR. The underlying mechanisms for severe COVID-19 progression in people with diabetes mellitus: a critical review. AIMS Public Health 2021; 8:720-742. [PMID: 34786431 PMCID: PMC8568590 DOI: 10.3934/publichealth.2021057] [Citation(s) in RCA: 2] [Impact Index Per Article: 0.7] [Reference Citation Analysis] [Abstract] [Key Words] [Track Full Text] [Download PDF] [Figures] [Journal Information] [Subscribe] [Scholar Register] [Received: 08/23/2021] [Accepted: 10/20/2021] [Indexed: 01/08/2023] Open
Abstract
Diabetes mellitus (DM) has a high incidence of comorbidities among patients with severe coronavirus disease 2019 (COVID-19). The elevated prevalence of DM in the world population makes it a significant risk factor because diabetic individuals appear to be prone to clinical complications and have increased mortality rates. Here, we review the possible underlying mechanisms involved in DM that led to worse outcomes in COVID-19. The impacts of hyperglycemia side effects, secondary comorbidities, weakened innate and adaptive immunity, chronic inflammation, and poor nutritional status, commonly present in DM, are discussed. The role of the SARS-CoV-2 receptor and its polymorphic variations on higher binding affinity to facilitate viral uptake in people with DM were also considered. Clinical differences between individuals with type 1 DM and type 2 DM affected by COVID-19 and the potential diabetogenic effect of SARS-CoV-2 infection were addressed.
Collapse
Affiliation(s)
- María D Figueroa-Pizano
- Research Center for Food and Development, CIAD, AC, Carretera Gustavo Enrique Astiazarán Rosas No. 46, C.P. 83304, Hermosillo, Sonora, México
| | - Alma C Campa-Mada
- Research Center for Food and Development, CIAD, AC, Carretera Gustavo Enrique Astiazarán Rosas No. 46, C.P. 83304, Hermosillo, Sonora, México
| | - Elizabeth Carvajal-Millan
- Research Center for Food and Development, CIAD, AC, Carretera Gustavo Enrique Astiazarán Rosas No. 46, C.P. 83304, Hermosillo, Sonora, México
| | - Karla G Martinez-Robinson
- Research Center for Food and Development, CIAD, AC, Carretera Gustavo Enrique Astiazarán Rosas No. 46, C.P. 83304, Hermosillo, Sonora, México
| | - Agustin Rascon Chu
- Research Center for Food and Development, CIAD, AC, Carretera Gustavo Enrique Astiazarán Rosas No. 46, C.P. 83304, Hermosillo, Sonora, México
| |
Collapse
|
16
|
Hariyanto TI, Intan D, Hananto JE, Putri C, Kurniawan A. Pre-admission glucagon-like peptide-1 receptor agonist (GLP-1RA) and mortality from coronavirus disease 2019 (Covid-19): A systematic review, meta-analysis, and meta-regression. Diabetes Res Clin Pract 2021; 179:109031. [PMID: 34461139 PMCID: PMC8397482 DOI: 10.1016/j.diabres.2021.109031] [Citation(s) in RCA: 42] [Impact Index Per Article: 14.0] [Reference Citation Analysis] [Abstract] [Key Words] [MESH Headings] [Track Full Text] [Download PDF] [Figures] [Journal Information] [Submit a Manuscript] [Subscribe] [Scholar Register] [Received: 07/25/2021] [Revised: 08/20/2021] [Accepted: 08/26/2021] [Indexed: 12/13/2022]
Abstract
AIMS GLP-1RA has many beneficial properties, including anti-inflammatory, anti-obesogenic, pulmonary protective effects as well as beneficial impact on gut microbiome. However, the evidence regarding the benefit of GLP-1RA in Covid-19 patients with diabetes is still unclear. This study sought to analyze the benefit of pre-admission use of GLP-1RA in altering the mortality outcomes of coronavirus disease 2019 (Covid-19) patients with diabetes mellitus. METHODS Using specific keywords, we comprehensively searched the potential articles on PubMed, Europe PMC, and medRxiv database until June 12th, 2021. All published studies on Covid-19 and GLP-1RA were retrieved. Statistical analysis was conducted using Review Manager 5.4 and Comprehensive Meta-Analysis version 3 software. RESULTS A total of 9 studies with 19,660 diabetes mellitus patients who were infected by SARS-CoV-2 were included in the meta-analysis. Our data suggested that pre-admission use of GLP-1RA was associated with reduction in mortality rate from Covid-19 in patients with diabetes mellitus (OR 0.53; 95 %CI: 0.43-0.66, p < 0.00001, I2 = 0%, random-effect modelling). Further analysis showed that the associations were not influenced by age (p = 0.213), gender (p = 0.421), hypertension (p = 0.131), cardiovascular disease (p = 0.293), nor the use of metformin (p = 0.189) and insulin (p = 0.117). CONCLUSIONS Our study suggests that pre-admission use of GLP-1RA may offer beneficial effects on Covid-19 mortality in patients with diabetes mellitus. However, more randomized clinical trials are required to confirm this conclusion.
Collapse
Affiliation(s)
| | - Denny Intan
- Faculty of Medicine, Pelita Harapan University, Karawaci, Tangerang 15811, Indonesia
| | - Joshua Edward Hananto
- Faculty of Medicine, Pelita Harapan University, Karawaci, Tangerang 15811, Indonesia
| | - Cynthia Putri
- Faculty of Medicine, Pelita Harapan University, Karawaci, Tangerang 15811, Indonesia
| | - Andree Kurniawan
- Department of Internal Medicine, Faculty of Medicine, Pelita Harapan University, Karawaci, Tangerang 15811, Indonesia.
| |
Collapse
|
17
|
Li Y, Yang X, Yan P, Sun T, Zeng Z, Li S. Metformin in Patients With COVID-19: A Systematic Review and Meta-Analysis. Front Med (Lausanne) 2021; 8:704666. [PMID: 34490296 PMCID: PMC8416892 DOI: 10.3389/fmed.2021.704666] [Citation(s) in RCA: 27] [Impact Index Per Article: 9.0] [Reference Citation Analysis] [Abstract] [Key Words] [Track Full Text] [Download PDF] [Figures] [Journal Information] [Subscribe] [Scholar Register] [Received: 05/03/2021] [Accepted: 07/29/2021] [Indexed: 02/05/2023] Open
Abstract
Importance/Background: The coronavirus disease (COVID-19) pandemic is a critical public health issue. Evidence has shown that metformin favorably influences COVID-19 outcomes. This study aimed to assess the benefits and risks of metformin in COVID-19 patients. Methods: We searched the PubMed, Embase, Cochrane Library, and Chinese Biomedical Literature Database from inception to February 18, 2021. Observational studies assessing the association between metformin use and the outcomes of COVID-19 patients were included. The primary outcome was mortality, and the secondary outcomes included intubation, deterioration, and hospitalization. Random-effects weighted models were used to pool the specific effect sizes. Subgroup analyses were conducted by stratifying the meta-analysis by region, diabetic status, the adoption of multivariate model, age, risk of bias, and timing for adding metformin. Results: We identified 28 studies with 2,910,462 participants. Meta-analysis of 19 studies showed that metformin is associated with 34% lower COVID-19 mortality [odds ratio (OR), 0.66; 95% confidence interval (CI), 0.56-0.78; I 2 = 67.9%] and 27% lower hospitalization rate (pooled OR, 0.73; 95% CI, 0.53-1.00; I 2 = 16.8%). However, we did not identify any subgroup effects. The meta-analysis did not identify statistically significant association between metformin and intubation and deterioration of COVID-19 (OR, 0.94; 95% CI, 0.77-1.16; I 2 = 0.0% for intubation and OR, 2.04; 95% CI, 0.65-6.34; I 2 = 79.4% for deterioration of COVID-19), respectively. Conclusions: Metformin use among COVID-19 patients was associated with a reduced risk of mortality and hospitalization. Our findings suggest a relative benefit for metformin use in nursing home and hospitalized COVID-19 patients. However, randomized controlled trials are warranted to confirm the association between metformin use and COVID-19 outcomes. Study Registration: The study was registered on the PROSPERO on Feb 23, 2021 (CRD42021238722).
Collapse
Affiliation(s)
- Yin Li
- “Double First-Class” Construction Office, West China Hospital, Sichuan University, Chengdu, China
| | - Xue Yang
- Department of Epidemiology and Biostatistics, West China School of Public Health and West China Fourth Hospital, Sichuan University, Chengdu, China
| | - Peijing Yan
- Department of Epidemiology and Biostatistics, West China School of Public Health and West China Fourth Hospital, Sichuan University, Chengdu, China
| | - Tong Sun
- Department of Neurosurgery, West China Hospital, Sichuan University, Chengdu, China
| | - Zhi Zeng
- Department of Cardiology, West China Hospital, Sichuan University, Chengdu, China
| | - Sheyu Li
- Department of Endocrinology and Metabolism, West China Hospital, Sichuan University, Chengdu, China
- Department of Guideline and Rapid Recommendation, Chinese Evidence-Based Medicine Center, Cochrane China Center and MAGIC China Center, West China Hospital, Sichuan University, Chengdu, China
| |
Collapse
|
18
|
Xu J, Xiao W, Liang X, Shi L, Zhang P, Wang Y, Wang Y, Yang H. A meta-analysis on the risk factors adjusted association between cardiovascular disease and COVID-19 severity. BMC Public Health 2021; 21:1533. [PMID: 34380456 PMCID: PMC8355578 DOI: 10.1186/s12889-021-11051-w] [Citation(s) in RCA: 32] [Impact Index Per Article: 10.7] [Reference Citation Analysis] [Abstract] [Key Words] [MESH Headings] [Grants] [Track Full Text] [Download PDF] [Figures] [Journal Information] [Subscribe] [Scholar Register] [Received: 10/25/2020] [Accepted: 05/12/2021] [Indexed: 01/09/2023] Open
Abstract
BACKGROUND Cardiovascular disease (CVD), one of the most common comorbidities of coronavirus disease 2019 (COVID-19), has been suspected to be associated with adverse outcomes in COVID-19 patients, but their correlation remains controversial. METHOD This is a quantitative meta-analysis on the basis of adjusted effect estimates. PubMed, Web of Science, MedRxiv, Scopus, Elsevier ScienceDirect, Cochrane Library and EMBASE were searched comprehensively to obtain a complete data source up to January 7, 2021. Pooled effects (hazard ratio (HR), odds ratio (OR)) and the 95% confidence intervals (CIs) were estimated to evaluate the risk of the adverse outcomes in COVID-19 patients with CVD. Heterogeneity was assessed by Cochran's Q-statistic, I2test, and meta-regression. In addition, we also provided the prediction interval, which was helpful for assessing whether the variation across studies was clinically significant. The robustness of the results was evaluated by sensitivity analysis. Publication bias was assessed by Begg's test, Egger's test, and trim-and-fill method. RESULT Our results revealed that COVID-19 patients with pre-existing CVD tended more to adverse outcomes on the basis of 203 eligible studies with 24,032,712 cases (pooled ORs = 1.41, 95% CIs: 1.32-1.51, prediction interval: 0.84-2.39; pooled HRs = 1.34, 95% CIs: 1.23-1.46, prediction interval: 0.82-2.21). Further subgroup analyses stratified by age, the proportion of males, study design, disease types, sample size, region and disease outcomes also showed that pre-existing CVD was significantly associated with adverse outcomes among COVID-19 patients. CONCLUSION Our findings demonstrated that pre-existing CVD was an independent risk factor associated with adverse outcomes among COVID-19 patients.
Collapse
Affiliation(s)
- Jie Xu
- Department of Epidemiology, School of Public Health, Zhengzhou University, No. 100 of Science Avenue, Zhengzhou, 450001, China
| | - Wenwei Xiao
- Department of Epidemiology, School of Public Health, Zhengzhou University, No. 100 of Science Avenue, Zhengzhou, 450001, China
| | - Xuan Liang
- Department of Epidemiology, School of Public Health, Zhengzhou University, No. 100 of Science Avenue, Zhengzhou, 450001, China
| | - Li Shi
- Department of Epidemiology, School of Public Health, Zhengzhou University, No. 100 of Science Avenue, Zhengzhou, 450001, China
| | - Peihua Zhang
- Department of Epidemiology, School of Public Health, Zhengzhou University, No. 100 of Science Avenue, Zhengzhou, 450001, China
| | - Ying Wang
- Department of Epidemiology, School of Public Health, Zhengzhou University, No. 100 of Science Avenue, Zhengzhou, 450001, China
| | - Yadong Wang
- Department of Toxicology, Henan Center for Disease Control and Prevention, Zhengzhou, 450016, China
| | - Haiyan Yang
- Department of Epidemiology, School of Public Health, Zhengzhou University, No. 100 of Science Avenue, Zhengzhou, 450001, China.
| |
Collapse
|
19
|
Tamura RE, Said SM, de Freitas LM, Rubio IGS. Outcome and death risk of diabetes patients with Covid-19 receiving pre-hospital and in-hospital metformin therapies. Diabetol Metab Syndr 2021; 13:76. [PMID: 34256824 PMCID: PMC8275913 DOI: 10.1186/s13098-021-00695-8] [Citation(s) in RCA: 19] [Impact Index Per Article: 6.3] [Reference Citation Analysis] [Abstract] [Key Words] [Grants] [Track Full Text] [Download PDF] [Figures] [Journal Information] [Submit a Manuscript] [Subscribe] [Scholar Register] [Received: 06/04/2021] [Accepted: 06/29/2021] [Indexed: 12/12/2022] Open
Abstract
BACKGROUND COVID-19 has stroke Brazil harshly, deaths by COVID-19 in Brazil represent almost 13% of the total deaths by COVID-19 in the world, even though Brazilian population represents only 2.6% of the world population. Our aim in this study was to evaluate death and intubation outcomes and risk factors associated with COVID-19, and treatment options focusing on diabetes patients and the use of metformin pre-admission and during hospitalization. METHODS In this Brazilian single-center study we evaluated 1170 patients hospitalized due to COVID-19. Diabetes patients (n = 188) were divided based on their use of pre-hospital and in-hospital metformin (non-met-group and met-group). RESULTS In the total cohort most comorbidities were risk factors for orotracheal intubation and death. The use of chloroquine/hydroxychloroquine was significantly associated with increased death and intubation risk in uni- and multivariate analysis. Diabetes patients showed worst clinical feature compared with non-diabetes patients. In-hospital non-met-group had increased mortality (20.5%) compared to met-group (3.5%) (p = 0.0002) and univariable cox proportion hazard regression indicated in-hospital metformin reduced mortality (HR = 0.325, p = 0.035). Patients that used pre-hospital metformin showed lower severity parameters at hospital admission. (met-group: 2.45 ± 2.5; non-met-group: 4.25 ± 3.4). In all the groups older patients showed more severe clinical conditions and high risk of death and intubation. CONCLUSION Even though this is a single-center study, results from other reports have shown a similar trend, indicating that patients that used metformin during hospitalization have a better prognosis and reduced risk of death.
Collapse
Affiliation(s)
- Rodrigo Esaki Tamura
- Department of Biological Sciences, Federal University of São Paulo, Rua Pedro de Toledo 669, 11º Andar, Diadema, SP, Brazil
- Laboratory of Cancer Molecular Biology, Federal University of Sao Paulo, São Paulo, SP, Brazil
| | - Said Muhammad Said
- Thyroid Molecular Sciences Laboratory, Federal University of Sao Paulo, São Paulo, SP, Brazil
- Santa Catarina Hospital, São Paulo, Brazil
| | - Leticia Mussin de Freitas
- Department of Biological Sciences, Federal University of São Paulo, Rua Pedro de Toledo 669, 11º Andar, Diadema, SP, Brazil
| | - Ileana Gabriela Sanchez Rubio
- Department of Biological Sciences, Federal University of São Paulo, Rua Pedro de Toledo 669, 11º Andar, Diadema, SP, Brazil.
- Thyroid Molecular Sciences Laboratory, Federal University of Sao Paulo, São Paulo, SP, Brazil.
- Laboratory of Cancer Molecular Biology, Federal University of Sao Paulo, São Paulo, SP, Brazil.
| |
Collapse
|
20
|
Han M, Ma K, Wang X, Yan W, Wang H, You J, Wang Q, Chen H, Guo W, Chen T, Ning Q, Luo X. Immunological Characteristics in Type 2 Diabetes Mellitus Among COVID-19 Patients. Front Endocrinol (Lausanne) 2021; 12:596518. [PMID: 33776910 PMCID: PMC7992040 DOI: 10.3389/fendo.2021.596518] [Citation(s) in RCA: 24] [Impact Index Per Article: 8.0] [Reference Citation Analysis] [Abstract] [Key Words] [MESH Headings] [Track Full Text] [Download PDF] [Figures] [Journal Information] [Submit a Manuscript] [Subscribe] [Scholar Register] [Received: 08/19/2020] [Accepted: 02/04/2021] [Indexed: 01/08/2023] Open
Abstract
Clinical Trial Registration www.ClinicalTrials.gov, identifier: NCT04365634. Context Diabetes mellitus was associated with increased severity and mortality of disease in COVID-19 pneumonia. So far the effect of type 2 diabetes (T2DM) or hyperglycemia on the immune system among COVID-19 disease has remained unclear. Objective We aim to explore the clinical and immunological features of type 2 diabetes mellitus (T2DM) among COVID-19 patients. Design and Methods In this retrospective study, the clinical and immunological characteristics of 306 hospitalized confirmed COVID-19 patients (including 129 diabetic and 177 non-diabetic patients) were analyzed. The serum concentrations of laboratory parameters including cytokines and numbers of immune cells were measured and compared between diabetic and non-diabetic groups. Results Compared with non-diabetic group, diabetic cases more frequently had lymphopenia and hyperglycemia, with higher levels of urea nitrogen, myoglobin, D-dimer and ferritin. Diabetic cases indicated the obviously elevated mortality and the higher levels of cytokines IL-2R, IL-6, IL-8, IL-10, and TNF-α, as well as the distinctly reduced Th1/Th2 cytokines ratios compared with non-diabetic cases. The longitudinal assays showed that compared to that at week 1, the levels of IL-6 and IL-8 were significantly elevated at week 2 after admission in non-survivors of diabetic cases, whereas there were greatly reductions from week 1 to week 2 in survivors of diabetic cases. Compared with survival diabetic patients, non-survival diabetic cases displayed distinct higher serum concentrations of IL-2R, IL-6, IL-8, IL-10, TNF-α, and lower Th1/Th2 cytokines ratios at week 2. Samples from a subset of participants were evaluated by flow cytometry for the immune cells. The counts of peripheral total T lymphocytes, CD4+ T cells, CD8+ T cells and NK cells were markedly lower in diabetic cases than in non-diabetic cases. The non-survivors showed the markedly declined counts of CD8+ T cells and NK cells than survivors. Conclusion The elevated cytokines, imbalance of Th1/Th2 cytokines ratios and reduced of peripheral numbers of CD8+ T cells and NK cells might contribute to the pathogenic mechanisms of high mortality of COVID-19 patients with T2DM.
Collapse
Affiliation(s)
- Meifang Han
- Department and Institute of Infectious Disease, Tongji Hospital of Tongji Medical College, Huazhong University of Science and Technology, Wuhan, China
| | - Ke Ma
- Department and Institute of Infectious Disease, Tongji Hospital of Tongji Medical College, Huazhong University of Science and Technology, Wuhan, China
| | - Xiaojing Wang
- Department and Institute of Infectious Disease, Tongji Hospital of Tongji Medical College, Huazhong University of Science and Technology, Wuhan, China
| | - Weiming Yan
- Department and Institute of Infectious Disease, Tongji Hospital of Tongji Medical College, Huazhong University of Science and Technology, Wuhan, China
| | - Hongwu Wang
- Department and Institute of Infectious Disease, Tongji Hospital of Tongji Medical College, Huazhong University of Science and Technology, Wuhan, China
| | - Jie You
- Department and Institute of Infectious Disease, Tongji Hospital of Tongji Medical College, Huazhong University of Science and Technology, Wuhan, China
| | - Qiuxia Wang
- Department of Radiology, Tongji Hospital, Tongji Medical College, Huazhong University of Science and Technology, Wuhan, China
| | - Huilong Chen
- Department and Institute of Infectious Disease, Tongji Hospital of Tongji Medical College, Huazhong University of Science and Technology, Wuhan, China
| | - Wei Guo
- Department and Institute of Infectious Disease, Tongji Hospital of Tongji Medical College, Huazhong University of Science and Technology, Wuhan, China
| | - Tao Chen
- Department and Institute of Infectious Disease, Tongji Hospital of Tongji Medical College, Huazhong University of Science and Technology, Wuhan, China
| | - Qin Ning
- Department and Institute of Infectious Disease, Tongji Hospital of Tongji Medical College, Huazhong University of Science and Technology, Wuhan, China
| | - Xiaoping Luo
- Department of Pediatrics, Center for the Diagnosis of Genetic Metabolic Diseases, Tongji Hospital, Tongji Medical College, Huazhong University of Science and Technology, Wuhan, China
| |
Collapse
|