1
|
Díez-Ricote L, San-Cristobal R, Concejo MJ, Martínez-González MÁ, Corella D, Salas-Salvadó J, Goday A, Martínez JA, Alonso-Gómez ÁM, Wärnberg J, Vioque J, Romaguera D, López-Miranda J, Estruch R, Tinahones FJ, Lapetra J, Serra-Majem L, Bueno-Cavanillas A, Tur JA, Martín Sánchez V, Pintó X, Gaforio JJ, Matía-Martín P, Vidal J, Mas Fontao S, Ros E, Vázquez-Ruiz Z, Ortega-Azorín C, García-Gavilán JF, Malcampo M, Martínez-Urbistondo D, Tojal-Sierra L, García Rodríguez A, Gómez-Bellvert N, Chaplin A, García-Ríos A, Bernal-López RM, Santos-Lozano JM, Basterra-Gortari J, Sorlí JV, Murphy M, Gasulla G, Micó V, Salaverria-Lete I, Goñi Ochandorena E, Babio N, Herraiz X, Ordovás JM, Daimiel L. One-year longitudinal association between changes in dietary choline or betaine intake and cardiometabolic variables in the PREvención con DIeta MEDiterránea-Plus (PREDIMED-Plus) trial. Am J Clin Nutr 2022; 116:1565-1579. [PMID: 36124652 PMCID: PMC9761742 DOI: 10.1093/ajcn/nqac255] [Citation(s) in RCA: 1] [Impact Index Per Article: 0.5] [Reference Citation Analysis] [What about the content of this article? (0)] [Affiliation(s)] [Abstract] [Key Words] [MESH Headings] [Grants] [Track Full Text] [Download PDF] [Figures] [Journal Information] [Subscribe] [Scholar Register] [Received: 11/10/2021] [Accepted: 09/09/2022] [Indexed: 02/01/2023] Open
Abstract
BACKGROUND Choline and betaine intakes have been related to cardiovascular health. OBJECTIVES We aimed to explore the relation between 1-y changes in dietary intake of choline or betaine and 1-y changes in cardiometabolic and renal function traits within the frame of the PREDIMED (PREvención con DIeta MEDiterránea)-Plus trial. METHODS We used baseline and 1-y follow-up data from 5613 participants (48.2% female and 51.8% male; mean ± SD age: 65.01 ± 4.91 y) to assess cardiometabolic traits, and 3367 participants to assess renal function, of the Spanish PREDIMED-Plus trial. Participants met ≥3 criteria of metabolic syndrome and had overweight or obesity [BMI (in kg/m2) ≥27 and ≤40]. These criteria were similar to those of the PREDIMED parent study. Dietary intakes of choline and betaine were estimated from the FFQ. RESULTS The greatest 1-y increase in dietary choline or betaine intake (quartile 4) was associated with improved serum glucose concentrations (-3.39 and -2.72 mg/dL for choline and betaine, respectively) and HbA1c levels (-0.10% for quartile 4 of either choline or betaine intake increase). Other significant changes associated with the greatest increase in choline or betaine intake were reduced body weight (-2.93 and -2.78 kg, respectively), BMI (-1.05 and -0.99, respectively), waist circumference (-3.37 and -3.26 cm, respectively), total cholesterol (-4.74 and -4.52 mg/dL, respectively), and LDL cholesterol (-4.30 and -4.16 mg/dL, respectively). Urine creatinine was reduced in quartile 4 of 1-y increase in choline or betaine intake (-5.42 and -5.74 mg/dL, respectively). CONCLUSIONS Increases in dietary choline or betaine intakes were longitudinally related to improvements in cardiometabolic parameters. Markers of renal function were also slightly improved, and they require further investigation.This trial was registered at https://www.isrctn.com/ as ISRCTN89898870.
Collapse
Affiliation(s)
- Laura Díez-Ricote
- Nutritional Control of the Epigenome Group, Precision Nutrition and Obesity Program, IMDEA Food, CEI UAM + CSIC, Madrid, Spain
| | - Rodrigo San-Cristobal
- Cardiometabolic Health Group, Precision Nutrition and Cardiometabolic Health Program, IMDEA Food, CEI UAM + CSIC, Madrid, Spain
| | | | - Miguel Á Martínez-González
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Institute of Health Carlos III, Madrid, Spain
- Department of Preventive Medicine and Public Health, Navarra Institute of Health Research (IdISNA), University of Navarra, Pamplona, Spain
- Department of Nutrition, Harvard TH Chan School of Public Health, Boston, MA, USA
| | - Dolores Corella
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Institute of Health Carlos III, Madrid, Spain
- Department of Preventive Medicine, University of Valencia, Valencia, Spain
| | - Jordi Salas-Salvadó
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Institute of Health Carlos III, Madrid, Spain
- Universitat Rovira i Virgili, Departament of Biochemistry and Biotechnology, Human Nutrition Unit, Reus, Spain
- Institut d'Investigació Sanitària Pere Virgili (IISPV), Reus, Spain
- Nutrition Unit, University Hospital of Sant Joan de Reus, Reus, Spain
- Unit of Preventive Medicine & Public Health, Faculty of Medicine & Health Sciences, Universitat Rovira i Virgili, Reus, Spain
| | - Albert Goday
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Institute of Health Carlos III, Madrid, Spain
- Unit of Cardiovascular Risk and Nutrition, Institut Hospital del Mar d`Investigació Médica (IMIM), Barcelona, Spain
- Department of Medicine, Universitat Autonoma de Barcelona, Barcelona, Spain
| | - J Alfredo Martínez
- Cardiometabolic Health Group, Precision Nutrition and Cardiometabolic Health Program, IMDEA Food, CEI UAM + CSIC, Madrid, Spain
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Institute of Health Carlos III, Madrid, Spain
- Center for Nutrition Research, Department of Nutrition, Food Sciences, and Physiology, University of Navarra, Pamplona, Spain
| | - Ángel M Alonso-Gómez
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Institute of Health Carlos III, Madrid, Spain
- Cardiovascular, Respiratory and Metabolic Area, Bioaraba Health Research Institute; Araba University Hospital, Osakidetza Basque Health Service; University of the Basque Country UPV/EHU, Vitoria-Gasteiz, Spain
| | - Julia Wärnberg
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Institute of Health Carlos III, Madrid, Spain
- Department of Nursing, University of Málaga, Institute of Biomedical Research in Malaga (IBIMA), Málaga, Spain
| | - Jesús Vioque
- CIBER de Epidemiología y Salud Pública (CIBERESP), Carlos III Institute of Health (ISCIII), Madrid, Spain
- Institute of Health and Biomedical Research of Alicante, Miguel Hernández University (ISABIAL-UMH), Alicante, Spain
| | - Dora Romaguera
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Institute of Health Carlos III, Madrid, Spain
- Research Group on Nutritional Epidemiology & Cardiovascular Physiopathology, Health Research Institute of the Balearic Islands (IdISBa), Palma de Mallorca, Spain
| | - José López-Miranda
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Institute of Health Carlos III, Madrid, Spain
- Department of Internal Medicine, Maimonides Biomedical Research Institute of Cordoba (IMIBIC), Reina Sofia University Hospital, University of Cordoba, Cordoba, Spain
| | - Ramon Estruch
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Institute of Health Carlos III, Madrid, Spain
- Department of Internal Medicine, Institut d’Investigacions Biomèdiques August Pi Sunyer (IDIBAPS), Hospital Clinic, University of Barcelona, Barcelona, Spain
| | - Francisco J Tinahones
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Institute of Health Carlos III, Madrid, Spain
- Department of Endocrinology, Virgen de la Victoria Hospital, Málaga Biomedical Research Institute (IBIMA), University of Málaga, Málaga, Spain
| | - José Lapetra
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Institute of Health Carlos III, Madrid, Spain
- Research Unit, Department of Family Medicine, Sevilla Primary Care Health District, Sevilla, Spain
| | - Lluís Serra-Majem
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Institute of Health Carlos III, Madrid, Spain
- Research Institute of Biomedical and Health Sciences (IUIBS), University of Las Palmas de Gran Canaria and Maternal and Child Insular University Hospital Center (CHUIMI), Canarian Health Service, Las Palmas de Gran Canaria, Spain
| | - Aurora Bueno-Cavanillas
- CIBER de Epidemiología y Salud Pública (CIBERESP), Carlos III Institute of Health (ISCIII), Madrid, Spain
- Department of Preventive Medicine and Public Health, University of Granada, Granada, Spain
| | - Josep A Tur
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Institute of Health Carlos III, Madrid, Spain
- Research Group on Community Nutrition & Oxidative Stress, University of the Balearic Islands, Palma de Mallorca, Spain
| | - Vicente Martín Sánchez
- CIBER de Epidemiología y Salud Pública (CIBERESP), Carlos III Institute of Health (ISCIII), Madrid, Spain
- Institute of Biomedicine (IBIOMED), University of León, León, Spain
| | - Xavier Pintó
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Institute of Health Carlos III, Madrid, Spain
- Lipids and Vascular Risk Unit, Internal Medicine, Bellvitge University Hospital, Barcelona, Spain
| | - José J Gaforio
- CIBER de Epidemiología y Salud Pública (CIBERESP), Carlos III Institute of Health (ISCIII), Madrid, Spain
- Department of Health Sciences, University Institute for Research on Olives and Olive Oils, University of Jaén, Jaén, Spain
| | - Pilar Matía-Martín
- Department of Endocrinology and Nutrition, San Carlos Clinical Hospital Institute of Health Research (IdISSC), Madrid, Spain
| | - Josep Vidal
- CIBER Diabetes y Enfermedades Metabólicas (CIBERDEM), Carlos III Institute of Health (ISCIII), Madrid, Spain
- Department of Endocrinology, Institut d` Investigacions Biomédiques August Pi Sunyer (IDIBAPS), Hospital Clinic, University of Barcelona, Barcelona, Spain
| | - Sebastián Mas Fontao
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Institute of Health Carlos III, Madrid, Spain
- Department of Endocrinology and Nutrition, Jimenez Díaz Foundation Hospital Biomedical Research Institute (IISFJD), Autonomous University of Madrid, Madrid, Spain
| | - Emilio Ros
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Institute of Health Carlos III, Madrid, Spain
- Lipid Clinic, Department of Endocrinology and Nutrition, Institut d’Investigacions Biomèdiques August Pi Sunyer (IDIBAPS), Hospital Clínic, Barcelona, Spain
| | - Zenaida Vázquez-Ruiz
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Institute of Health Carlos III, Madrid, Spain
- Department of Preventive Medicine and Public Health, Navarra Institute of Health Research (IdISNA), University of Navarra, Pamplona, Spain
- Endocrinology Service, Navarra Hospital Complex, Osasunbidea, Navarro Health Service, Pamplona, Spain
| | - Carolina Ortega-Azorín
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Institute of Health Carlos III, Madrid, Spain
- Department of Preventive Medicine, University of Valencia, Valencia, Spain
| | - Jesús F García-Gavilán
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Institute of Health Carlos III, Madrid, Spain
- Universitat Rovira i Virgili, Departament of Biochemistry and Biotechnology, Human Nutrition Unit, Reus, Spain
- Institut d'Investigació Sanitària Pere Virgili (IISPV), Reus, Spain
- Nutrition Unit, University Hospital of Sant Joan de Reus, Reus, Spain
| | - Mireia Malcampo
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Institute of Health Carlos III, Madrid, Spain
- Unit of Cardiovascular Risk and Nutrition, Institut Hospital del Mar d`Investigació Médica (IMIM), Barcelona, Spain
| | | | - Lucas Tojal-Sierra
- Cardiovascular, Respiratory and Metabolic Area, Bioaraba Health Research Institute; Araba University Hospital, Osakidetza Basque Health Service; University of the Basque Country UPV/EHU, Vitoria-Gasteiz, Spain
| | - Antonio García Rodríguez
- Division of Preventive Medicine and Public Health, University of Malaga, Institute of Biomedical Research in Málaga (IBIMA-University of Malaga), Málaga, Spain
| | | | - Alice Chaplin
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Institute of Health Carlos III, Madrid, Spain
- Research Group on Nutritional Epidemiology & Cardiovascular Physiopathology, Health Research Institute of the Balearic Islands (IdISBa), Palma de Mallorca, Spain
| | - Antonio García-Ríos
- Department of Internal Medicine, Maimonides Biomedical Research Institute of Cordoba (IMIBIC), Reina Sofia University Hospital, University of Cordoba, Cordoba, Spain
| | - Rosa M Bernal-López
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Institute of Health Carlos III, Madrid, Spain
- Department of Endocrinology, Virgen de la Victoria Hospital, Málaga Biomedical Research Institute (IBIMA), University of Málaga, Málaga, Spain
| | - José M Santos-Lozano
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Institute of Health Carlos III, Madrid, Spain
- Research Unit, Department of Family Medicine, Sevilla Primary Care Health District, Sevilla, Spain
| | - Javier Basterra-Gortari
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Institute of Health Carlos III, Madrid, Spain
- Department of Preventive Medicine and Public Health, Navarra Institute of Health Research (IdISNA), University of Navarra, Pamplona, Spain
- Endocrinology Service, Navarra Hospital Complex, Osasunbidea, Navarro Health Service, Pamplona, Spain
| | - José V Sorlí
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Institute of Health Carlos III, Madrid, Spain
- Department of Preventive Medicine, University of Valencia, Valencia, Spain
| | - Michelle Murphy
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Institute of Health Carlos III, Madrid, Spain
- Universitat Rovira i Virgili, Departament of Biochemistry and Biotechnology, Human Nutrition Unit, Reus, Spain
- Institut d'Investigació Sanitària Pere Virgili (IISPV), Reus, Spain
- Nutrition Unit, University Hospital of Sant Joan de Reus, Reus, Spain
| | - Griselda Gasulla
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Institute of Health Carlos III, Madrid, Spain
- Unit of Cardiovascular Risk and Nutrition, Institut Hospital del Mar d`Investigació Médica (IMIM), Barcelona, Spain
| | - Víctor Micó
- Cardiometabolic Health Group, Precision Nutrition and Cardiometabolic Health Program, IMDEA Food, CEI UAM + CSIC, Madrid, Spain
| | - Itziar Salaverria-Lete
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Institute of Health Carlos III, Madrid, Spain
- Cardiovascular, Respiratory and Metabolic Area, Bioaraba Health Research Institute; Araba University Hospital, Osakidetza Basque Health Service; University of the Basque Country UPV/EHU, Vitoria-Gasteiz, Spain
| | - Estibaliz Goñi Ochandorena
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Institute of Health Carlos III, Madrid, Spain
- Department of Preventive Medicine and Public Health, Navarra Institute of Health Research (IdISNA), University of Navarra, Pamplona, Spain
| | - Nancy Babio
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Institute of Health Carlos III, Madrid, Spain
- Universitat Rovira i Virgili, Departament of Biochemistry and Biotechnology, Human Nutrition Unit, Reus, Spain
- Institut d'Investigació Sanitària Pere Virgili (IISPV), Reus, Spain
- Nutrition Unit, University Hospital of Sant Joan de Reus, Reus, Spain
| | - Xavier Herraiz
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Institute of Health Carlos III, Madrid, Spain
- Unit of Cardiovascular Risk and Nutrition, Institut Hospital del Mar d`Investigació Médica (IMIM), Barcelona, Spain
| | - José M Ordovás
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Institute of Health Carlos III, Madrid, Spain
- Nutritional Genomics and Epigenomics Group, Precision Nutrition and Obesity Program, IMDEA Food, CEI UAM + CSIC, Madrid, Spain
- Nutrition and Genomics Laboratory, Jean Mayer USDA Human Nutrition Research Center on Aging, Tufts University, Boston, MA, USA
| | | |
Collapse
|
2
|
Konieczna J, Fiol M, Colom A, Martínez-González MÁ, Salas-Salvadó J, Corella D, Soria-Florido MT, Martínez JA, Alonso-Gómez ÁM, Wärnberg J, Vioque J, López-Miranda J, Estruch R, Bernal-López MR, Lapetra J, Serra-Majem L, Bueno-Cavanillas A, Tur JA, Martín Sánchez V, Pintó X, Gaforio JJ, Matía-Martín P, Vidal J, Vázquez C, Daimiel L, Ros E, Bes-Rastrollo M, Pascual M, Sorlí JV, Goday A, Zulet MÁ, Moreno-Rodriguez A, Carmona González FJ, Valls-Enguix R, Janer JM, Garcia-Rios A, Casas R, Gomez-Perez AM, Santos-Lozano JM, Basterra-Gortari FJ, Martínez MÁ, Ortega-Azorin C, Bayó J, Abete I, Salaverria-Lete I, Ruiz-Canela M, Babio N, Carres L, Romaguera D. Does Consumption of Ultra-Processed Foods Matter for Liver Health? Prospective Analysis among Older Adults with Metabolic Syndrome. Nutrients 2022; 14:nu14194142. [PMID: 36235794 PMCID: PMC9570694 DOI: 10.3390/nu14194142] [Citation(s) in RCA: 11] [Impact Index Per Article: 5.5] [Reference Citation Analysis] [What about the content of this article? (0)] [Affiliation(s)] [Abstract] [Key Words] [MESH Headings] [Grants] [Track Full Text] [Download PDF] [Figures] [Journal Information] [Subscribe] [Scholar Register] [Received: 09/07/2022] [Revised: 09/22/2022] [Accepted: 09/27/2022] [Indexed: 11/06/2022] Open
Abstract
Non-alcoholic fatty liver disease (NAFLD) includes a spectrum of liver alterations that can result in severe disease and even death. Consumption of ultra-processed foods (UPF) has been associated with obesity and related comorbidities. However, the link between UPF and NAFLD has not been sufficiently assessed. We aimed to investigate the prospective association between UPF consumption and liver health biomarkers. Methods: We followed for 1 year 5867 older participants with overweight/obesity and metabolic syndrome (MetS) from the PREDIMED-Plus trial. A validated 143-item semi-quantitative food frequency questionnaire was used to evaluate consumption of UPF at baseline, 6, and 12 months. The degree of processing for foods and beverages (g/day) was established according to the NOVA classification system. The non-invasive fatty liver index (FLI) and hepatic steatosis index (HSI) were used to evaluate liver health at three points in time. The associations between changes in UPF consumption (percentage of total daily dietary intake (g)) and liver biomarkers were assessed using mixed-effects linear models with repeated measurements. Results: In this cohort, UPF consumption at baseline was 8.19% (SD 6.95%) of total daily dietary intake in grams. In multivariable models, each 10% daily increment in UPF consumption in 1 year was associated with significantly greater FLI (β 1.60 points, 95% CI 1.24;1.96 points) and HSI (0.43, 0.29; 0.57) scores (all p-values < 0.001). These associations persisted statistically significant after adjusting for potential dietary confounders and NAFLD risk factors. Conclusions: A higher UPF consumption was associated with higher levels of NAFLD-related biomarkers in older adults with overweight/obesity and MetS.
Collapse
Affiliation(s)
- Jadwiga Konieczna
- Research Group on Nutritional Epidemiology & Cardiovascular Physiopathology (NUTRECOR), Health Research Institute of the Balearic Islands (IdISBa), University Hospital Son Espases (HUSE), 07120 Palma de Mallorca, Spain
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Institute of Health Carlos III, 28029 Madrid, Spain
- Correspondence: ; Tel.: +34-871-20-5050 (ext. 64527)
| | - Miguel Fiol
- Research Group on Nutritional Epidemiology & Cardiovascular Physiopathology (NUTRECOR), Health Research Institute of the Balearic Islands (IdISBa), University Hospital Son Espases (HUSE), 07120 Palma de Mallorca, Spain
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Institute of Health Carlos III, 28029 Madrid, Spain
| | - Antoni Colom
- Research Group on Nutritional Epidemiology & Cardiovascular Physiopathology (NUTRECOR), Health Research Institute of the Balearic Islands (IdISBa), University Hospital Son Espases (HUSE), 07120 Palma de Mallorca, Spain
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Institute of Health Carlos III, 28029 Madrid, Spain
| | - Miguel Ángel Martínez-González
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Institute of Health Carlos III, 28029 Madrid, Spain
- Department of Preventive Medicine and Public Health, IDISNA, University of Navarra, 31008 Pamplona, Spain
- Department of Nutrition, Harvard T.H. Chan School of Public Health, Boston, MA 02115, USA
| | - Jordi Salas-Salvadó
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Institute of Health Carlos III, 28029 Madrid, Spain
- Universitat Rovira i Virgili, Departament de Bioquímica i Biotecnologia, Unitat de Nutrició, 43201 Reus, Spain
- University Hospital of Sant Joan de Reus, Nutrition Unit, 43204 Reus, Spain
- Institut d’Investigació Sanitària Pere Virgili (IISPV), 43204 Reus, Spain
| | - Dolores Corella
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Institute of Health Carlos III, 28029 Madrid, Spain
- Department of Preventive Medicine, University of Valencia,46010 Valencia, Spain
| | - María Trinidad Soria-Florido
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Institute of Health Carlos III, 28029 Madrid, Spain
- Unit of Cardiovascular Risk and Nutrition, Institut Hospital del Mar de Investigaciones Médicas Municipal d’Investigació Médica (IMIM), 08003 Barcelona, Spain
| | - J. Alfredo Martínez
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Institute of Health Carlos III, 28029 Madrid, Spain
- Department of Nutrition, Food Sciences, and Physiology, University of Navarra, IDISNA, 31008 Pamplona, Spain
- Precision Nutrition and Cardiometabolic Health Program, IMDEA Food, CEI UAM + CSIC, 28049 Madrid, Spain
| | - Ángel M. Alonso-Gómez
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Institute of Health Carlos III, 28029 Madrid, Spain
- Bioaraba Health Research Institute, Cardiovascular, Respiratory and Metabolic Area, Osakidetza Basque Health Service, Araba University Hospital, University of the Basque Country UPV/EHU, 01009 Vitoria-Gasteiz, Spain
| | - Julia Wärnberg
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Institute of Health Carlos III, 28029 Madrid, Spain
- Department of Nursing, University of Málaga, Institute of Biomedical Research in Malaga (IBIMA), 29016 Málaga, Spain
| | - Jesús Vioque
- CIBER de Epidemiología y Salud Pública (CIBERESP), Instituto de Salud Carlos III, 28029 Madrid, Spain
- Alicante Institute for Health and Biomedical Research (ISABIAL-UMH), 03010 Alicante, Spain
| | - José López-Miranda
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Institute of Health Carlos III, 28029 Madrid, Spain
- Department of Internal Medicine, Maimonides Biomedical Research Institute of Cordoba (IMIBIC), Reina Sofia University Hospital, University of Cordoba, 14004 Cordoba, Spain
| | - Ramon Estruch
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Institute of Health Carlos III, 28029 Madrid, Spain
- Department of Internal Medicine, Institut d’Investigacions Biomèdiques August Pi Sunyer (IDIBAPS), Hospital Clinic, University of Barcelona, 08007 Barcelona, Spain
| | - M. Rosa Bernal-López
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Institute of Health Carlos III, 28029 Madrid, Spain
- Department of Internal Medicine, Regional University Hospital of Malaga, Instituto de Investigación Biomédica de Málaga (IBIMA), University of Málaga, 29009 Málaga, Spain
| | - José Lapetra
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Institute of Health Carlos III, 28029 Madrid, Spain
- Department of Family Medicine, Research Unit, Distrito Sanitario Atención Primaria Sevilla, 41013 Sevilla, Spain
| | - Lluís Serra-Majem
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Institute of Health Carlos III, 28029 Madrid, Spain
- Research Institute of Biomedical and Health Sciences (IUIBS), University of Las Palmas de Gran Canaria & Centro Hospitalario Universitario Insular Materno Infantil (CHUIMI), Canarian Health Service, 35001 Las Palmas de Gran Canaria, Spain
| | - Aurora Bueno-Cavanillas
- CIBER de Epidemiología y Salud Pública (CIBERESP), Instituto de Salud Carlos III, 28029 Madrid, Spain
- Department of Preventive Medicine and Public Health, University of Granada, 18011 Granada, Spain
| | - Josep A. Tur
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Institute of Health Carlos III, 28029 Madrid, Spain
- Research Group on Community Nutrition & Oxidative Stress, University of Balearic Islands, 07122 Palma de Mallorca, Spain
| | - Vicente Martín Sánchez
- CIBER de Epidemiología y Salud Pública (CIBERESP), Instituto de Salud Carlos III, 28029 Madrid, Spain
- Institute of Biomedicine (IBIOMED), University of León, 24071 León, Spain
| | - Xavier Pintó
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Institute of Health Carlos III, 28029 Madrid, Spain
- Lipids and Vascular Risk Unit, Internal Medicine, Hospital Universitario de Bellvitge Idibell-UB, Hospitalet de Llobregat, 08907 Barcelona, Spain
| | - José J. Gaforio
- CIBER de Epidemiología y Salud Pública (CIBERESP), Instituto de Salud Carlos III, 28029 Madrid, Spain
- Departamento de Ciencias de la Salud, Centro de Estudios Avanzados en Olivar y Aceites de Oliva, Universidad de Jaén, 23071 Jaén, Spain
| | - Pilar Matía-Martín
- Department of Endocrinology and Nutrition, Instituto de Investigación Sanitaria Hospital Clínico San Carlos (IdISSC), 28040 Madrid, Spain
| | - Josep Vidal
- CIBER Diabetes y Enfermedades Metabólicas (CIBERDEM), Instituto de Salud Carlos III (ISCIII), 28029 Madrid, Spain
- Department of Endocrinology, Institut d’ Investigacions Biomédiques August Pi Sunyer (IDIBAPS), Hospital Clinic, University of Barcelona, 08007 Barcelona, Spain
| | - Clotilde Vázquez
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Institute of Health Carlos III, 28029 Madrid, Spain
- Department of Endocrinology and Nutrition, Hospital Fundación Jimenez Díaz, Instituto de Investigaciones Biomédicas IISFJD, University Autonoma, 28040 Madrid, Spain
| | - Lidia Daimiel
- Nutritional Control of the Epigenome Group, Precision Nutrition and Obesity Program, IMDEA Food, CEI UAM + CSIC, 28049 Madrid, Spain
| | - Emilio Ros
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Institute of Health Carlos III, 28029 Madrid, Spain
- Lipid Clinic, Department of Endocrinology and Nutrition, IDIBAPS, Hospital Clínic, 08036 Barcelona, Spain
| | - Maira Bes-Rastrollo
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Institute of Health Carlos III, 28029 Madrid, Spain
- Department of Preventive Medicine and Public Health, IDISNA, University of Navarra, 31008 Pamplona, Spain
| | - María Pascual
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Institute of Health Carlos III, 28029 Madrid, Spain
- Universitat Rovira i Virgili, Departament de Bioquímica i Biotecnologia, Unitat de Nutrició, 43201 Reus, Spain
- University Hospital of Sant Joan de Reus, Nutrition Unit, 43204 Reus, Spain
- Institut d’Investigació Sanitària Pere Virgili (IISPV), 43204 Reus, Spain
| | - Jose V. Sorlí
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Institute of Health Carlos III, 28029 Madrid, Spain
- Department of Preventive Medicine, University of Valencia,46010 Valencia, Spain
| | - Albert Goday
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Institute of Health Carlos III, 28029 Madrid, Spain
- Unit of Cardiovascular Risk and Nutrition, Institut Hospital del Mar de Investigaciones Médicas Municipal d’Investigació Médica (IMIM), 08003 Barcelona, Spain
- Departament de Medicina, Universitat Autònoma de Barcelona, 08193 Barcelona, Spain
| | - María Ángeles Zulet
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Institute of Health Carlos III, 28029 Madrid, Spain
- Department of Nutrition, Food Sciences, and Physiology, University of Navarra, IDISNA, 31008 Pamplona, Spain
| | - Anai Moreno-Rodriguez
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Institute of Health Carlos III, 28029 Madrid, Spain
- Bioaraba Health Research Institute, Cardiovascular, Respiratory and Metabolic Area, Osakidetza Basque Health Service, Araba University Hospital, University of the Basque Country UPV/EHU, 01009 Vitoria-Gasteiz, Spain
| | - Francisco Jesús Carmona González
- Unidad de Gestión Clínica Torrequebrada, Distrito de Atención Primaria Costa del Sol, Servicio Andaluz de Salud, 29640 Benalmádena, Spain
| | | | - Juana M. Janer
- Research Group on Nutritional Epidemiology & Cardiovascular Physiopathology (NUTRECOR), Health Research Institute of the Balearic Islands (IdISBa), University Hospital Son Espases (HUSE), 07120 Palma de Mallorca, Spain
- Centro de Salud Camp Redó (UBS Son Sardina) Gerència Atenció Primària de Mallorca, 07010 Palma de Mallorca, Spain
| | - Antonio Garcia-Rios
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Institute of Health Carlos III, 28029 Madrid, Spain
- Department of Internal Medicine, Maimonides Biomedical Research Institute of Cordoba (IMIBIC), Reina Sofia University Hospital, University of Cordoba, 14004 Cordoba, Spain
| | - Rosa Casas
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Institute of Health Carlos III, 28029 Madrid, Spain
- Department of Internal Medicine, Institut d’Investigacions Biomèdiques August Pi Sunyer (IDIBAPS), Hospital Clinic, University of Barcelona, 08007 Barcelona, Spain
| | - Ana M. Gomez-Perez
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Institute of Health Carlos III, 28029 Madrid, Spain
- Virgen de la Victoria Hospital, Department of Endocrinology, Instituto de Investigación Biomédica de Málaga (IBIMA), University of Málaga, 29071 Málaga, Spain
| | - José Manuel Santos-Lozano
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Institute of Health Carlos III, 28029 Madrid, Spain
- Department of Family Medicine, Research Unit, Distrito Sanitario Atención Primaria Sevilla, 41013 Sevilla, Spain
| | - F. Javier Basterra-Gortari
- Department of Preventive Medicine and Public Health, IDISNA, University of Navarra, 31008 Pamplona, Spain
- Servicio de Endocrinología. Complejo Hospitalario de Navarra, Servicio Navarro de Salud, 31003 Pamplona, Spain
| | - María Ángeles Martínez
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Institute of Health Carlos III, 28029 Madrid, Spain
- Universitat Rovira i Virgili, Departament de Bioquímica i Biotecnologia, Unitat de Nutrició, 43201 Reus, Spain
- University Hospital of Sant Joan de Reus, Nutrition Unit, 43204 Reus, Spain
- Institut d’Investigació Sanitària Pere Virgili (IISPV), 43204 Reus, Spain
| | - Carolina Ortega-Azorin
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Institute of Health Carlos III, 28029 Madrid, Spain
- Department of Preventive Medicine, University of Valencia,46010 Valencia, Spain
| | - Joan Bayó
- CAP El Clot, Institut Català de la Salut, 08018 Barcelona, Spain
| | - Itziar Abete
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Institute of Health Carlos III, 28029 Madrid, Spain
- Department of Nutrition, Food Sciences, and Physiology, University of Navarra, IDISNA, 31008 Pamplona, Spain
| | - Itziar Salaverria-Lete
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Institute of Health Carlos III, 28029 Madrid, Spain
- Bioaraba Health Research Institute, Cardiovascular, Respiratory and Metabolic Area, Osakidetza Basque Health Service, Araba University Hospital, University of the Basque Country UPV/EHU, 01009 Vitoria-Gasteiz, Spain
| | - Miguel Ruiz-Canela
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Institute of Health Carlos III, 28029 Madrid, Spain
- Department of Preventive Medicine and Public Health, IDISNA, University of Navarra, 31008 Pamplona, Spain
| | - Nancy Babio
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Institute of Health Carlos III, 28029 Madrid, Spain
- Universitat Rovira i Virgili, Departament de Bioquímica i Biotecnologia, Unitat de Nutrició, 43201 Reus, Spain
- University Hospital of Sant Joan de Reus, Nutrition Unit, 43204 Reus, Spain
- Institut d’Investigació Sanitària Pere Virgili (IISPV), 43204 Reus, Spain
| | - Lourdes Carres
- Atención Primaria Sant Martí, Institut Català de la Salut, 08020 Barcelona, Spain
| | - Dora Romaguera
- Research Group on Nutritional Epidemiology & Cardiovascular Physiopathology (NUTRECOR), Health Research Institute of the Balearic Islands (IdISBa), University Hospital Son Espases (HUSE), 07120 Palma de Mallorca, Spain
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Institute of Health Carlos III, 28029 Madrid, Spain
| |
Collapse
|
3
|
Ni J, Nishi SK, Babio N, Martínez-González MA, Corella D, Castañer O, Martínez JA, Alonso-Gómez ÁM, Gómez-Gracia E, Vioque J, Romaguera D, López-Miranda J, Estruch R, Tinahones FJ, Lapetra J, Serra-Majem JL, Bueno-Cavanillas A, Tur JA, Martín-Sánchez V, Pintó X, Gaforio JJ, Barabash Bustelo A, Vidal J, Vázquez C, Daimiel L, Ros E, Toledo E, Coltell O, Gómez-Martínez C, Zomeño MD, Donat-Vargas C, Goicolea-Güemez L, Bouzas C, Garcia-de-la-Hera M, Chaplin A, Garcia-Rios A, Casas R, Cornejo-Pareja I, Santos-Lozano JM, Rognoni T, Saiz C, Paz-Ganiel I, Malcampo M, Sánchez-Villegas A, Salaverria-Lete I, García-Arellano A, Schröder H, Salas-Salvadó J. Dairy Product Consumption and Changes in Cognitive Performance: Two-Year Analysis of the PREDIMED-Plus Cohort. Mol Nutr Food Res 2022; 66:e2101058. [PMID: 35524484 PMCID: PMC9541289 DOI: 10.1002/mnfr.202101058] [Citation(s) in RCA: 0] [Impact Index Per Article: 0] [Reference Citation Analysis] [What about the content of this article? (0)] [Affiliation(s)] [Abstract] [Key Words] [Track Full Text] [Download PDF] [Figures] [Journal Information] [Subscribe] [Scholar Register] [Received: 11/18/2021] [Revised: 04/22/2022] [Indexed: 11/06/2022]
Abstract
SCOPE Dairy consumption has been suggested to impact cognition; however, evidence is limited and inconsistent. This study aims to longitudinally assess the association between dairy consumption with cognitive changes in an older Spanish population at high cardiovascular disease risk. METHODS AND RESULTS Four thousand six hundred sixty eight participants aged 55-75 years, completed a validated food frequency questionnaire at baseline and a neuropsychological battery of tests at baseline and 2-year follow-up. Multivariable linear regression models are used, scaled by 100 (i.e., the units of β correspond to 1 SD/100), to assess associations between baseline tertile daily consumption and 2-year changes in cognitive performance. Participants in the highest tertile of total milk and whole-fat milk consumption have a greater decline in global cognitive function (β: -4.71, 95% CI: -8.74 to -0.69, p-trend = 0.020 and β: -6.64, 95% CI: -10.81 to -2.47, p-trend = 0.002, respectively) compared to those in the lowest tertile. No associations are observed between low fat milk, yogurt, cheese or fermented dairy consumption, and changes in cognitive performance. CONCLUSION Results suggest there are no clear prospective associations between consumption of most commonly consumed dairy products and cognition, although there may be an association with a greater rate of cognitive decline over a 2-year period in older adults at high cardiovascular disease risk for whole-fat milk.
Collapse
Affiliation(s)
- Jiaqi Ni
- Universitat Rovira i Virgili, Departament de Bioquímica i Biotecnologia, Facultat de Medicina i Ciències de la Salut. Unitat de Nutrició Humana, Reus, Spain.,Institut d'Investigació Sanitària Pere Virgili (IISPV), Reus, Spain.,Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Instituto de Salud Carlos III, Madrid, Spain
| | - Stephanie K Nishi
- Universitat Rovira i Virgili, Departament de Bioquímica i Biotecnologia, Facultat de Medicina i Ciències de la Salut. Unitat de Nutrició Humana, Reus, Spain.,Institut d'Investigació Sanitària Pere Virgili (IISPV), Reus, Spain.,Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Instituto de Salud Carlos III, Madrid, Spain.,Toronto 3D (Diet, Digestive Tract and Disease) Knowledge Synthesis and Clinical Trials Unit, Toronto, ON, Canada.,Clinical Nutrition and Risk Factor Modification Centre, St. Michael's Hospital, Unity Health Toronto, ON, Canada
| | - Nancy Babio
- Universitat Rovira i Virgili, Departament de Bioquímica i Biotecnologia, Facultat de Medicina i Ciències de la Salut. Unitat de Nutrició Humana, Reus, Spain.,Institut d'Investigació Sanitària Pere Virgili (IISPV), Reus, Spain.,Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Instituto de Salud Carlos III, Madrid, Spain
| | - Miguel A Martínez-González
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Instituto de Salud Carlos III, Madrid, Spain.,Department of Preventive Medicine and Public Health, University of Navarra, IdiSNA, Pamplona, Spain.,Department of Nutrition, Harvard T.H. Chan School of Public Health, Boston, MA, USA
| | - Dolores Corella
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Instituto de Salud Carlos III, Madrid, Spain.,Department of Preventive Medicine, University of Valencia, Valencia, Spain
| | - Olga Castañer
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Instituto de Salud Carlos III, Madrid, Spain.,Unit of Cardiovascular Risk and Nutrition, Institut Hospital del Mar de Investigaciones Médicas Municipal d`Investigació Médica (IMIM), Barcelona, Spain
| | - J Alfredo Martínez
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Instituto de Salud Carlos III, Madrid, Spain.,Department of Nutrition, Food Sciences, and Physiology, Center for Nutrition Research, University of Navarra, Pamplona, Spain.,Precision Nutrition and Cardiometabolic Health Program, IMDEA Food, CEI UAM + CSIC, Madrid, Spain
| | - Ángel M Alonso-Gómez
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Instituto de Salud Carlos III, Madrid, Spain.,Cardiovascular, Respiratory and Metabolic Area, Osakidetza Basque Health Service, Bioaraba Health Research Institute, Araba University Hospital, University of the Basque Country UPV/EHU, Vitoria-Gasteiz, Spain
| | - Enrique Gómez-Gracia
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Instituto de Salud Carlos III, Madrid, Spain.,Department of Epidemiology, School of Medicine, Instituto de Investigación Biomédica de Málaga (IBIMA), Málaga, Spain
| | - Jesús Vioque
- CIBER de Epidemiología y Salud Pública (CIBERESP), Instituto de Salud Carlos III, Madrid, Spain.,Unidad de Epidemiología de la Nutrición, Universidad Miguel Hernández, Instituto de Investigación Sanitaria y Biomédica de Alicante, (UMH-ISABIAL), Alicante, Spain
| | - Dora Romaguera
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Instituto de Salud Carlos III, Madrid, Spain.,Health Research Institute of the Balearic Islands (IdISBa), Palma de Mallorca, Spain
| | - José López-Miranda
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Instituto de Salud Carlos III, Madrid, Spain.,Department of Internal Medicine, Maimonides Biomedical Research Institute of Cordoba (IMIBIC), Reina Sofia University Hospital, University of Cordoba, Cordoba, Spain
| | - Ramon Estruch
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Instituto de Salud Carlos III, Madrid, Spain.,Department of Internal Medicine, Institut d'Investigacions Biomèdiques August Pi Sunyer (IDIBAPS), Hospital Clinic, University of Barcelona, Barcelona, Spain
| | - Francisco J Tinahones
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Instituto de Salud Carlos III, Madrid, Spain.,Department of Endocrinology and Nutrition, Virgen de la Victoria University Hospital, Instituto de Investigación Biomédica de Málaga (IBIMA), University of Málaga, Málaga, Spain
| | - José Lapetra
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Instituto de Salud Carlos III, Madrid, Spain.,Department of Family Medicine, Research Unit, Distrito Sanitario Atención Primaria Sevilla, Sevilla, Spain
| | - J Luís Serra-Majem
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Instituto de Salud Carlos III, Madrid, Spain.,Research Institute of Biomedical and Health Sciences (IUIBS), University of Las Palmas de Gran Canaria & Centro Hospitalario Universitario Insular Materno Infantil (CHUIMI), Canarian Health Service, Las Palmas de Gran Canaria, Spain
| | - Aurora Bueno-Cavanillas
- CIBER de Epidemiología y Salud Pública (CIBERESP), Instituto de Salud Carlos III, Madrid, Spain.,Department of Preventive Medicine and Public Health, University of Granada, Granada, Spain.,Instituto de Investigación Biosanitaria ibs.GRANADA, Granada, Spain
| | - Josep A Tur
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Instituto de Salud Carlos III, Madrid, Spain.,Research Group on Community Nutrition & Oxidative Stress, University of Balearic Islands, Palma de Mallorca, Spain
| | - Vicente Martín-Sánchez
- CIBER de Epidemiología y Salud Pública (CIBERESP), Instituto de Salud Carlos III, Madrid, Spain.,Institute of Biomedicine (IBIOMED), University of León, León, Spain
| | - Xavier Pintó
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Instituto de Salud Carlos III, Madrid, Spain.,Lipids and Vascular Risk Unit, Internal Medicine, Hospital Universitario de Bellvitge, Hospitalet de Llobregat, Barcelona, Spain.,Universitat de Barcelona, Barcelona, Spain
| | - José J Gaforio
- CIBER de Epidemiología y Salud Pública (CIBERESP), Instituto de Salud Carlos III, Madrid, Spain.,Departamento de Ciencias de la Salud, Instituto Universitario de Investigación en Olivar y Aceites de Oliva, Universidad de Jaén, Jaén, Spain
| | - Ana Barabash Bustelo
- Endocrinology and Nutrition Department, Hospital Clínico Universitario San Carlos and Instituto de Investigación Sanitaria del Hospital Clínico San Carlos (IdISSC), Madrid, Spain.,CIBER Diabetes y Enfermedades Metabólicas (CIBERDEM), Instituto de Salud Carlos III (ISCIII), Madrid, Spain.,Medicina II Department, Facultad de Medicina, Universidad Complutense de Madrid, Madrid, Spain
| | - Josep Vidal
- CIBER Diabetes y Enfermedades Metabólicas (CIBERDEM), Instituto de Salud Carlos III (ISCIII), Madrid, Spain.,Department of Endocrinology, Institut d` Investigacions Biomédiques August Pi Sunyer (IDIBAPS), Hospital Clinic, University of Barcelona, Barcelona, Spain
| | - Clotilde Vázquez
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Instituto de Salud Carlos III, Madrid, Spain.,Department of Endocrinology and Nutrition, Hospital Fundación Jimenez Díaz, Instituto de Investigaciones Biomédicas IISFJD, University Autonoma, Madrid, Spain
| | - Lidia Daimiel
- Nutritional Control of the Epigenome Group, Precision Nutrition and Obesity Program, IMDEA Food, CEI UAM + CSIC, Madrid, Spain
| | - Emili Ros
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Instituto de Salud Carlos III, Madrid, Spain.,Lipid Clinic, Department of Endocrinology and Nutrition, Institut d'Investigacions Biomèdiques August Pi Sunyer (IDIBAPS), Hospital Clínic, Barcelona, Spain
| | - Estefanía Toledo
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Instituto de Salud Carlos III, Madrid, Spain.,Department of Preventive Medicine and Public Health, University of Navarra, IdiSNA, Pamplona, Spain
| | - Oscar Coltell
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Instituto de Salud Carlos III, Madrid, Spain.,Department of Computer Languages and Systems, Universitat Jaume I, Castellon, Spain
| | - Carlos Gómez-Martínez
- Universitat Rovira i Virgili, Departament de Bioquímica i Biotecnologia, Facultat de Medicina i Ciències de la Salut. Unitat de Nutrició Humana, Reus, Spain.,Institut d'Investigació Sanitària Pere Virgili (IISPV), Reus, Spain.,Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Instituto de Salud Carlos III, Madrid, Spain
| | - María Dolores Zomeño
- Unit of Cardiovascular Risk and Nutrition, Institut Hospital del Mar de Investigaciones Médicas Municipal d`Investigació Médica (IMIM), Barcelona, Spain.,School of Health Sciences, Blanquerna-Ramon Llull University, Barcelona, Spain
| | - Carolina Donat-Vargas
- IMDEA-Food Institute, CEI UAM + CSIC, Madrid, Spain.,Department of Preventive Medicine and Public Health, School of Medicine, Universidad Autónoma de Madrid-IdiPaz, CIBERESP (CIBER of Epidemiology and Public Health), Madrid, Spain.,Unit of Cardiovascular and Nutritional Epidemiology, Institute of Environmental Medicine, Karolinska Institutet, Stockholm, Sweden
| | - Leire Goicolea-Güemez
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Instituto de Salud Carlos III, Madrid, Spain.,Cardiovascular, Respiratory and Metabolic Area, Osakidetza Basque Health Service, Bioaraba Health Research Institute, Araba University Hospital, University of the Basque Country UPV/EHU, Vitoria-Gasteiz, Spain
| | - Cristina Bouzas
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Instituto de Salud Carlos III, Madrid, Spain.,Research Group on Community Nutrition & Oxidative Stress, University of Balearic Islands, Palma de Mallorca, Spain
| | - Manoli Garcia-de-la-Hera
- CIBER de Epidemiología y Salud Pública (CIBERESP), Instituto de Salud Carlos III, Madrid, Spain.,Unidad de Epidemiología de la Nutrición, Universidad Miguel Hernández, Instituto de Investigación Sanitaria y Biomédica de Alicante, (UMH-ISABIAL), Alicante, Spain
| | - Alice Chaplin
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Instituto de Salud Carlos III, Madrid, Spain.,Health Research Institute of the Balearic Islands (IdISBa), Palma de Mallorca, Spain
| | - Antonio Garcia-Rios
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Instituto de Salud Carlos III, Madrid, Spain.,Department of Internal Medicine, Maimonides Biomedical Research Institute of Cordoba (IMIBIC), Reina Sofia University Hospital, University of Cordoba, Cordoba, Spain
| | - Rosa Casas
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Instituto de Salud Carlos III, Madrid, Spain.,Department of Internal Medicine, Institut d'Investigacions Biomèdiques August Pi Sunyer (IDIBAPS), Hospital Clinic, University of Barcelona, Barcelona, Spain
| | - Isabel Cornejo-Pareja
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Instituto de Salud Carlos III, Madrid, Spain.,Department of Endocrinology and Nutrition, Virgen de la Victoria University Hospital, Instituto de Investigación Biomédica de Málaga (IBIMA), University of Málaga, Málaga, Spain
| | - José Manuel Santos-Lozano
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Instituto de Salud Carlos III, Madrid, Spain.,Department of Family Medicine, Research Unit, Distrito Sanitario Atención Primaria Sevilla, Sevilla, Spain
| | - Teresa Rognoni
- Department of Neurology, Clínica Universidad de Navarra, Madrid, Spain
| | - Carmen Saiz
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Instituto de Salud Carlos III, Madrid, Spain.,Department of Preventive Medicine, University of Valencia, Valencia, Spain
| | - Indira Paz-Ganiel
- Universitat Rovira i Virgili, Departament de Bioquímica i Biotecnologia, Facultat de Medicina i Ciències de la Salut. Unitat de Nutrició Humana, Reus, Spain.,Institut d'Investigació Sanitària Pere Virgili (IISPV), Reus, Spain.,Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Instituto de Salud Carlos III, Madrid, Spain
| | - Mireia Malcampo
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Instituto de Salud Carlos III, Madrid, Spain.,Unit of Cardiovascular Risk and Nutrition, Institut Hospital del Mar de Investigaciones Médicas Municipal d`Investigació Médica (IMIM), Barcelona, Spain
| | - Almudena Sánchez-Villegas
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Instituto de Salud Carlos III, Madrid, Spain.,Research Institute of Biomedical and Health Sciences (IUIBS), University of Las Palmas de Gran Canaria & Centro Hospitalario Universitario Insular Materno Infantil (CHUIMI), Canarian Health Service, Las Palmas de Gran Canaria, Spain.,ISFOOD-Institute for Innovation & Sustainable Development in Food Chain, Universidad Pública de Navarra (UPNA), IdiSNA, Instituto de Investigación Sanitaria de Navarra, Spain
| | - Itziar Salaverria-Lete
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Instituto de Salud Carlos III, Madrid, Spain.,Cardiovascular, Respiratory and Metabolic Area, Osakidetza Basque Health Service, Bioaraba Health Research Institute, Araba University Hospital, University of the Basque Country UPV/EHU, Vitoria-Gasteiz, Spain
| | - Ana García-Arellano
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Instituto de Salud Carlos III, Madrid, Spain.,Department of Preventive Medicine and Public Health, University of Navarra, IdiSNA, Pamplona, Spain.,Emergency Department, Hospital Universitario de Navarra, Servicio Navarro de Salud-Osaunbidea, Spain
| | - Helmut Schröder
- Unit of Cardiovascular Risk and Nutrition, Institut Hospital del Mar de Investigaciones Médicas Municipal d`Investigació Médica (IMIM), Barcelona, Spain.,CIBER de Epidemiología y Salud Pública (CIBERESP), Instituto de Salud Carlos III, Madrid, Spain
| | - Jordi Salas-Salvadó
- Universitat Rovira i Virgili, Departament de Bioquímica i Biotecnologia, Facultat de Medicina i Ciències de la Salut. Unitat de Nutrició Humana, Reus, Spain.,Institut d'Investigació Sanitària Pere Virgili (IISPV), Reus, Spain.,Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Instituto de Salud Carlos III, Madrid, Spain.,University Hospital of Sant Joan de Reus, Nutrition Unit, Reus, Spain
| | -
- Universitat Rovira i Virgili, Departament de Bioquímica i Biotecnologia, Facultat de Medicina i Ciències de la Salut. Unitat de Nutrició Humana, Reus, Spain
| |
Collapse
|
4
|
López-González L, Becerra-Tomás N, Babio N, Martínez-González MÁ, Nishi SK, Corella D, Goday A, Romaguera D, Vioque J, Alonso-Gómez ÁM, Wärnberg J, Martínez JA, Serra-Majem L, Estruch R, Bernal-López MR, Lapetra J, Pintó X, Tur JA, López-Miranda J, Bueno-Cavanillas A, Delgado-Rodríguez M, Matía-Martín P, Daimiel L, Martín-Sánchez V, Vidal J, Vázquez C, Ros E, Vázquez-Ruiz Z, Martín-Luján FM, Sorlí JV, Castañer O, Zulet MA, Tojal-Sierra L, Carabaño-Moral R, Román-Maciá J, Rayó E, García-Ríos A, Casas R, Gómez-Pérez AM, Santos-Lozano JM, Buil-Cosiales P, Asensio EM, Lassale C, Abete I, Salaverria-Lete I, Sayón-Orea C, Schröder H, Salas-Salvadó J. One-year changes in fruit and vegetable variety intake and cardiometabolic risk factors changes in a middle-aged Mediterranean population at high cardiovascular risk. Eur J Clin Nutr 2022; 76:1393-1402. [PMID: 35411026 DOI: 10.1038/s41430-022-01124-3] [Citation(s) in RCA: 4] [Impact Index Per Article: 2.0] [Reference Citation Analysis] [What about the content of this article? (0)] [Track Full Text] [Journal Information] [Subscribe] [Scholar Register] [Received: 10/12/2021] [Revised: 03/04/2022] [Accepted: 03/14/2022] [Indexed: 01/04/2023]
|
5
|
Becerra-Tomás N, Paz-Graniel I, Tresserra-Rimbau A, Martínez-González MÁ, Barrubés L, Corella D, Muñoz-Martínez J, Romaguera D, Vioque J, Alonso-Gómez ÁM, Wärnberg J, Martínez JA, Serra-Majem L, Estruch R, Bernal-López MR, Lapetra J, Pintó X, Tur JA, Garcia-Rios A, Riquelme Gallego B, Delgado-Rodríguez M, Matía-Martín P, Daimiel L, Velilla-Zancada S, Vidal J, Vázquez C, Ros E, Buil-Cosiales P, Babio N, Fernández-Carrión R, Pérez-Vega KA, Morey M, Torres-Collado L, Tojal-Sierra L, Pérez-López J, Abete I, Cabrera JP, Casas R, Fernández-García JC, Santos-Lozano JM, Esteve-Luque V, Bouzas C, Fernandez-Lazaro CI, Sorlí JV, Freixer G, Martín M, Muñoz MG, Salaverria-Lete I, Toledo E, Castañer O, Salas-Salvadó J. Fruit consumption and cardiometabolic risk in the PREDIMED-plus study: A cross-sectional analysis. Nutr Metab Cardiovasc Dis 2021; 31:1702-1713. [PMID: 33838995 DOI: 10.1016/j.numecd.2021.02.007] [Citation(s) in RCA: 5] [Impact Index Per Article: 1.7] [Reference Citation Analysis] [What about the content of this article? (0)] [Affiliation(s)] [Abstract] [Key Words] [MESH Headings] [Track Full Text] [Journal Information] [Submit a Manuscript] [Subscribe] [Scholar Register] [Received: 09/02/2020] [Revised: 01/26/2021] [Accepted: 02/04/2021] [Indexed: 02/06/2023]
Abstract
BACKGROUND AND AIMS Total fruit consumption is important for cardiovascular disease prevention, but also the variety and form in which is consumed. The aim of the study was to assess the associations between total fruit, subgroups of fruits based on their color and fruit juices consumption with different cardiometabolic parameters. METHODS AND RESULTS A total of 6633 elderly participants (aged 55-75 years) with metabolic syndrome from the PREDIMED-Plus study were included in this analysis. Fruit and fruit juice consumption was assessed using a food frequency questionnaire. Linear regression models were fitted to evaluate the association between exposure variables (total fruit, subgroups based on the color, and fruit juices) and different cardiometabolic risk factors. Individuals in the highest category of total fruit consumption (≥3 servings/d) had lower waist circumference (WC) (β = -1.04 cm; 95%CI:-1.81, -0.26), fasting glucose levels (β = -2.41 mg/dL; 95%CI(-4.19, -0.63) and LDL-cholesterol (β = -4.11 mg/dL; 95%CI:-6.93, -1.36), but, unexpectedly, higher systolic blood pressure (BP) (β = 1.84 mmHg; 95%CI: 0.37, 3.30) and diastolic BP (β = 1.69 mmHg; 95%CI:0.83, 2.56) when compared to those in the lowest category of consumption (<1 servings/d). Participants consuming ≥1 serving/day of total fruit juice had lower WC (β = -0.92 cm; 95%CI:-1.56, -0.27) and glucose levels (β = -1.59 mg/dL; 95%CI:-2.95, -0.23) than those consuming <1 serving/month. The associations with cardiometabolic risk factors differed according to the color of fruits. CONCLUSION Fruit consumption is associated with several cardiometabolic risk factors in Mediterranean elders with metabolic syndrome. The associations regarding BP levels could be attributed, at least partially, to reverse causality bias inherent to the cross-sectional design of the study.
Collapse
Affiliation(s)
- Nerea Becerra-Tomás
- Universitat Rovira i Virgili, Departament de Bioquímica i Biotecnologia, Unitat de Nutrició, Reus, Spain; Institut d'Investigació Sanitària Pere Virgili (IISPV), Hospital Universitari Sant Joan de Reus, Reus, Spain; Consorcio CIBER, M.P. Fisiopatología de la Obesidad y Nutrición (CIBERObn), Instituto de Salud Carlos III (ISCIII), Madrid, Spain; Department of Preventive Medicine, University of Valencia, Valencia, Spain
| | - Indira Paz-Graniel
- Universitat Rovira i Virgili, Departament de Bioquímica i Biotecnologia, Unitat de Nutrició, Reus, Spain; Institut d'Investigació Sanitària Pere Virgili (IISPV), Hospital Universitari Sant Joan de Reus, Reus, Spain; Consorcio CIBER, M.P. Fisiopatología de la Obesidad y Nutrición (CIBERObn), Instituto de Salud Carlos III (ISCIII), Madrid, Spain
| | - Anna Tresserra-Rimbau
- Universitat Rovira i Virgili, Departament de Bioquímica i Biotecnologia, Unitat de Nutrició, Reus, Spain; Institut d'Investigació Sanitària Pere Virgili (IISPV), Hospital Universitari Sant Joan de Reus, Reus, Spain; Consorcio CIBER, M.P. Fisiopatología de la Obesidad y Nutrición (CIBERObn), Instituto de Salud Carlos III (ISCIII), Madrid, Spain; Department of Nutrition, Food Science and Gastronomy, XaRTA, INSA, School of Pharmacy and Food Sciences, University of Barcelona, 08028 Barcelona, Spain
| | - Miguel Á Martínez-González
- Consorcio CIBER, M.P. Fisiopatología de la Obesidad y Nutrición (CIBERObn), Instituto de Salud Carlos III (ISCIII), Madrid, Spain; University of Navarra, Department of Preventive Medicine and Public Health, IdiSNA, Pamplona, Spain; Department of Nutrition, Harvard T.H. Chan School of Public Health, Boston, MA, USA
| | - Laura Barrubés
- Universitat Rovira i Virgili, Departament de Bioquímica i Biotecnologia, Unitat de Nutrició, Reus, Spain; Institut d'Investigació Sanitària Pere Virgili (IISPV), Hospital Universitari Sant Joan de Reus, Reus, Spain; Consorcio CIBER, M.P. Fisiopatología de la Obesidad y Nutrición (CIBERObn), Instituto de Salud Carlos III (ISCIII), Madrid, Spain
| | - Dolores Corella
- Consorcio CIBER, M.P. Fisiopatología de la Obesidad y Nutrición (CIBERObn), Instituto de Salud Carlos III (ISCIII), Madrid, Spain; Department of Preventive Medicine, University of Valencia, Valencia, Spain
| | - Júlia Muñoz-Martínez
- Consorcio CIBER, M.P. Fisiopatología de la Obesidad y Nutrición (CIBERObn), Instituto de Salud Carlos III (ISCIII), Madrid, Spain; Cardiovascular Risk and Nutrition Research Group (CARIN), Hospital del Mar Research Institute (IMIM), Barcelona, Spain
| | - Dora Romaguera
- Consorcio CIBER, M.P. Fisiopatología de la Obesidad y Nutrición (CIBERObn), Instituto de Salud Carlos III (ISCIII), Madrid, Spain; Research Group on Nutritional Epidemiology & Cardiovascular Physiopathology. Health Research Institute of the Balearic Islands (IdISBa), University Hospital Son Espases (HUSE), Palma de Mallorca, Spain
| | - Jesús Vioque
- CIBER de Epidemiología y Salud Pública (CIBERESP), Instituto de Salud Carlos III, Madrid, Spain; Instituto de Investigación Sanitaria y Biomédica de Alicante (ISABIAL-UMH), Alicante, Spain
| | - Ángel M Alonso-Gómez
- Consorcio CIBER, M.P. Fisiopatología de la Obesidad y Nutrición (CIBERObn), Instituto de Salud Carlos III (ISCIII), Madrid, Spain; Bioaraba Health Research Institute, Osakidetza Basque Health Service, Araba University Hospital, University of the Basque Country UPV/EHU, Vitoria-Gasteiz, Spain
| | - Julia Wärnberg
- Consorcio CIBER, M.P. Fisiopatología de la Obesidad y Nutrición (CIBERObn), Instituto de Salud Carlos III (ISCIII), Madrid, Spain; Department of Nursing, School of Health Sciences, University of Málaga, Institute of Biomedical Research in Malaga (IBIMA)-IBIMA, Málaga, Spain
| | - José A Martínez
- Consorcio CIBER, M.P. Fisiopatología de la Obesidad y Nutrición (CIBERObn), Instituto de Salud Carlos III (ISCIII), Madrid, Spain; University of Navarra, Department of Nutrition, Food Science and Physiology, IDISNA, Pamplona, Spain; Nutritional Control of the Epigenome Group, Precision Nutrition and Obesity Program, IMDEA Food CEI UAM + CSIC, Madrid, Spain
| | - Luís Serra-Majem
- Consorcio CIBER, M.P. Fisiopatología de la Obesidad y Nutrición (CIBERObn), Instituto de Salud Carlos III (ISCIII), Madrid, Spain; University of Las Palmas de Gran Canaria, Research Institute of Biomedical and Health Sciences (IUIBS), Preventive Medicine Service, Centro Hospitalario Universitario Insular Materno Infantil (CHUIMI), Canarian Health Service, Las Palmas, Spain
| | - Ramon Estruch
- Consorcio CIBER, M.P. Fisiopatología de la Obesidad y Nutrición (CIBERObn), Instituto de Salud Carlos III (ISCIII), Madrid, Spain; Department of Internal Medicine, IDIBAPS, Hospital Clinic, University of Barcelona, Barcelona, Spain
| | - Maria R Bernal-López
- Consorcio CIBER, M.P. Fisiopatología de la Obesidad y Nutrición (CIBERObn), Instituto de Salud Carlos III (ISCIII), Madrid, Spain; Regional University Hospital of Malaga, Department of Internal Medicine, El Instituto de Investigación Biomédica de Málaga (IBIMA), University of Málaga, Málaga, Spain
| | - José Lapetra
- Consorcio CIBER, M.P. Fisiopatología de la Obesidad y Nutrición (CIBERObn), Instituto de Salud Carlos III (ISCIII), Madrid, Spain; Department of Family Medicine, Research Unit, Distrito Sanitario Atención Primaria Sevilla, Sevilla, Spain
| | - Xavier Pintó
- Consorcio CIBER, M.P. Fisiopatología de la Obesidad y Nutrición (CIBERObn), Instituto de Salud Carlos III (ISCIII), Madrid, Spain; Lipid and Vascular Risk Unit, Internal Medicine, Hospital Universitario de Bellvitge-Idibell, Universidad de Barcelona, Hospitalet de Llobregat, Barcelona, Spain
| | - Josep A Tur
- Consorcio CIBER, M.P. Fisiopatología de la Obesidad y Nutrición (CIBERObn), Instituto de Salud Carlos III (ISCIII), Madrid, Spain; Research Group on Community Nutrition & Oxidative Stress, IUNICS-University of the Balearic ISlands, IDISBA & CIBEROBN, Palma de Mallorca, Spain
| | - Antonio Garcia-Rios
- Consorcio CIBER, M.P. Fisiopatología de la Obesidad y Nutrición (CIBERObn), Instituto de Salud Carlos III (ISCIII), Madrid, Spain; Department of Internal Medicine, Maimonides Biomedical Research Institute of Cordoba (IMIBIC), Reina Sofia University Hospital, University of Cordoba, Cordoba, Spain
| | - Blanca Riquelme Gallego
- Department of Preventive Medicine, University of Granada, Granada, Spain; Department of Nursing, Instituto de Investigación Biosanitaria Granada (IBIS.Granada), Faculty of Health Sciences, University of Granada (UGR), Granada, Spain
| | - Miguel Delgado-Rodríguez
- CIBER de Epidemiología y Salud Pública (CIBERESP), Instituto de Salud Carlos III, Madrid, Spain; Division of Preventive Medicine, Faculty of Medicine, University of Jaén, Jaén, Spain
| | - Pilar Matía-Martín
- Department of Endocrinology and Nutrition, Instituto de Investigación Sanitaria Hospital Clínico San Carlos (IdISSC), Madrid, Spain
| | - Lidia Daimiel
- Nutritional Control of the Epigenome Group, Precision Nutrition and Obesity Program, IMDEA Food CEI UAM + CSIC, Madrid, Spain
| | - Sonsoles Velilla-Zancada
- Consorcio CIBER, M.P. Fisiopatología de la Obesidad y Nutrición (CIBERObn), Instituto de Salud Carlos III (ISCIII), Madrid, Spain; Centro de Salud Joaquin Elizalde. Logroño. La Rioja. España. - Agencia de Investigación de Semergen
| | - Josep Vidal
- CIBER Diabetes y Enfermedades Metabólicas (CIBERDEM), Instituto de Salud Carlos III (ISCIII), Madrid, Spain; Department of Endocrinology, IDIBAPS, Hospital Clínic, University of Barcelona, Barcelona, Spain
| | - Clotilde Vázquez
- Consorcio CIBER, M.P. Fisiopatología de la Obesidad y Nutrición (CIBERObn), Instituto de Salud Carlos III (ISCIII), Madrid, Spain; Department of Endocrinology, Fundación Jiménez-Díaz, Madrid, Spain
| | - Emilio Ros
- Consorcio CIBER, M.P. Fisiopatología de la Obesidad y Nutrición (CIBERObn), Instituto de Salud Carlos III (ISCIII), Madrid, Spain; Lipid Clinic, Department of Endocrinology and Nutrition, Institut d'Investigacions Biomèdiques August Pi Sunyer (IDIBAPS), Hospital Clínic, Barcelona, Spain
| | - Pilar Buil-Cosiales
- Consorcio CIBER, M.P. Fisiopatología de la Obesidad y Nutrición (CIBERObn), Instituto de Salud Carlos III (ISCIII), Madrid, Spain; University of Navarra, Department of Preventive Medicine and Public Health, IdiSNA, Pamplona, Spain; Atención Primaria, Servicio Navarro de Salud, Pamplona, Spain
| | - Nancy Babio
- Universitat Rovira i Virgili, Departament de Bioquímica i Biotecnologia, Unitat de Nutrició, Reus, Spain; Institut d'Investigació Sanitària Pere Virgili (IISPV), Hospital Universitari Sant Joan de Reus, Reus, Spain; Consorcio CIBER, M.P. Fisiopatología de la Obesidad y Nutrición (CIBERObn), Instituto de Salud Carlos III (ISCIII), Madrid, Spain
| | - Rebeca Fernández-Carrión
- Consorcio CIBER, M.P. Fisiopatología de la Obesidad y Nutrición (CIBERObn), Instituto de Salud Carlos III (ISCIII), Madrid, Spain; Department of Preventive Medicine, University of Valencia, Valencia, Spain
| | - Karla A Pérez-Vega
- Consorcio CIBER, M.P. Fisiopatología de la Obesidad y Nutrición (CIBERObn), Instituto de Salud Carlos III (ISCIII), Madrid, Spain; Cardiovascular Risk and Nutrition Research Group (CARIN), Hospital del Mar Research Institute (IMIM), Barcelona, Spain
| | - Marga Morey
- Consorcio CIBER, M.P. Fisiopatología de la Obesidad y Nutrición (CIBERObn), Instituto de Salud Carlos III (ISCIII), Madrid, Spain; Research Group on Nutritional Epidemiology & Cardiovascular Physiopathology. Health Research Institute of the Balearic Islands (IdISBa), University Hospital Son Espases (HUSE), Palma de Mallorca, Spain
| | - Laura Torres-Collado
- CIBER de Epidemiología y Salud Pública (CIBERESP), Instituto de Salud Carlos III, Madrid, Spain; Instituto de Investigación Sanitaria y Biomédica de Alicante (ISABIAL-UMH), Alicante, Spain
| | - Lucas Tojal-Sierra
- Consorcio CIBER, M.P. Fisiopatología de la Obesidad y Nutrición (CIBERObn), Instituto de Salud Carlos III (ISCIII), Madrid, Spain; Bioaraba Health Research Institute, Osakidetza Basque Health Service, Araba University Hospital, University of the Basque Country UPV/EHU, Vitoria-Gasteiz, Spain
| | - Jessica Pérez-López
- Consorcio CIBER, M.P. Fisiopatología de la Obesidad y Nutrición (CIBERObn), Instituto de Salud Carlos III (ISCIII), Madrid, Spain; Department of Nursing, School of Health Sciences, University of Málaga, Institute of Biomedical Research in Malaga (IBIMA)-IBIMA, Málaga, Spain
| | - Itziar Abete
- Consorcio CIBER, M.P. Fisiopatología de la Obesidad y Nutrición (CIBERObn), Instituto de Salud Carlos III (ISCIII), Madrid, Spain; University of Navarra, Department of Nutrition, Food Science and Physiology, IDISNA, Pamplona, Spain
| | - Judith P Cabrera
- Consorcio CIBER, M.P. Fisiopatología de la Obesidad y Nutrición (CIBERObn), Instituto de Salud Carlos III (ISCIII), Madrid, Spain; University of Las Palmas de Gran Canaria, Research Institute of Biomedical and Health Sciences (IUIBS), Preventive Medicine Service, Centro Hospitalario Universitario Insular Materno Infantil (CHUIMI), Canarian Health Service, Las Palmas, Spain
| | - Rosa Casas
- Consorcio CIBER, M.P. Fisiopatología de la Obesidad y Nutrición (CIBERObn), Instituto de Salud Carlos III (ISCIII), Madrid, Spain; Department of Internal Medicine, IDIBAPS, Hospital Clinic, University of Barcelona, Barcelona, Spain
| | - José C Fernández-García
- Consorcio CIBER, M.P. Fisiopatología de la Obesidad y Nutrición (CIBERObn), Instituto de Salud Carlos III (ISCIII), Madrid, Spain; Virgen de la Victoria Hospital, Department of Endocrinology, Instituto de Investigación Biomédica de Málaga (IBIMA), University of Málaga, Málaga, Spain
| | - José M Santos-Lozano
- Consorcio CIBER, M.P. Fisiopatología de la Obesidad y Nutrición (CIBERObn), Instituto de Salud Carlos III (ISCIII), Madrid, Spain; Department of Family Medicine, Research Unit, Distrito Sanitario Atención Primaria Sevilla, Sevilla, Spain
| | - Virginia Esteve-Luque
- Lipid and Vascular Risk Unit, Internal Medicine, Hospital Universitario de Bellvitge-Idibell, Universidad de Barcelona, Hospitalet de Llobregat, Barcelona, Spain
| | - Cristina Bouzas
- Consorcio CIBER, M.P. Fisiopatología de la Obesidad y Nutrición (CIBERObn), Instituto de Salud Carlos III (ISCIII), Madrid, Spain; Research Group on Community Nutrition & Oxidative Stress, IUNICS-University of the Balearic ISlands, IDISBA & CIBEROBN, Palma de Mallorca, Spain
| | - Cesar I Fernandez-Lazaro
- University of Navarra, Department of Preventive Medicine and Public Health, IdiSNA, Pamplona, Spain
| | - José V Sorlí
- Consorcio CIBER, M.P. Fisiopatología de la Obesidad y Nutrición (CIBERObn), Instituto de Salud Carlos III (ISCIII), Madrid, Spain; Department of Preventive Medicine, University of Valencia, Valencia, Spain
| | - Gala Freixer
- Consorcio CIBER, M.P. Fisiopatología de la Obesidad y Nutrición (CIBERObn), Instituto de Salud Carlos III (ISCIII), Madrid, Spain; Cardiovascular Risk and Nutrition Research Group (CARIN), Hospital del Mar Research Institute (IMIM), Barcelona, Spain
| | - Marian Martín
- Research Group on Nutritional Epidemiology & Cardiovascular Physiopathology. Health Research Institute of the Balearic Islands (IdISBa), University Hospital Son Espases (HUSE), Palma de Mallorca, Spain
| | | | - Itziar Salaverria-Lete
- Consorcio CIBER, M.P. Fisiopatología de la Obesidad y Nutrición (CIBERObn), Instituto de Salud Carlos III (ISCIII), Madrid, Spain; Bioaraba Health Research Institute, Osakidetza Basque Health Service, Araba University Hospital, University of the Basque Country UPV/EHU, Vitoria-Gasteiz, Spain
| | - Estefania Toledo
- Consorcio CIBER, M.P. Fisiopatología de la Obesidad y Nutrición (CIBERObn), Instituto de Salud Carlos III (ISCIII), Madrid, Spain; University of Navarra, Department of Preventive Medicine and Public Health, IdiSNA, Pamplona, Spain
| | - Olga Castañer
- Consorcio CIBER, M.P. Fisiopatología de la Obesidad y Nutrición (CIBERObn), Instituto de Salud Carlos III (ISCIII), Madrid, Spain; Cardiovascular Risk and Nutrition Research Group (CARIN), Hospital del Mar Research Institute (IMIM), Barcelona, Spain
| | - Jordi Salas-Salvadó
- Universitat Rovira i Virgili, Departament de Bioquímica i Biotecnologia, Unitat de Nutrició, Reus, Spain; Institut d'Investigació Sanitària Pere Virgili (IISPV), Hospital Universitari Sant Joan de Reus, Reus, Spain; Consorcio CIBER, M.P. Fisiopatología de la Obesidad y Nutrición (CIBERObn), Instituto de Salud Carlos III (ISCIII), Madrid, Spain; University Hospital of Sant Joan de Reus, Nutrition Unit, Reus, Spain.
| |
Collapse
|
6
|
Vintró-Alcaraz C, Baenas I, Lozano-Madrid M, Granero R, Ruiz-Canela M, Babio N, Corella D, Fitó M, Martínez JA, Alonso-Gómez ÁM, Wärnberg J, Vioque J, Romaguera D, López-Miranda J, Estruch R, Bernal-López MR, Lapetra J, Sánchez-Villegas A, Bueno-Cavanillas A, Tur JA, Martin-Sánchez V, Pintó X, Delgado-Rodríguez M, Matía-Martín P, Vidal J, Cárdenas JJ, Daimiel L, Ros E, Razquin C, Díaz-López A, González JI, Forcano L, Zulet MDLÁ, Bello-Mora MC, Valenzuela-Guerrero S, García de la Hera M, Konieczna J, García-Ríos A, Casas R, Gómez-Pérez AM, García-Arellano A, Bulló M, Sorli JV, Cuenca-Royo A, Abete I, Salaverria-Lete I, Basterra-Gortari FJ, de la Torre R, Salas-Salvadó J, Fernández-Aranda F. Psychological and metabolic risk factors in older adults with a previous history of eating disorder: A cross-sectional study from the Predimed-Plus study. Eur Eat Disord Rev 2021; 29:575-587. [PMID: 33908163 DOI: 10.1002/erv.2833] [Citation(s) in RCA: 1] [Impact Index Per Article: 0.3] [Reference Citation Analysis] [What about the content of this article? (0)] [Affiliation(s)] [Abstract] [Key Words] [Track Full Text] [Journal Information] [Subscribe] [Scholar Register] [Received: 01/28/2021] [Revised: 02/25/2021] [Accepted: 02/26/2021] [Indexed: 01/05/2023]
Abstract
GOALS To explore affective and cognitive status, later in life, in individuals with and without previous history of eating disorder (ED), and also its association with higher risk for metabolic syndrome (MetS) symptomatology. METHODS A cross-sectional analysis of 6756 adults, aged 55-75 years with overweight/obesity and MetS participating in the Predimed-Plus study was conducted. Participants completed self-reported questionnaires to examine lifetime history of ED, according to DSM-5 criteria, and other psychopathological and neurocognitive factors. Anthropometric and metabolic measurements were also collected. RESULTS Of the whole sample, 24 individuals (0.35%) reported a previous history of ED. In this subsample, there were more women and singles compared to their counterparts, but they also presented higher levels of depressive symptoms and higher cognitive impairment, but also higher body mass index (BMI) and severe obesity, than those without lifetime ED. CONCLUSIONS This is one of the first studies to analyse the cognitive and metabolic impact of a previous history of ED. The results showed that previous ED was associated with greater affective and cognitive impairment, but also with higher BMI, later in life. No other MetS risk factors were found, after controlling for relevant variables.
Collapse
Affiliation(s)
- Cristina Vintró-Alcaraz
- Department of Psychiatry, Bellvitge University Hospital-IDIBELL, Barcelona, Spain.,Consorcio CIBER, M.P. Fisiopatología de la Obesidad y Nutrición (CIBERObn), Instituto de Salud Carlos III (ISCIII), Madrid, Spain
| | - Isabel Baenas
- Department of Psychiatry, Bellvitge University Hospital-IDIBELL, Barcelona, Spain.,Consorcio CIBER, M.P. Fisiopatología de la Obesidad y Nutrición (CIBERObn), Instituto de Salud Carlos III (ISCIII), Madrid, Spain
| | - María Lozano-Madrid
- Department of Psychiatry, Bellvitge University Hospital-IDIBELL, Barcelona, Spain.,Consorcio CIBER, M.P. Fisiopatología de la Obesidad y Nutrición (CIBERObn), Instituto de Salud Carlos III (ISCIII), Madrid, Spain
| | - Roser Granero
- Consorcio CIBER, M.P. Fisiopatología de la Obesidad y Nutrición (CIBERObn), Instituto de Salud Carlos III (ISCIII), Madrid, Spain.,Department de Psicobiologia i Metodologia de les Ciències de la Salut, Universitat Autònoma de Barcelona, Barcelona, Spain
| | - Miguel Ruiz-Canela
- Consorcio CIBER, M.P. Fisiopatología de la Obesidad y Nutrición (CIBERObn), Instituto de Salud Carlos III (ISCIII), Madrid, Spain.,Department of Preventive Medicine and Public Health, Navarra Health Research Institute (IDISNA), University of Navarra, Pamplona, Spain
| | - Nancy Babio
- Consorcio CIBER, M.P. Fisiopatología de la Obesidad y Nutrición (CIBERObn), Instituto de Salud Carlos III (ISCIII), Madrid, Spain.,Universitat Rovira i Virgili, Departament de Bioquímica i Biotecnologia, Unitat de Nutrició Humana, Reus, Spain.,Nutrition Unit, University Hospital of Sant Joan de Reus, Reus, Spain.,Institut d'Investigació Sanitària Pere Virgili (IISPV), Reus, Spain
| | - Dolores Corella
- Consorcio CIBER, M.P. Fisiopatología de la Obesidad y Nutrición (CIBERObn), Instituto de Salud Carlos III (ISCIII), Madrid, Spain.,Department of Preventive Medicine, University of Valencia, Valencia, Spain
| | - Montserrat Fitó
- Consorcio CIBER, M.P. Fisiopatología de la Obesidad y Nutrición (CIBERObn), Instituto de Salud Carlos III (ISCIII), Madrid, Spain.,Cardiovascular risk and Nutrition group, Hospital del Mar Medical Research Institute (IMIM), Barcelona, Spain
| | - José Alfredo Martínez
- Consorcio CIBER, M.P. Fisiopatología de la Obesidad y Nutrición (CIBERObn), Instituto de Salud Carlos III (ISCIII), Madrid, Spain.,Department of Nutrition, Food Science and Physiology, University of Navarra, Pamplona, Spain.,Precision Nutrition Program IMDEA Food, CEI UAM +CSIC, Madrid, Spain
| | - Ángel M Alonso-Gómez
- Consorcio CIBER, M.P. Fisiopatología de la Obesidad y Nutrición (CIBERObn), Instituto de Salud Carlos III (ISCIII), Madrid, Spain.,Bioaraba Health Research Institute, Osakidetza Basque Health Service, Araba University Hospital, University of the Basque Country UPV/EHU, Vitoria-Gasteiz, Spain
| | - Julia Wärnberg
- Consorcio CIBER, M.P. Fisiopatología de la Obesidad y Nutrición (CIBERObn), Instituto de Salud Carlos III (ISCIII), Madrid, Spain.,School of Health Sciences, Instituto de Investigación Biomédica de Málaga, IBIMA, University of Málaga, Málaga, Spain
| | - Jesús Vioque
- Instituto de Investigación Sanitaria y Biomédica de Alicante, ISABIAL-UMH, Alicante, Spain.,CIBER de Epidemiología y Salud Pública (CIBERESP), Instituto de Salud Carlos III, Madrid, Spain
| | - Dora Romaguera
- Consorcio CIBER, M.P. Fisiopatología de la Obesidad y Nutrición (CIBERObn), Instituto de Salud Carlos III (ISCIII), Madrid, Spain.,Research Group on Nutritional Epidemiology & Cardiovascular Physiopathology (NUTRECOR), Health Research Institute of the Balearic Islands (IdISBa), University Hospital Son Espases (HUSE), Palma de Mallorca, Spain
| | - José López-Miranda
- Consorcio CIBER, M.P. Fisiopatología de la Obesidad y Nutrición (CIBERObn), Instituto de Salud Carlos III (ISCIII), Madrid, Spain.,Lipids and Atherosclerosis Unit, Department of Internal Medicine, Maimonides Biomedical Research Institute of Cordoba (IMIBIC), Reina Sofia University Hospital, University of Cordoba, Córdoba, Spain
| | - Ramon Estruch
- Consorcio CIBER, M.P. Fisiopatología de la Obesidad y Nutrición (CIBERObn), Instituto de Salud Carlos III (ISCIII), Madrid, Spain.,Department of Internal Medicine, Institut d'Investigacions Biomèdiques August Pi Sunyer (IDIBAPS), Hospital Clinic, University of Barcelona, Barcelona, Spain
| | - María Rosa Bernal-López
- Consorcio CIBER, M.P. Fisiopatología de la Obesidad y Nutrición (CIBERObn), Instituto de Salud Carlos III (ISCIII), Madrid, Spain.,Internal Medicine Department, Regional University Hospital of Malaga, Instituto de Investigación Biomédica de Málaga (IBIMA), University of Málaga, Málaga, Spain
| | - José Lapetra
- Consorcio CIBER, M.P. Fisiopatología de la Obesidad y Nutrición (CIBERObn), Instituto de Salud Carlos III (ISCIII), Madrid, Spain.,Department of Family Medicine, Research Unit, Distrito Sanitario Atención Primaria Sevilla, Sevilla, Spain
| | - Almudena Sánchez-Villegas
- Consorcio CIBER, M.P. Fisiopatología de la Obesidad y Nutrición (CIBERObn), Instituto de Salud Carlos III (ISCIII), Madrid, Spain.,Institute for Biomedical Research, University of Las Palmas de Gran Canaria, Las Palmas, Spain
| | - Aurora Bueno-Cavanillas
- Department of Preventive Medicine, University of Granada, Granada, Spain.,CIBER Epidemiología y Salud Pública (CIBERESP), Madrid, Spain.,Instituto de Investigación Biosanitaria de Granada (ibs.Granada), Servicio Andaluz de Salud/Universidad de Granada, Granada, Spain
| | - Josep A Tur
- Consorcio CIBER, M.P. Fisiopatología de la Obesidad y Nutrición (CIBERObn), Instituto de Salud Carlos III (ISCIII), Madrid, Spain.,Research Group on Nutritional Epidemiology & Cardiovascular Physiopathology (NUTRECOR), Health Research Institute of the Balearic Islands (IdISBa), University Hospital Son Espases (HUSE), Palma de Mallorca, Spain.,Research Group on Community Nutrition & Oxidative Stress, University of Balearic Islands, Palma, Spain
| | - Vicente Martin-Sánchez
- Consorcio CIBER, M.P. Fisiopatología de la Obesidad y Nutrición (CIBERObn), Instituto de Salud Carlos III (ISCIII), Madrid, Spain.,CIBER de Epidemiología y Salud Pública (CIBERESP), Instituto de Salud Carlos III, Madrid, Spain.,Institute of Biomedicine (IBIOMED), University of León, León, Spain
| | - Xavier Pintó
- Consorcio CIBER, M.P. Fisiopatología de la Obesidad y Nutrición (CIBERObn), Instituto de Salud Carlos III (ISCIII), Madrid, Spain.,Lipids and Vascular Risk Unit, Internal Medicine, Hospital Universitario de Bellvitge, L'Hospitalet de Llobregat, Barcelona, Spain
| | | | - Pilar Matía-Martín
- Department of Endocrinology and Nutrition, Instituto de Investigación Sanitaria Hospital Clínico San Carlos (IdISSC), Madrid, Spain
| | - Josep Vidal
- Department of Endocrinology, IDIBAPS, Hospital Clinic, University of Barcelona, Barcelona, Spain.,CIBER Diabetes y Enfermedades Metabólicas (CIBERDEM), Instituto de Salud Carlos III (ISCIII), Madrid, Spain
| | - Jersy J Cárdenas
- Department of Endocrinology and Nutrition, University Hospital Fundación Jiménez Díaz, Madrid, Spain
| | - Lidia Daimiel
- Nutritional Control of the Epigenome Group, Precision Nutrition and Obesity Program, IMDEA Food, CEI UAM + CSIC, Madrid, Spain
| | - Emilio Ros
- Consorcio CIBER, M.P. Fisiopatología de la Obesidad y Nutrición (CIBERObn), Instituto de Salud Carlos III (ISCIII), Madrid, Spain.,Lipid Clinic, Endocrinology and Nutrition Service, Institut d'Investigacions Biomèdiques August Pi Sunyer (IDIBAPS), Hospital Clínic, University of Barcelona, Barcelona, Spain
| | - Cristina Razquin
- Consorcio CIBER, M.P. Fisiopatología de la Obesidad y Nutrición (CIBERObn), Instituto de Salud Carlos III (ISCIII), Madrid, Spain.,Department of Preventive Medicine and Public Health, Navarra Health Research Institute (IDISNA), University of Navarra, Pamplona, Spain
| | - Andrés Díaz-López
- Consorcio CIBER, M.P. Fisiopatología de la Obesidad y Nutrición (CIBERObn), Instituto de Salud Carlos III (ISCIII), Madrid, Spain.,Universitat Rovira i Virgili, Departament de Bioquímica i Biotecnologia, Unitat de Nutrició Humana, Reus, Spain.,Institut d'Investigació Sanitària Pere Virgili (IISPV), Reus, Spain.,Serra Hunter Fellow, Universitat Rovira i Virgili, Reus, Spain
| | - José I González
- Consorcio CIBER, M.P. Fisiopatología de la Obesidad y Nutrición (CIBERObn), Instituto de Salud Carlos III (ISCIII), Madrid, Spain.,Department of Preventive Medicine, University of Valencia, Valencia, Spain
| | - Laura Forcano
- Consorcio CIBER, M.P. Fisiopatología de la Obesidad y Nutrición (CIBERObn), Instituto de Salud Carlos III (ISCIII), Madrid, Spain.,Integrative Pharmacology and Systems Neurosciences, Hospital del Mar Medical Research Institute (IMIM), Barcelona, Spain
| | - María de Los Ángeles Zulet
- Consorcio CIBER, M.P. Fisiopatología de la Obesidad y Nutrición (CIBERObn), Instituto de Salud Carlos III (ISCIII), Madrid, Spain.,Department of Nutrition, Food Science and Physiology, University of Navarra, Pamplona, Spain
| | - Maria C Bello-Mora
- Consorcio CIBER, M.P. Fisiopatología de la Obesidad y Nutrición (CIBERObn), Instituto de Salud Carlos III (ISCIII), Madrid, Spain.,Bioaraba Health Research Institute, Osakidetza Basque Health Service, Araba University Hospital, University of the Basque Country UPV/EHU, Vitoria-Gasteiz, Spain
| | - Silvia Valenzuela-Guerrero
- School of Health Sciences, Instituto de Investigación Biomédica de Málaga, IBIMA, University of Málaga, Málaga, Spain
| | - Manoli García de la Hera
- Instituto de Investigación Sanitaria y Biomédica de Alicante, ISABIAL-UMH, Alicante, Spain.,CIBER de Epidemiología y Salud Pública (CIBERESP), Instituto de Salud Carlos III, Madrid, Spain
| | - Jadwiga Konieczna
- Consorcio CIBER, M.P. Fisiopatología de la Obesidad y Nutrición (CIBERObn), Instituto de Salud Carlos III (ISCIII), Madrid, Spain.,Research Group on Nutritional Epidemiology & Cardiovascular Physiopathology (NUTRECOR), Health Research Institute of the Balearic Islands (IdISBa), University Hospital Son Espases (HUSE), Palma de Mallorca, Spain
| | - Antonio García-Ríos
- Consorcio CIBER, M.P. Fisiopatología de la Obesidad y Nutrición (CIBERObn), Instituto de Salud Carlos III (ISCIII), Madrid, Spain.,Lipids and Atherosclerosis Unit, Department of Internal Medicine, Maimonides Biomedical Research Institute of Cordoba (IMIBIC), Reina Sofia University Hospital, University of Cordoba, Córdoba, Spain
| | - Rosa Casas
- Consorcio CIBER, M.P. Fisiopatología de la Obesidad y Nutrición (CIBERObn), Instituto de Salud Carlos III (ISCIII), Madrid, Spain.,Department of Internal Medicine, Institut d'Investigacions Biomèdiques August Pi Sunyer (IDIBAPS), Hospital Clinic, University of Barcelona, Barcelona, Spain
| | - Ana M Gómez-Pérez
- Department of Endocrinology, Virgen de la Victoria Hospital, Instituto de Investigación Biomédica de Málaga (IBIMA), Málaga, Spain
| | - Ana García-Arellano
- Consorcio CIBER, M.P. Fisiopatología de la Obesidad y Nutrición (CIBERObn), Instituto de Salud Carlos III (ISCIII), Madrid, Spain.,Department of Preventive Medicine and Public Health, Navarra Health Research Institute (IDISNA), University of Navarra, Pamplona, Spain.,Osasunbidea, Servicio Navarro de Salud, Pamplona, Spain
| | - Mònica Bulló
- Consorcio CIBER, M.P. Fisiopatología de la Obesidad y Nutrición (CIBERObn), Instituto de Salud Carlos III (ISCIII), Madrid, Spain.,Universitat Rovira i Virgili, Departament de Bioquímica i Biotecnologia, Unitat de Nutrició Humana, Reus, Spain.,Institut d'Investigació Sanitària Pere Virgili (IISPV), Reus, Spain
| | - José V Sorli
- Consorcio CIBER, M.P. Fisiopatología de la Obesidad y Nutrición (CIBERObn), Instituto de Salud Carlos III (ISCIII), Madrid, Spain.,Department of Preventive Medicine, University of Valencia, Valencia, Spain
| | - Aida Cuenca-Royo
- Consorcio CIBER, M.P. Fisiopatología de la Obesidad y Nutrición (CIBERObn), Instituto de Salud Carlos III (ISCIII), Madrid, Spain.,Integrative Pharmacology and Systems Neurosciences, Hospital del Mar Medical Research Institute (IMIM), Barcelona, Spain
| | - Itziar Abete
- Consorcio CIBER, M.P. Fisiopatología de la Obesidad y Nutrición (CIBERObn), Instituto de Salud Carlos III (ISCIII), Madrid, Spain.,Department of Nutrition, Food Science and Physiology, University of Navarra, Pamplona, Spain
| | - Itziar Salaverria-Lete
- Consorcio CIBER, M.P. Fisiopatología de la Obesidad y Nutrición (CIBERObn), Instituto de Salud Carlos III (ISCIII), Madrid, Spain.,Bioaraba Health Research Institute, Osakidetza Basque Health Service, Araba University Hospital, University of the Basque Country UPV/EHU, Vitoria-Gasteiz, Spain
| | - Francisco Javier Basterra-Gortari
- Consorcio CIBER, M.P. Fisiopatología de la Obesidad y Nutrición (CIBERObn), Instituto de Salud Carlos III (ISCIII), Madrid, Spain.,Department of Preventive Medicine and Public Health, Navarra Health Research Institute (IDISNA), University of Navarra, Pamplona, Spain.,Osasunbidea, Servicio Navarro de Salud, Pamplona, Spain
| | - Rafael de la Torre
- Consorcio CIBER, M.P. Fisiopatología de la Obesidad y Nutrición (CIBERObn), Instituto de Salud Carlos III (ISCIII), Madrid, Spain.,Integrative Pharmacology and Systems Neurosciences, Hospital del Mar Medical Research Institute (IMIM), Barcelona, Spain
| | - Jordi Salas-Salvadó
- Consorcio CIBER, M.P. Fisiopatología de la Obesidad y Nutrición (CIBERObn), Instituto de Salud Carlos III (ISCIII), Madrid, Spain.,Universitat Rovira i Virgili, Departament de Bioquímica i Biotecnologia, Unitat de Nutrició Humana, Reus, Spain.,Nutrition Unit, University Hospital of Sant Joan de Reus, Reus, Spain.,Institut d'Investigació Sanitària Pere Virgili (IISPV), Reus, Spain
| | - Fernando Fernández-Aranda
- Department of Psychiatry, Bellvitge University Hospital-IDIBELL, Barcelona, Spain.,Consorcio CIBER, M.P. Fisiopatología de la Obesidad y Nutrición (CIBERObn), Instituto de Salud Carlos III (ISCIII), Madrid, Spain.,Department of Clinical Sciences, School of Medicine, University of Barcelona, Barcelona, Spain
| |
Collapse
|
7
|
Marhuenda-Muñoz M, Rinaldi de Alvarenga JF, Hernáez Á, Tresserra-Rimbau A, Martínez-González MÁ, Salas-Salvadó J, Corella D, Malcampo M, Martínez JA, Alonso-Gómez ÁM, Wärnberg J, Vioque J, Romaguera D, López-Miranda J, Estruch R, Tinahones FJ, Lapetra J, Serra-Majem JL, Bueno-Cavanillas A, Tur JA, Sánchez VM, Pintó X, Delgado-Rodríguez M, Matía-Martín P, Vidal J, Vázquez C, Daimiel L, Ros E, Serra-Mir M, Vázquez-Ruiz Z, Nishi SK, Sorlí JV, Zomeño MD, Zulet MA, Vaquero-Luna J, Carabaño-Moral R, Notario-Barandiaran L, Morey M, García-Ríos A, Gómez-Pérez AM, Santos-Lozano JM, Buil-Cosiales P, Basora J, Portolés O, Schröder H, Abete I, Salaverria-Lete I, Toledo E, Babio N, Fitó M, Martínez-Huélamo M, Lamuela-Raventós RM. High Fruit and Vegetable Consumption and Moderate Fat Intake Are Associated with Higher Carotenoid Concentration in Human Plasma. Antioxidants (Basel) 2021; 10:antiox10030473. [PMID: 33802859 PMCID: PMC8002704 DOI: 10.3390/antiox10030473] [Citation(s) in RCA: 2] [Impact Index Per Article: 0.7] [Reference Citation Analysis] [What about the content of this article? (0)] [Affiliation(s)] [Abstract] [Key Words] [Grants] [Track Full Text] [Download PDF] [Journal Information] [Subscribe] [Scholar Register] [Received: 02/14/2021] [Revised: 03/09/2021] [Accepted: 03/12/2021] [Indexed: 12/12/2022] Open
Abstract
Carotenoids are pigments contained mainly in fruit and vegetables (F&V) that have beneficial effects on cardiometabolic health. Due to their lipophilic nature, co-ingestion of fat appears to increase their bioavailability via facilitating transfer to the aqueous micellar phase during digestion. However, the extent to which high fat intake may contribute to increased carotenoid plasma concentrations is still unclear. The objective was to examine the degree to which the consumption of different amounts of both carotenoid-rich foods and fats is associated with plasma carotenoid concentrations within a Mediterranean lifestyle context (subsample from the PREDIMED-Plus study baseline) where consumption of F&V and fat is high. The study population was categorized into four groups according to their self-reported consumption of F&V and fat. Carotenoids were extracted from plasma samples and analyzed by HPLC-UV-VIS-QqQ-MS/MS. Carotenoid systemic concentrations were greater in high consumers of F&V than in low consumers of these foods (+3.04 μmol/L (95% CI: 0.90, 5.17), p-value = 0.005), but circulating concentrations seemed to decrease when total fat intake was very high (−2.69 μmol/L (−5.54; 0.16), p-value = 0.064). High consumption of F&V is associated with greater systemic levels of total carotenoids, in particular when fat intake is low-to-moderate rather than very high.
Collapse
Affiliation(s)
- María Marhuenda-Muñoz
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Instituto de Salud Carlos III, 28029 Madrid, Spain; (M.M.-M.); (Á.H.); (A.T.-R.); (M.Á.M.-G.); (J.S.-S.); (D.C.); (J.A.M.); (Á.M.A.-G.); (J.W.); (D.R.); (J.L.-M.); (R.E.); (F.J.T.); (J.L.); (J.L.S.-M.); (J.A.T.); (X.P.); (C.V.); (E.R.); (Z.V.-R.); (S.K.N.); (J.V.S.); (M.A.Z.); (M.M.); (A.G.-R.); (A.M.G.-P.); (J.M.S.-L.); (P.B.-C.); (J.B.); (O.P.); (I.A.); (E.T.); (N.B.); (M.F.)
- Department of Nutrition, Food Science and Gastronomy, School of Pharmacy and Food Sciences and XaRTA, Institute of Nutrition and Food Safety (INSA-UB), University of Barcelona, 08921 Santa Coloma de Gramenet, Spain;
| | - José Fernando Rinaldi de Alvarenga
- Food Research Center (FoRC), Department of Food Science and Experimental Nutrition, School of Pharmaceutical Sciences, University of São Paulo, 05508-000 São Paulo, Brazil;
| | - Álvaro Hernáez
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Instituto de Salud Carlos III, 28029 Madrid, Spain; (M.M.-M.); (Á.H.); (A.T.-R.); (M.Á.M.-G.); (J.S.-S.); (D.C.); (J.A.M.); (Á.M.A.-G.); (J.W.); (D.R.); (J.L.-M.); (R.E.); (F.J.T.); (J.L.); (J.L.S.-M.); (J.A.T.); (X.P.); (C.V.); (E.R.); (Z.V.-R.); (S.K.N.); (J.V.S.); (M.A.Z.); (M.M.); (A.G.-R.); (A.M.G.-P.); (J.M.S.-L.); (P.B.-C.); (J.B.); (O.P.); (I.A.); (E.T.); (N.B.); (M.F.)
- Centre for Fertility and Health, Norwegian Institute of Public Health, 0473 Oslo, Norway
- Blanquerna School of Health Sciences, Universitat Ramon Llull, 08025 Barcelona, Spain;
- August Pi Sunyer Biomedical Research Center (IDIBAPS), 08036 Barcelona, Spain
| | - Anna Tresserra-Rimbau
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Instituto de Salud Carlos III, 28029 Madrid, Spain; (M.M.-M.); (Á.H.); (A.T.-R.); (M.Á.M.-G.); (J.S.-S.); (D.C.); (J.A.M.); (Á.M.A.-G.); (J.W.); (D.R.); (J.L.-M.); (R.E.); (F.J.T.); (J.L.); (J.L.S.-M.); (J.A.T.); (X.P.); (C.V.); (E.R.); (Z.V.-R.); (S.K.N.); (J.V.S.); (M.A.Z.); (M.M.); (A.G.-R.); (A.M.G.-P.); (J.M.S.-L.); (P.B.-C.); (J.B.); (O.P.); (I.A.); (E.T.); (N.B.); (M.F.)
- Department of Nutrition, Food Science and Gastronomy, School of Pharmacy and Food Sciences and XaRTA, Institute of Nutrition and Food Safety (INSA-UB), University of Barcelona, 08921 Santa Coloma de Gramenet, Spain;
| | - Miguel Ángel Martínez-González
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Instituto de Salud Carlos III, 28029 Madrid, Spain; (M.M.-M.); (Á.H.); (A.T.-R.); (M.Á.M.-G.); (J.S.-S.); (D.C.); (J.A.M.); (Á.M.A.-G.); (J.W.); (D.R.); (J.L.-M.); (R.E.); (F.J.T.); (J.L.); (J.L.S.-M.); (J.A.T.); (X.P.); (C.V.); (E.R.); (Z.V.-R.); (S.K.N.); (J.V.S.); (M.A.Z.); (M.M.); (A.G.-R.); (A.M.G.-P.); (J.M.S.-L.); (P.B.-C.); (J.B.); (O.P.); (I.A.); (E.T.); (N.B.); (M.F.)
- Department of Preventive Medicine and Public Health, University of Navarra, IdiSNA, 31008 Pamplona, Spain
- Department of Nutrition, Harvard T.H. Chan School of Public Health, Boston, MA 02115, USA
| | - Jordi Salas-Salvadó
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Instituto de Salud Carlos III, 28029 Madrid, Spain; (M.M.-M.); (Á.H.); (A.T.-R.); (M.Á.M.-G.); (J.S.-S.); (D.C.); (J.A.M.); (Á.M.A.-G.); (J.W.); (D.R.); (J.L.-M.); (R.E.); (F.J.T.); (J.L.); (J.L.S.-M.); (J.A.T.); (X.P.); (C.V.); (E.R.); (Z.V.-R.); (S.K.N.); (J.V.S.); (M.A.Z.); (M.M.); (A.G.-R.); (A.M.G.-P.); (J.M.S.-L.); (P.B.-C.); (J.B.); (O.P.); (I.A.); (E.T.); (N.B.); (M.F.)
- Universitat Rovira i Virgili, Departament de Bioquímica i Biotecnologia, Unitat de Nutrició, 43204 Reus, Spain
- Nutrition Unit, University Hospital of Sant Joan de Reus, 43201 Reus, Spain
- Institut d’Investigació Sanitària Pere Virgili (IISPV), 43201 Reus, Spain
| | - Dolores Corella
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Instituto de Salud Carlos III, 28029 Madrid, Spain; (M.M.-M.); (Á.H.); (A.T.-R.); (M.Á.M.-G.); (J.S.-S.); (D.C.); (J.A.M.); (Á.M.A.-G.); (J.W.); (D.R.); (J.L.-M.); (R.E.); (F.J.T.); (J.L.); (J.L.S.-M.); (J.A.T.); (X.P.); (C.V.); (E.R.); (Z.V.-R.); (S.K.N.); (J.V.S.); (M.A.Z.); (M.M.); (A.G.-R.); (A.M.G.-P.); (J.M.S.-L.); (P.B.-C.); (J.B.); (O.P.); (I.A.); (E.T.); (N.B.); (M.F.)
- Department of Preventive Medicine, University of Valencia, 46010 Valencia, Spain
| | - Mireia Malcampo
- Unit of Cardiovascular Risk and Nutrition, Institut Hospital del Mar de Investigaciones Médicas (IMIM), 08007 Barcelona, Spain; (M.M.); (H.S.)
| | - José Alfredo Martínez
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Instituto de Salud Carlos III, 28029 Madrid, Spain; (M.M.-M.); (Á.H.); (A.T.-R.); (M.Á.M.-G.); (J.S.-S.); (D.C.); (J.A.M.); (Á.M.A.-G.); (J.W.); (D.R.); (J.L.-M.); (R.E.); (F.J.T.); (J.L.); (J.L.S.-M.); (J.A.T.); (X.P.); (C.V.); (E.R.); (Z.V.-R.); (S.K.N.); (J.V.S.); (M.A.Z.); (M.M.); (A.G.-R.); (A.M.G.-P.); (J.M.S.-L.); (P.B.-C.); (J.B.); (O.P.); (I.A.); (E.T.); (N.B.); (M.F.)
- Center for Nutrition Research, Department of Nutrition, Food Sciences, and Physiology, University of Navarra, 31008 Pamplona, Spain
- Precision Nutrition Program, IMDEA Food, CEI UAM + CSIC, 28049 Madrid, Spain; (V.M.S.); (M.D.-R.); (L.D.)
| | - Ángel M. Alonso-Gómez
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Instituto de Salud Carlos III, 28029 Madrid, Spain; (M.M.-M.); (Á.H.); (A.T.-R.); (M.Á.M.-G.); (J.S.-S.); (D.C.); (J.A.M.); (Á.M.A.-G.); (J.W.); (D.R.); (J.L.-M.); (R.E.); (F.J.T.); (J.L.); (J.L.S.-M.); (J.A.T.); (X.P.); (C.V.); (E.R.); (Z.V.-R.); (S.K.N.); (J.V.S.); (M.A.Z.); (M.M.); (A.G.-R.); (A.M.G.-P.); (J.M.S.-L.); (P.B.-C.); (J.B.); (O.P.); (I.A.); (E.T.); (N.B.); (M.F.)
- Bioaraba Health Research Institute, Cardiovascular, Respiratory and Metabolic Area, 01009 Vitoria-Gasteiz, Spain; (J.V.-L.); (I.S.-L.)
- Osakidetza Basque Health Service, Araba University Hospital, University of the Basque Country UPV/EHU, 01009 Vitoria-Gasteiz, Spain
| | - Julia Wärnberg
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Instituto de Salud Carlos III, 28029 Madrid, Spain; (M.M.-M.); (Á.H.); (A.T.-R.); (M.Á.M.-G.); (J.S.-S.); (D.C.); (J.A.M.); (Á.M.A.-G.); (J.W.); (D.R.); (J.L.-M.); (R.E.); (F.J.T.); (J.L.); (J.L.S.-M.); (J.A.T.); (X.P.); (C.V.); (E.R.); (Z.V.-R.); (S.K.N.); (J.V.S.); (M.A.Z.); (M.M.); (A.G.-R.); (A.M.G.-P.); (J.M.S.-L.); (P.B.-C.); (J.B.); (O.P.); (I.A.); (E.T.); (N.B.); (M.F.)
- Department of Nursing, School of Health Sciences, Instituto de Investigación Biomédica de Málaga (IBIMA), University of Málaga, 29010 Málaga, Spain;
| | - Jesús Vioque
- CIBER de Epidemiología y Salud Pública (CIBERESP), Instituto de Salud Carlos III, 28029 Madrid, Spain; (J.V.); (L.N.-B.)
- Unit of Nutritional Epidemiology, Miguel Hernandez University, ISABIAL-FISABIO, 03010 Alicante, Spain
| | - Dora Romaguera
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Instituto de Salud Carlos III, 28029 Madrid, Spain; (M.M.-M.); (Á.H.); (A.T.-R.); (M.Á.M.-G.); (J.S.-S.); (D.C.); (J.A.M.); (Á.M.A.-G.); (J.W.); (D.R.); (J.L.-M.); (R.E.); (F.J.T.); (J.L.); (J.L.S.-M.); (J.A.T.); (X.P.); (C.V.); (E.R.); (Z.V.-R.); (S.K.N.); (J.V.S.); (M.A.Z.); (M.M.); (A.G.-R.); (A.M.G.-P.); (J.M.S.-L.); (P.B.-C.); (J.B.); (O.P.); (I.A.); (E.T.); (N.B.); (M.F.)
- Health Research Institute of the Balearic Islands (IdISBa), 07120 Palma de Mallorca, Spain
| | - José López-Miranda
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Instituto de Salud Carlos III, 28029 Madrid, Spain; (M.M.-M.); (Á.H.); (A.T.-R.); (M.Á.M.-G.); (J.S.-S.); (D.C.); (J.A.M.); (Á.M.A.-G.); (J.W.); (D.R.); (J.L.-M.); (R.E.); (F.J.T.); (J.L.); (J.L.S.-M.); (J.A.T.); (X.P.); (C.V.); (E.R.); (Z.V.-R.); (S.K.N.); (J.V.S.); (M.A.Z.); (M.M.); (A.G.-R.); (A.M.G.-P.); (J.M.S.-L.); (P.B.-C.); (J.B.); (O.P.); (I.A.); (E.T.); (N.B.); (M.F.)
- Department of Internal Medicine, Maimonides Biomedical Research Institute of Cordoba (IMIBIC), Reina Sofia University Hospital, University of Cordoba, 14004 Cordoba, Spain
| | - Ramón Estruch
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Instituto de Salud Carlos III, 28029 Madrid, Spain; (M.M.-M.); (Á.H.); (A.T.-R.); (M.Á.M.-G.); (J.S.-S.); (D.C.); (J.A.M.); (Á.M.A.-G.); (J.W.); (D.R.); (J.L.-M.); (R.E.); (F.J.T.); (J.L.); (J.L.S.-M.); (J.A.T.); (X.P.); (C.V.); (E.R.); (Z.V.-R.); (S.K.N.); (J.V.S.); (M.A.Z.); (M.M.); (A.G.-R.); (A.M.G.-P.); (J.M.S.-L.); (P.B.-C.); (J.B.); (O.P.); (I.A.); (E.T.); (N.B.); (M.F.)
- Internal Medicine Service, Hospital Clínic, University of Barcelona, 08036 Barcelona, Spain
| | - Francisco J. Tinahones
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Instituto de Salud Carlos III, 28029 Madrid, Spain; (M.M.-M.); (Á.H.); (A.T.-R.); (M.Á.M.-G.); (J.S.-S.); (D.C.); (J.A.M.); (Á.M.A.-G.); (J.W.); (D.R.); (J.L.-M.); (R.E.); (F.J.T.); (J.L.); (J.L.S.-M.); (J.A.T.); (X.P.); (C.V.); (E.R.); (Z.V.-R.); (S.K.N.); (J.V.S.); (M.A.Z.); (M.M.); (A.G.-R.); (A.M.G.-P.); (J.M.S.-L.); (P.B.-C.); (J.B.); (O.P.); (I.A.); (E.T.); (N.B.); (M.F.)
- Department of Endocrinology, Virgen de la Victoria Hospital, Instituto de Investigación Biomédica de Málaga (IBIMA), University of Málaga, 29010 Málaga, Spain
| | - José Lapetra
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Instituto de Salud Carlos III, 28029 Madrid, Spain; (M.M.-M.); (Á.H.); (A.T.-R.); (M.Á.M.-G.); (J.S.-S.); (D.C.); (J.A.M.); (Á.M.A.-G.); (J.W.); (D.R.); (J.L.-M.); (R.E.); (F.J.T.); (J.L.); (J.L.S.-M.); (J.A.T.); (X.P.); (C.V.); (E.R.); (Z.V.-R.); (S.K.N.); (J.V.S.); (M.A.Z.); (M.M.); (A.G.-R.); (A.M.G.-P.); (J.M.S.-L.); (P.B.-C.); (J.B.); (O.P.); (I.A.); (E.T.); (N.B.); (M.F.)
- Research Unit, Department of Family Medicine, Distrito Sanitario Atención Primaria Sevilla, 41010 Sevilla, Spain
| | - J. Lluís Serra-Majem
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Instituto de Salud Carlos III, 28029 Madrid, Spain; (M.M.-M.); (Á.H.); (A.T.-R.); (M.Á.M.-G.); (J.S.-S.); (D.C.); (J.A.M.); (Á.M.A.-G.); (J.W.); (D.R.); (J.L.-M.); (R.E.); (F.J.T.); (J.L.); (J.L.S.-M.); (J.A.T.); (X.P.); (C.V.); (E.R.); (Z.V.-R.); (S.K.N.); (J.V.S.); (M.A.Z.); (M.M.); (A.G.-R.); (A.M.G.-P.); (J.M.S.-L.); (P.B.-C.); (J.B.); (O.P.); (I.A.); (E.T.); (N.B.); (M.F.)
- Research Institute of Biomedical and Health Sciences (IUIBS), University of Las Palmas de Gran Canaria & Centro Hospitalario Universitario Insular Materno Infantil (CHUIMI), Canarian Health Service, 35016 Las Palmas de Gran Canaria, Spain
| | - Aurora Bueno-Cavanillas
- Department of Nursing, School of Health Sciences, Instituto de Investigación Biomédica de Málaga (IBIMA), University of Málaga, 29010 Málaga, Spain;
- Department of Preventive Medicine and Public Health, University of Granada, 18016 Granada, Spain
| | - Josep A. Tur
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Instituto de Salud Carlos III, 28029 Madrid, Spain; (M.M.-M.); (Á.H.); (A.T.-R.); (M.Á.M.-G.); (J.S.-S.); (D.C.); (J.A.M.); (Á.M.A.-G.); (J.W.); (D.R.); (J.L.-M.); (R.E.); (F.J.T.); (J.L.); (J.L.S.-M.); (J.A.T.); (X.P.); (C.V.); (E.R.); (Z.V.-R.); (S.K.N.); (J.V.S.); (M.A.Z.); (M.M.); (A.G.-R.); (A.M.G.-P.); (J.M.S.-L.); (P.B.-C.); (J.B.); (O.P.); (I.A.); (E.T.); (N.B.); (M.F.)
- Health Research Institute of the Balearic Islands (IdISBa), 07120 Palma de Mallorca, Spain
- Research Group on Community Nutrition & Oxidative Stress, IUNICS, University of Balearic Islands, 07122 Palma de Mallorca, Spain
| | - Vicente Martín Sánchez
- Precision Nutrition Program, IMDEA Food, CEI UAM + CSIC, 28049 Madrid, Spain; (V.M.S.); (M.D.-R.); (L.D.)
- Institute of Biomedicine (IBIOMED), University of León, 24071 León, Spain
| | - Xavier Pintó
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Instituto de Salud Carlos III, 28029 Madrid, Spain; (M.M.-M.); (Á.H.); (A.T.-R.); (M.Á.M.-G.); (J.S.-S.); (D.C.); (J.A.M.); (Á.M.A.-G.); (J.W.); (D.R.); (J.L.-M.); (R.E.); (F.J.T.); (J.L.); (J.L.S.-M.); (J.A.T.); (X.P.); (C.V.); (E.R.); (Z.V.-R.); (S.K.N.); (J.V.S.); (M.A.Z.); (M.M.); (A.G.-R.); (A.M.G.-P.); (J.M.S.-L.); (P.B.-C.); (J.B.); (O.P.); (I.A.); (E.T.); (N.B.); (M.F.)
- Lipids and Vascular Risk Unit, Internal Medicine, Hospital Universitario de Bellvitge, Hospitalet de Llobregat, 08908 Barcelona, Spain
| | - Miguel Delgado-Rodríguez
- Precision Nutrition Program, IMDEA Food, CEI UAM + CSIC, 28049 Madrid, Spain; (V.M.S.); (M.D.-R.); (L.D.)
- Division of Preventive Medicine, Faculty of Medicine, University of Jaén, 23071 Jaén, Spain
| | - Pilar Matía-Martín
- Department of Endocrinology and Nutrition, Instituto de Investigación Sanitaria Hospital Clínico San Carlos (IdISSC), 28040 Madrid, Spain;
| | - Josep Vidal
- CIBER Diabetes y Enfermedades Metabólicas (CIBERDEM), Instituto de Salud Carlos III (ISCIII), 28029 Madrid, Spain;
- Department of Endocrinology, Institut d’Investigacions Biomédiques August Pi Sunyer (IDIBAPS), Hospital Clinic, University of Barcelona, 08036 Barcelona, Spain
| | - Clotilde Vázquez
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Instituto de Salud Carlos III, 28029 Madrid, Spain; (M.M.-M.); (Á.H.); (A.T.-R.); (M.Á.M.-G.); (J.S.-S.); (D.C.); (J.A.M.); (Á.M.A.-G.); (J.W.); (D.R.); (J.L.-M.); (R.E.); (F.J.T.); (J.L.); (J.L.S.-M.); (J.A.T.); (X.P.); (C.V.); (E.R.); (Z.V.-R.); (S.K.N.); (J.V.S.); (M.A.Z.); (M.M.); (A.G.-R.); (A.M.G.-P.); (J.M.S.-L.); (P.B.-C.); (J.B.); (O.P.); (I.A.); (E.T.); (N.B.); (M.F.)
- Department of Endocrinology and Nutrition, Hospital Fundación Jimenez Díaz, Instituto de Investigaciones Biomédicas IISFJD, University Autonoma, 28040 Madrid, Spain
| | - Lidia Daimiel
- Precision Nutrition Program, IMDEA Food, CEI UAM + CSIC, 28049 Madrid, Spain; (V.M.S.); (M.D.-R.); (L.D.)
| | - Emilio Ros
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Instituto de Salud Carlos III, 28029 Madrid, Spain; (M.M.-M.); (Á.H.); (A.T.-R.); (M.Á.M.-G.); (J.S.-S.); (D.C.); (J.A.M.); (Á.M.A.-G.); (J.W.); (D.R.); (J.L.-M.); (R.E.); (F.J.T.); (J.L.); (J.L.S.-M.); (J.A.T.); (X.P.); (C.V.); (E.R.); (Z.V.-R.); (S.K.N.); (J.V.S.); (M.A.Z.); (M.M.); (A.G.-R.); (A.M.G.-P.); (J.M.S.-L.); (P.B.-C.); (J.B.); (O.P.); (I.A.); (E.T.); (N.B.); (M.F.)
- Department of Endocrinology and Nutrition, Hospital Clínic, 08036 Barcelona, Spain;
| | - Mercè Serra-Mir
- Department of Endocrinology and Nutrition, Hospital Clínic, 08036 Barcelona, Spain;
| | - Zenaida Vázquez-Ruiz
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Instituto de Salud Carlos III, 28029 Madrid, Spain; (M.M.-M.); (Á.H.); (A.T.-R.); (M.Á.M.-G.); (J.S.-S.); (D.C.); (J.A.M.); (Á.M.A.-G.); (J.W.); (D.R.); (J.L.-M.); (R.E.); (F.J.T.); (J.L.); (J.L.S.-M.); (J.A.T.); (X.P.); (C.V.); (E.R.); (Z.V.-R.); (S.K.N.); (J.V.S.); (M.A.Z.); (M.M.); (A.G.-R.); (A.M.G.-P.); (J.M.S.-L.); (P.B.-C.); (J.B.); (O.P.); (I.A.); (E.T.); (N.B.); (M.F.)
- Department of Preventive Medicine and Public Health, University of Navarra, IdiSNA, 31008 Pamplona, Spain
| | - Stephanie K. Nishi
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Instituto de Salud Carlos III, 28029 Madrid, Spain; (M.M.-M.); (Á.H.); (A.T.-R.); (M.Á.M.-G.); (J.S.-S.); (D.C.); (J.A.M.); (Á.M.A.-G.); (J.W.); (D.R.); (J.L.-M.); (R.E.); (F.J.T.); (J.L.); (J.L.S.-M.); (J.A.T.); (X.P.); (C.V.); (E.R.); (Z.V.-R.); (S.K.N.); (J.V.S.); (M.A.Z.); (M.M.); (A.G.-R.); (A.M.G.-P.); (J.M.S.-L.); (P.B.-C.); (J.B.); (O.P.); (I.A.); (E.T.); (N.B.); (M.F.)
- Universitat Rovira i Virgili, Departament de Bioquímica i Biotecnologia, Unitat de Nutrició, 43204 Reus, Spain
- Nutrition Unit, University Hospital of Sant Joan de Reus, 43201 Reus, Spain
- Institut d’Investigació Sanitària Pere Virgili (IISPV), 43201 Reus, Spain
| | - Jose V. Sorlí
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Instituto de Salud Carlos III, 28029 Madrid, Spain; (M.M.-M.); (Á.H.); (A.T.-R.); (M.Á.M.-G.); (J.S.-S.); (D.C.); (J.A.M.); (Á.M.A.-G.); (J.W.); (D.R.); (J.L.-M.); (R.E.); (F.J.T.); (J.L.); (J.L.S.-M.); (J.A.T.); (X.P.); (C.V.); (E.R.); (Z.V.-R.); (S.K.N.); (J.V.S.); (M.A.Z.); (M.M.); (A.G.-R.); (A.M.G.-P.); (J.M.S.-L.); (P.B.-C.); (J.B.); (O.P.); (I.A.); (E.T.); (N.B.); (M.F.)
- Department of Preventive Medicine, University of Valencia, 46010 Valencia, Spain
| | - María Dolores Zomeño
- Blanquerna School of Health Sciences, Universitat Ramon Llull, 08025 Barcelona, Spain;
- Unit of Cardiovascular Risk and Nutrition, Institut Hospital del Mar de Investigaciones Médicas (IMIM), 08007 Barcelona, Spain; (M.M.); (H.S.)
| | - María Angeles Zulet
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Instituto de Salud Carlos III, 28029 Madrid, Spain; (M.M.-M.); (Á.H.); (A.T.-R.); (M.Á.M.-G.); (J.S.-S.); (D.C.); (J.A.M.); (Á.M.A.-G.); (J.W.); (D.R.); (J.L.-M.); (R.E.); (F.J.T.); (J.L.); (J.L.S.-M.); (J.A.T.); (X.P.); (C.V.); (E.R.); (Z.V.-R.); (S.K.N.); (J.V.S.); (M.A.Z.); (M.M.); (A.G.-R.); (A.M.G.-P.); (J.M.S.-L.); (P.B.-C.); (J.B.); (O.P.); (I.A.); (E.T.); (N.B.); (M.F.)
- Center for Nutrition Research, Department of Nutrition, Food Sciences, and Physiology, University of Navarra, 31008 Pamplona, Spain
- Precision Nutrition Program, IMDEA Food, CEI UAM + CSIC, 28049 Madrid, Spain; (V.M.S.); (M.D.-R.); (L.D.)
| | - Jessica Vaquero-Luna
- Bioaraba Health Research Institute, Cardiovascular, Respiratory and Metabolic Area, 01009 Vitoria-Gasteiz, Spain; (J.V.-L.); (I.S.-L.)
- Osakidetza Basque Health Service, Araba University Hospital, University of the Basque Country UPV/EHU, 01009 Vitoria-Gasteiz, Spain
| | - Rosa Carabaño-Moral
- Unidad de Gestión Clínica Arroyo de la Miel, Distrito de Atención Primaria Costa del Sol, Servicio Andaluz de Salud, 29630 Benalmádena, Spain;
| | - Leyre Notario-Barandiaran
- CIBER de Epidemiología y Salud Pública (CIBERESP), Instituto de Salud Carlos III, 28029 Madrid, Spain; (J.V.); (L.N.-B.)
- Unit of Nutritional Epidemiology, Miguel Hernandez University, ISABIAL-FISABIO, 03010 Alicante, Spain
| | - Marga Morey
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Instituto de Salud Carlos III, 28029 Madrid, Spain; (M.M.-M.); (Á.H.); (A.T.-R.); (M.Á.M.-G.); (J.S.-S.); (D.C.); (J.A.M.); (Á.M.A.-G.); (J.W.); (D.R.); (J.L.-M.); (R.E.); (F.J.T.); (J.L.); (J.L.S.-M.); (J.A.T.); (X.P.); (C.V.); (E.R.); (Z.V.-R.); (S.K.N.); (J.V.S.); (M.A.Z.); (M.M.); (A.G.-R.); (A.M.G.-P.); (J.M.S.-L.); (P.B.-C.); (J.B.); (O.P.); (I.A.); (E.T.); (N.B.); (M.F.)
- Health Research Institute of the Balearic Islands (IdISBa), 07120 Palma de Mallorca, Spain
| | - Antonio García-Ríos
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Instituto de Salud Carlos III, 28029 Madrid, Spain; (M.M.-M.); (Á.H.); (A.T.-R.); (M.Á.M.-G.); (J.S.-S.); (D.C.); (J.A.M.); (Á.M.A.-G.); (J.W.); (D.R.); (J.L.-M.); (R.E.); (F.J.T.); (J.L.); (J.L.S.-M.); (J.A.T.); (X.P.); (C.V.); (E.R.); (Z.V.-R.); (S.K.N.); (J.V.S.); (M.A.Z.); (M.M.); (A.G.-R.); (A.M.G.-P.); (J.M.S.-L.); (P.B.-C.); (J.B.); (O.P.); (I.A.); (E.T.); (N.B.); (M.F.)
- Department of Internal Medicine, Maimonides Biomedical Research Institute of Cordoba (IMIBIC), Reina Sofia University Hospital, University of Cordoba, 14004 Cordoba, Spain
| | - Ana M. Gómez-Pérez
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Instituto de Salud Carlos III, 28029 Madrid, Spain; (M.M.-M.); (Á.H.); (A.T.-R.); (M.Á.M.-G.); (J.S.-S.); (D.C.); (J.A.M.); (Á.M.A.-G.); (J.W.); (D.R.); (J.L.-M.); (R.E.); (F.J.T.); (J.L.); (J.L.S.-M.); (J.A.T.); (X.P.); (C.V.); (E.R.); (Z.V.-R.); (S.K.N.); (J.V.S.); (M.A.Z.); (M.M.); (A.G.-R.); (A.M.G.-P.); (J.M.S.-L.); (P.B.-C.); (J.B.); (O.P.); (I.A.); (E.T.); (N.B.); (M.F.)
- Department of Endocrinology, Virgen de la Victoria Hospital, Instituto de Investigación Biomédica de Málaga (IBIMA), University of Málaga, 29010 Málaga, Spain
| | - José Manuel Santos-Lozano
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Instituto de Salud Carlos III, 28029 Madrid, Spain; (M.M.-M.); (Á.H.); (A.T.-R.); (M.Á.M.-G.); (J.S.-S.); (D.C.); (J.A.M.); (Á.M.A.-G.); (J.W.); (D.R.); (J.L.-M.); (R.E.); (F.J.T.); (J.L.); (J.L.S.-M.); (J.A.T.); (X.P.); (C.V.); (E.R.); (Z.V.-R.); (S.K.N.); (J.V.S.); (M.A.Z.); (M.M.); (A.G.-R.); (A.M.G.-P.); (J.M.S.-L.); (P.B.-C.); (J.B.); (O.P.); (I.A.); (E.T.); (N.B.); (M.F.)
- Research Unit, Department of Family Medicine, Distrito Sanitario Atención Primaria Sevilla, 41010 Sevilla, Spain
| | - Pilar Buil-Cosiales
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Instituto de Salud Carlos III, 28029 Madrid, Spain; (M.M.-M.); (Á.H.); (A.T.-R.); (M.Á.M.-G.); (J.S.-S.); (D.C.); (J.A.M.); (Á.M.A.-G.); (J.W.); (D.R.); (J.L.-M.); (R.E.); (F.J.T.); (J.L.); (J.L.S.-M.); (J.A.T.); (X.P.); (C.V.); (E.R.); (Z.V.-R.); (S.K.N.); (J.V.S.); (M.A.Z.); (M.M.); (A.G.-R.); (A.M.G.-P.); (J.M.S.-L.); (P.B.-C.); (J.B.); (O.P.); (I.A.); (E.T.); (N.B.); (M.F.)
- Department of Preventive Medicine and Public Health, University of Navarra, IdiSNA, 31008 Pamplona, Spain
- Osasunbidea, Servicio Navarro de Salud, Atención Primaria, 31003 Pamplona, Spain
| | - Josep Basora
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Instituto de Salud Carlos III, 28029 Madrid, Spain; (M.M.-M.); (Á.H.); (A.T.-R.); (M.Á.M.-G.); (J.S.-S.); (D.C.); (J.A.M.); (Á.M.A.-G.); (J.W.); (D.R.); (J.L.-M.); (R.E.); (F.J.T.); (J.L.); (J.L.S.-M.); (J.A.T.); (X.P.); (C.V.); (E.R.); (Z.V.-R.); (S.K.N.); (J.V.S.); (M.A.Z.); (M.M.); (A.G.-R.); (A.M.G.-P.); (J.M.S.-L.); (P.B.-C.); (J.B.); (O.P.); (I.A.); (E.T.); (N.B.); (M.F.)
- Universitat Rovira i Virgili, Departament de Bioquímica i Biotecnologia, Unitat de Nutrició, 43204 Reus, Spain
- Institut d’Investigació Sanitària Pere Virgili (IISPV), 43201 Reus, Spain
- IDIAP Jordi Gol i Gurina, 43202 Reus, Spain
| | - Olga Portolés
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Instituto de Salud Carlos III, 28029 Madrid, Spain; (M.M.-M.); (Á.H.); (A.T.-R.); (M.Á.M.-G.); (J.S.-S.); (D.C.); (J.A.M.); (Á.M.A.-G.); (J.W.); (D.R.); (J.L.-M.); (R.E.); (F.J.T.); (J.L.); (J.L.S.-M.); (J.A.T.); (X.P.); (C.V.); (E.R.); (Z.V.-R.); (S.K.N.); (J.V.S.); (M.A.Z.); (M.M.); (A.G.-R.); (A.M.G.-P.); (J.M.S.-L.); (P.B.-C.); (J.B.); (O.P.); (I.A.); (E.T.); (N.B.); (M.F.)
- Department of Preventive Medicine, University of Valencia, 46010 Valencia, Spain
| | - Helmut Schröder
- Unit of Cardiovascular Risk and Nutrition, Institut Hospital del Mar de Investigaciones Médicas (IMIM), 08007 Barcelona, Spain; (M.M.); (H.S.)
- CIBER de Epidemiología y Salud Pública (CIBERESP), Instituto de Salud Carlos III, 28029 Madrid, Spain; (J.V.); (L.N.-B.)
| | - Itziar Abete
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Instituto de Salud Carlos III, 28029 Madrid, Spain; (M.M.-M.); (Á.H.); (A.T.-R.); (M.Á.M.-G.); (J.S.-S.); (D.C.); (J.A.M.); (Á.M.A.-G.); (J.W.); (D.R.); (J.L.-M.); (R.E.); (F.J.T.); (J.L.); (J.L.S.-M.); (J.A.T.); (X.P.); (C.V.); (E.R.); (Z.V.-R.); (S.K.N.); (J.V.S.); (M.A.Z.); (M.M.); (A.G.-R.); (A.M.G.-P.); (J.M.S.-L.); (P.B.-C.); (J.B.); (O.P.); (I.A.); (E.T.); (N.B.); (M.F.)
- Center for Nutrition Research, Department of Nutrition, Food Sciences, and Physiology, University of Navarra, 31008 Pamplona, Spain
- Precision Nutrition Program, IMDEA Food, CEI UAM + CSIC, 28049 Madrid, Spain; (V.M.S.); (M.D.-R.); (L.D.)
| | - Itziar Salaverria-Lete
- Bioaraba Health Research Institute, Cardiovascular, Respiratory and Metabolic Area, 01009 Vitoria-Gasteiz, Spain; (J.V.-L.); (I.S.-L.)
| | - Estefanía Toledo
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Instituto de Salud Carlos III, 28029 Madrid, Spain; (M.M.-M.); (Á.H.); (A.T.-R.); (M.Á.M.-G.); (J.S.-S.); (D.C.); (J.A.M.); (Á.M.A.-G.); (J.W.); (D.R.); (J.L.-M.); (R.E.); (F.J.T.); (J.L.); (J.L.S.-M.); (J.A.T.); (X.P.); (C.V.); (E.R.); (Z.V.-R.); (S.K.N.); (J.V.S.); (M.A.Z.); (M.M.); (A.G.-R.); (A.M.G.-P.); (J.M.S.-L.); (P.B.-C.); (J.B.); (O.P.); (I.A.); (E.T.); (N.B.); (M.F.)
- Department of Preventive Medicine and Public Health, University of Navarra, IdiSNA, 31008 Pamplona, Spain
| | - Nancy Babio
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Instituto de Salud Carlos III, 28029 Madrid, Spain; (M.M.-M.); (Á.H.); (A.T.-R.); (M.Á.M.-G.); (J.S.-S.); (D.C.); (J.A.M.); (Á.M.A.-G.); (J.W.); (D.R.); (J.L.-M.); (R.E.); (F.J.T.); (J.L.); (J.L.S.-M.); (J.A.T.); (X.P.); (C.V.); (E.R.); (Z.V.-R.); (S.K.N.); (J.V.S.); (M.A.Z.); (M.M.); (A.G.-R.); (A.M.G.-P.); (J.M.S.-L.); (P.B.-C.); (J.B.); (O.P.); (I.A.); (E.T.); (N.B.); (M.F.)
- Universitat Rovira i Virgili, Departament de Bioquímica i Biotecnologia, Unitat de Nutrició, 43204 Reus, Spain
- Nutrition Unit, University Hospital of Sant Joan de Reus, 43201 Reus, Spain
- Institut d’Investigació Sanitària Pere Virgili (IISPV), 43201 Reus, Spain
| | - Montse Fitó
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Instituto de Salud Carlos III, 28029 Madrid, Spain; (M.M.-M.); (Á.H.); (A.T.-R.); (M.Á.M.-G.); (J.S.-S.); (D.C.); (J.A.M.); (Á.M.A.-G.); (J.W.); (D.R.); (J.L.-M.); (R.E.); (F.J.T.); (J.L.); (J.L.S.-M.); (J.A.T.); (X.P.); (C.V.); (E.R.); (Z.V.-R.); (S.K.N.); (J.V.S.); (M.A.Z.); (M.M.); (A.G.-R.); (A.M.G.-P.); (J.M.S.-L.); (P.B.-C.); (J.B.); (O.P.); (I.A.); (E.T.); (N.B.); (M.F.)
- Unit of Cardiovascular Risk and Nutrition, Institut Hospital del Mar de Investigaciones Médicas (IMIM), 08007 Barcelona, Spain; (M.M.); (H.S.)
| | - Miriam Martínez-Huélamo
- Department of Nutrition, Food Science and Gastronomy, School of Pharmacy and Food Sciences and XaRTA, Institute of Nutrition and Food Safety (INSA-UB), University of Barcelona, 08921 Santa Coloma de Gramenet, Spain;
| | - Rosa M Lamuela-Raventós
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Instituto de Salud Carlos III, 28029 Madrid, Spain; (M.M.-M.); (Á.H.); (A.T.-R.); (M.Á.M.-G.); (J.S.-S.); (D.C.); (J.A.M.); (Á.M.A.-G.); (J.W.); (D.R.); (J.L.-M.); (R.E.); (F.J.T.); (J.L.); (J.L.S.-M.); (J.A.T.); (X.P.); (C.V.); (E.R.); (Z.V.-R.); (S.K.N.); (J.V.S.); (M.A.Z.); (M.M.); (A.G.-R.); (A.M.G.-P.); (J.M.S.-L.); (P.B.-C.); (J.B.); (O.P.); (I.A.); (E.T.); (N.B.); (M.F.)
- Department of Nutrition, Food Science and Gastronomy, School of Pharmacy and Food Sciences and XaRTA, Institute of Nutrition and Food Safety (INSA-UB), University of Barcelona, 08921 Santa Coloma de Gramenet, Spain;
- Correspondence: ; Tel.: +34-934034843
| |
Collapse
|
8
|
Muñoz-Garach A, Cornejo-Pareja I, Martínez-González MÁ, Bulló M, Corella D, Castañer O, Romaguera D, Vioque J, Alonso-Gómez ÁM, Wärnberg J, Martínez JA, Serra-Majem L, Estruch R, Bernal-López MR, Lapetra J, Pintó X, Tur JA, López-Miranda J, Bueno-Cavanillas A, Delgado-Rodríguez M, Matía-Martín P, Daimiel L, Sánchez VM, Vidal J, Prieto L, Ros E, Fernández-Aranda F, Camacho-Barcia L, Ortega-Azorin C, Soria M, Fiol M, Compañ-Gabucio L, Goicolea-Güemez L, Pérez-López J, Goñi N, Pérez-Cabrera J, Sacanella E, Fernández-García JC, Miró-Moriano L, Gimenez-Gracia M, Razquin C, Paz-Graniel I, Guillem P, Zomeño MD, Moñino M, Oncina-Canovas A, Salaverria-Lete I, Toledo E, Salas-Salvadó J, Schröder H, Tinahones FJ. Milk and Dairy Products Intake Is Related to Cognitive Impairment at Baseline in Predimed Plus Trial. Mol Nutr Food Res 2021; 65:e2000728. [PMID: 33471961 DOI: 10.1002/mnfr.202000728] [Citation(s) in RCA: 1] [Impact Index Per Article: 0.3] [Reference Citation Analysis] [What about the content of this article? (0)] [Affiliation(s)] [Abstract] [Key Words] [Track Full Text] [Journal Information] [Subscribe] [Scholar Register] [Received: 07/23/2020] [Revised: 12/30/2020] [Indexed: 11/06/2022]
Abstract
SCOPE To examine the association between milk and dairy products intake and the prevalence of cognitive decline among Spanish individuals at high cardiovascular risk. METHODS AND RESULTS Cross-sectional analyses are performed on baseline data from 6744 adults (aged 55-75 years old). Intake of milk and dairy products is estimated using a food frequency questionnaire grouped into quartiles. The risk of developing cognitive impairment is based on the Mini-Mental State Examination (MMSE). A higher prevalence of cognitive decline was found in subjects who consumed more grams. Patients with worse MMSE score (10-24) consumed a mean of 395.14 ± 12.21 g, while patients with better MMSE score (27-30) consumed a mean of 341.23 ± 2.73 g (p < 0.05). Those subjects with the lower milk consumption (<220 g/day) had a higher MMSE score (28.35 ± 0.045). Higher intake of fermented dairy products was observed in participants with a lower MMSE score (OR 1.340, p = 0.003). A positive correlation was found between the consumption of whole milk and the MMSE score (r = 0.066, p < 0.001). CONCLUSIONS These findings suggest that greater consumption of milk and dairy products could be associated with greater cognitive decline according to MMSE. Conversely, consumption of whole-fat milk could be linked with less cognitive impairment in the cross-sectional study.
Collapse
Affiliation(s)
- Araceli Muñoz-Garach
- Department of Endocrinology and Nutrition, Virgen de la Victoria University Hospital, Malaga University. Instituto de Investigación Biomédica de Málaga (IBIMA), Avda. Teatinos s/n., Málaga, 29010, Spain
| | - Isabel Cornejo-Pareja
- Department of Endocrinology and Nutrition, Virgen de la Victoria University Hospital, Malaga University. Instituto de Investigación Biomédica de Málaga (IBIMA), Avda. Teatinos s/n., Málaga, 29010, Spain.,Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Institute of Health Carlos III, C/ Monforte de Lemos, 5., Madrid, 28029, Spain
| | - Miguel Ángel Martínez-González
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Institute of Health Carlos III, C/ Monforte de Lemos, 5., Madrid, 28029, Spain.,Department of Preventive Medicine and Public Health, University of Navarra, IDISNA. C/ Irunlarrea, 1, Pamplona, Navarra, 31008, Spain.,Department of Nutrition, Harvard T.H. Chan School of Public Health. 665 Huntington Avenue Boston, Massachusetts, 02115, USA
| | - Monica Bulló
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Institute of Health Carlos III, C/ Monforte de Lemos, 5., Madrid, 28029, Spain.,Departament de Bioquímica i Biotecnologia, Unitat de Nutrició. Universitat Rovira i Virgili, Campus Sescelades. C/ Marcel·lí Domingo, 1., Reus, Tarragona, 43007, Spain.,Nutrition Unit. University Hospital of Sant Joan de Reus., Avinguda del Doctor Josep Laporte, 2, Reus, Tarragona, 43204, Spain.,Institut d'Investigació Sanitària Pere Virgili (IISPV)., Carrer Dr. Mallafré Guasch, 4., Reus, Tarragona, 43007, Spain
| | - Dolores Corella
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Institute of Health Carlos III, C/ Monforte de Lemos, 5., Madrid, 28029, Spain.,Department of Preventive Medicine, University of Valencia., Av. de Blasco Ibáñez, 13., Valencia, 46010, Spain
| | - Olga Castañer
- Unit of Cardiovascular Risk and Nutrition, Institut Hospital del Mar de Investigaciones Médicas Municipal d`Investigació Médica (IMIM)., Carrer del Dr. Aiguader, 88., Barcelona, 08003, Spain
| | - Dora Romaguera
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Institute of Health Carlos III, C/ Monforte de Lemos, 5., Madrid, 28029, Spain.,Health Research Institute of the Balearic Islands (IdISBa). Edificio S, Hospital Universitario Son Espases, Carretera de Valldemossa, 79., Palma, Balearic Islands, 07120, Spain
| | - Jesús Vioque
- CIBER de Epidemiología y Salud Pública (CIBERESP), Instituto de Salud Carlos III, C/ Monforte de Lemos, 5., Madrid, 28029, Spain.,Miguel Hernandez University, ISABIAL-FISABIO, Avda Pintor Baeza, 12 HGUA. Centro de Diagnóstico., Planta 5ª., Alicante, 03010, Spain
| | - Ángel M Alonso-Gómez
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Institute of Health Carlos III, C/ Monforte de Lemos, 5., Madrid, 28029, Spain.,Department of Cardiology, Organización Sanitaria Integrada (OSI) ARABA, University Hospital Araba, C/ Jose Atxotegi Kalea, s/n., Araba Vitoria-Gasteiz, 01009, Spain.,University of the Basque Country UPV/EHU, C/ Nieves Cano Kalea, 12., Araba Vitoria-Gasteiz, 01006, Spain
| | - Julia Wärnberg
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Institute of Health Carlos III, C/ Monforte de Lemos, 5., Madrid, 28029, Spain.,Department of Nursing, School of Health Sciences, University of Málaga-Institute of Biomedical Research in Malaga (IBIMA), Calle Severo Ochoa, 63., Málaga, 29590, Spain
| | - J Alfredo Martínez
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Institute of Health Carlos III, C/ Monforte de Lemos, 5., Madrid, 28029, Spain.,Department of Nutrition, Food Sciences, and Physiology, Center for Nutrition Research, University of Navarra, C/ Irunlarrea 1., Pamplona, Navarra, 31008, Spain.,Nutritional Genomics and Epigenomics Group, IMDEA Food, CEI UAM + CSIC, Crta. de, Carr. de Canto Blanco, 8., Madrid, 28049, Spain
| | - Luís Serra-Majem
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Institute of Health Carlos III, C/ Monforte de Lemos, 5., Madrid, 28029, Spain.,Nutrition Research Group, Research Institute of Biomedical and Health Sciences (IUIBS), University of Las Palmas de Gran Canaria, Instituto Universitario de Investigaciones Biomédicas y Sanitarias (iUIBS)., Paseo Blas Cabrera Felipe "Físico" (s/n)., 35016 - Las Palmas de Gran Canaria Islas Canarias, Spain
| | - Ramon Estruch
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Institute of Health Carlos III, C/ Monforte de Lemos, 5., Madrid, 28029, Spain.,Department of Internal Medicine, Institut d'Investigacions Biomèdiques August Pi Sunyer (IDIBAPS), Hospital Clinic, University of Barcelona, Carrer del Rosselló, 149., Barcelona, 08036, Spain
| | - M Rosa Bernal-López
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Institute of Health Carlos III, C/ Monforte de Lemos, 5., Madrid, 28029, Spain.,Department of Internal Medicine, Regional University Hospital of Malaga, Instituto de Investigación Biomédica de Malaga (IBIMA), Plaza del Hospital Civil, s/n., Malaga, 29009, Spain
| | - José Lapetra
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Institute of Health Carlos III, C/ Monforte de Lemos, 5., Madrid, 28029, Spain.,Department of Family Medicine, Research Unit, Distrito Sanitario Atención Primaria Sevilla, Edificio Isla, Av. de Ramón y Cajal, 9., Sevilla, 41005, Spain
| | - Xavier Pintó
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Institute of Health Carlos III, C/ Monforte de Lemos, 5., Madrid, 28029, Spain.,Lipids and Vascular Risk Unit, Internal Medicine, Hospital Universitario de Bellvitge-IDIBELL, Hospitalet de Llobregat., Universidad de Barcelona, Carrer de la Feixa Llarga, s/n., 08907 L'Hospitalet de Llobregat, Barcelona, Spain.,Medicine Department. Universidad de Barcelona, Calle Gran Via de les Corts Catalanes, 585., Barcelona, 08007, Spain
| | - Josep A Tur
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Institute of Health Carlos III, C/ Monforte de Lemos, 5., Madrid, 28029, Spain.,Research Group on Community Nutrition & Oxidative Stress, University of Balearic Islands, Carretera de Valldemossa, km 7.5., Palma de Mallorca, 07122, Spain
| | - José López-Miranda
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Institute of Health Carlos III, C/ Monforte de Lemos, 5., Madrid, 28029, Spain.,Department of Internal Medicine, Maimonides Biomedical Research Institute of Cordoba (IMIBIC), Reina Sofia University Hospital, University of Cordoba, Av. Menendez Pidal, s/n., Cordoba, 14004, Spain
| | - Aurora Bueno-Cavanillas
- CIBER de Epidemiología y Salud Pública (CIBERESP), Instituto de Salud Carlos III, C/ Monforte de Lemos, 5., Madrid, 28029, Spain.,Department of Preventive Medicine and Public Health, University of Granada, Av. del Hospicio, 1., Granada, 18010, Spain
| | - Miguel Delgado-Rodríguez
- CIBER de Epidemiología y Salud Pública (CIBERESP), Instituto de Salud Carlos III, C/ Monforte de Lemos, 5., Madrid, 28029, Spain.,Division of Preventive Medicine, Faculty of Medicine, University of Jaén, Campus Las Lagunillas, s/n., Jaén, 23071, Spain
| | - Pilar Matía-Martín
- Department of Endocrinology and Nutrition, Instituto de Investigación Sanitaria Hospital Clínico San Carlos (IdISSC), Calle del Prof Martín Lagos, s/n., Madrid, 28040, Spain
| | - Lidia Daimiel
- Nutritional Genomics and Epigenomics Group, IMDEA Food, CEI UAM + CSIC, Crta. de, Carr. de Canto Blanco, 8., Madrid, 28049, Spain
| | - Vicente Martín Sánchez
- CIBER de Epidemiología y Salud Pública (CIBERESP), Instituto de Salud Carlos III, C/ Monforte de Lemos, 5., Madrid, 28029, Spain.,Institute of Biomedicine (IBIOMED), University of León, Campus Universitario de Vegazana s/n., León, 24071, Spain
| | - Josep Vidal
- CIBER Diabetes y Enfermedades Metabólicas (CIBERDEM), Instituto de Salud Carlos III (ISCIII), C/ Monforte de Lemos, 5., Madrid, 28029, Spain.,Department of Endocrinology, Institut d` Investigacions Biomédiques August Pi Sunyer (IDIBAPS), Hospital Clinic, University of Barcelona, Carrer del Rosselló, 149., Barcelona, 08036, Spain
| | - Lucia Prieto
- Department of Endocrinology, Fundación Jiménez-Díaz, Av. de los Reyes Católicos, 2., Madrid, 28040, Spain
| | - Emilio Ros
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Institute of Health Carlos III, C/ Monforte de Lemos, 5., Madrid, 28029, Spain.,Lipid Clinic, Department of Endocrinology and Nutrition, Institut d'Investigacions Biomèdiques August Pi Sunyer (IDIBAPS), Hospital Clínic, Carrer del Rosselló, 149., Barcelona, 08036, Spain
| | - Fernando Fernández-Aranda
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Institute of Health Carlos III, C/ Monforte de Lemos, 5., Madrid, 28029, Spain.,Department of Psychiatry, University Hospital of Bellvitge-IDIBELL and Department of Clinical Sciences, School of Medicine and Health Sciences., University of Barcelona, Campus de Bellvitge, Feixa Llarga, s/n., 08907 L'Hospitalet de Llobregat Barcelona, Spain
| | - Lucía Camacho-Barcia
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Institute of Health Carlos III, C/ Monforte de Lemos, 5., Madrid, 28029, Spain.,Departament de Bioquímica i Biotecnologia, Unitat de Nutrició. Universitat Rovira i Virgili, Campus Sescelades. C/ Marcel·lí Domingo, 1., Reus, Tarragona, 43007, Spain.,Nutrition Unit. University Hospital of Sant Joan de Reus., Avinguda del Doctor Josep Laporte, 2, Reus, Tarragona, 43204, Spain.,Institut d'Investigació Sanitària Pere Virgili (IISPV)., Carrer Dr. Mallafré Guasch, 4., Reus, Tarragona, 43007, Spain
| | - Carolina Ortega-Azorin
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Institute of Health Carlos III, C/ Monforte de Lemos, 5., Madrid, 28029, Spain.,Department of Preventive Medicine, University of Valencia., Av. de Blasco Ibáñez, 13., Valencia, 46010, Spain
| | - María Soria
- Unit of Cardiovascular Risk and Nutrition, Institut Hospital del Mar de Investigaciones Médicas Municipal d`Investigació Médica (IMIM)., Carrer del Dr. Aiguader, 88., Barcelona, 08003, Spain
| | - Miquel Fiol
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Institute of Health Carlos III, C/ Monforte de Lemos, 5., Madrid, 28029, Spain.,Health Research Institute of the Balearic Islands (IdISBa). Edificio S, Hospital Universitario Son Espases, Carretera de Valldemossa, 79., Palma, Balearic Islands, 07120, Spain
| | - Laura Compañ-Gabucio
- CIBER de Epidemiología y Salud Pública (CIBERESP), Instituto de Salud Carlos III, C/ Monforte de Lemos, 5., Madrid, 28029, Spain.,Miguel Hernandez University, ISABIAL-FISABIO, Avda Pintor Baeza, 12 HGUA. Centro de Diagnóstico., Planta 5ª., Alicante, 03010, Spain
| | - Leire Goicolea-Güemez
- Department of Cardiology, Organización Sanitaria Integrada (OSI) ARABA, University Hospital Araba, C/ Jose Atxotegi Kalea, s/n., Araba Vitoria-Gasteiz, 01009, Spain
| | - Jessica Pérez-López
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Institute of Health Carlos III, C/ Monforte de Lemos, 5., Madrid, 28029, Spain.,Department of Nursing, School of Health Sciences, University of Málaga-Institute of Biomedical Research in Malaga (IBIMA), Calle Severo Ochoa, 63., Málaga, 29590, Spain
| | - Nuria Goñi
- Navarro Health Service., Primary Care Pamplona, Plaza de la Paz s/n., Navarra, 31002, Spain
| | - Judith Pérez-Cabrera
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Institute of Health Carlos III, C/ Monforte de Lemos, 5., Madrid, 28029, Spain.,Nutrition Research Group, Research Institute of Biomedical and Health Sciences (IUIBS), University of Las Palmas de Gran Canaria, Instituto Universitario de Investigaciones Biomédicas y Sanitarias (iUIBS)., Paseo Blas Cabrera Felipe "Físico" (s/n)., 35016 - Las Palmas de Gran Canaria Islas Canarias, Spain
| | - E Sacanella
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Institute of Health Carlos III, C/ Monforte de Lemos, 5., Madrid, 28029, Spain.,Department of Internal Medicine, Institut d'Investigacions Biomèdiques August Pi Sunyer (IDIBAPS), Hospital Clinic, University of Barcelona, Carrer del Rosselló, 149., Barcelona, 08036, Spain
| | - Jose Carlos Fernández-García
- Department of Endocrinology and Nutrition, Virgen de la Victoria University Hospital, Malaga University. Instituto de Investigación Biomédica de Málaga (IBIMA), Avda. Teatinos s/n., Málaga, 29010, Spain.,Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Institute of Health Carlos III, C/ Monforte de Lemos, 5., Madrid, 28029, Spain
| | - Leticia Miró-Moriano
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Institute of Health Carlos III, C/ Monforte de Lemos, 5., Madrid, 28029, Spain.,Department of Family Medicine, Research Unit, Distrito Sanitario Atención Primaria Sevilla, Edificio Isla, Av. de Ramón y Cajal, 9., Sevilla, 41005, Spain
| | - M Gimenez-Gracia
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Institute of Health Carlos III, C/ Monforte de Lemos, 5., Madrid, 28029, Spain.,Department of Family Medicine, Research Unit, Distrito Sanitario Atención Primaria Sevilla, Edificio Isla, Av. de Ramón y Cajal, 9., Sevilla, 41005, Spain
| | - C Razquin
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Institute of Health Carlos III, C/ Monforte de Lemos, 5., Madrid, 28029, Spain.,Department of Preventive Medicine and Public Health, University of Navarra, IDISNA. C/ Irunlarrea, 1, Pamplona, Navarra, 31008, Spain.,Department of Nutrition, Harvard T.H. Chan School of Public Health. 665 Huntington Avenue Boston, Massachusetts, 02115, USA
| | - Indira Paz-Graniel
- Departament de Bioquímica i Biotecnologia, Unitat de Nutrició. Universitat Rovira i Virgili, Campus Sescelades. C/ Marcel·lí Domingo, 1., Reus, Tarragona, 43007, Spain.,Nutrition Unit. University Hospital of Sant Joan de Reus., Avinguda del Doctor Josep Laporte, 2, Reus, Tarragona, 43204, Spain
| | - Patricia Guillem
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Institute of Health Carlos III, C/ Monforte de Lemos, 5., Madrid, 28029, Spain.,Department of Preventive Medicine, University of Valencia., Av. de Blasco Ibáñez, 13., Valencia, 46010, Spain
| | - María Dolors Zomeño
- Unit of Cardiovascular Risk and Nutrition, Institut Hospital del Mar de Investigaciones Médicas Municipal d`Investigació Médica (IMIM)., Carrer del Dr. Aiguader, 88., Barcelona, 08003, Spain
| | - Manuel Moñino
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Institute of Health Carlos III, C/ Monforte de Lemos, 5., Madrid, 28029, Spain.,Health Research Institute of the Balearic Islands (IdISBa). Edificio S, Hospital Universitario Son Espases, Carretera de Valldemossa, 79., Palma, Balearic Islands, 07120, Spain
| | - Alejandro Oncina-Canovas
- CIBER de Epidemiología y Salud Pública (CIBERESP), Instituto de Salud Carlos III, C/ Monforte de Lemos, 5., Madrid, 28029, Spain.,Miguel Hernandez University, ISABIAL-FISABIO, Avda Pintor Baeza, 12 HGUA. Centro de Diagnóstico., Planta 5ª., Alicante, 03010, Spain
| | - Itziar Salaverria-Lete
- Department of Cardiology, Organización Sanitaria Integrada (OSI) ARABA, University Hospital Araba, C/ Jose Atxotegi Kalea, s/n., Araba Vitoria-Gasteiz, 01009, Spain
| | - Estefanía Toledo
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Institute of Health Carlos III, C/ Monforte de Lemos, 5., Madrid, 28029, Spain.,Department of Preventive Medicine and Public Health, University of Navarra, IDISNA. C/ Irunlarrea, 1, Pamplona, Navarra, 31008, Spain.,Department of Nutrition, Harvard T.H. Chan School of Public Health. 665 Huntington Avenue Boston, Massachusetts, 02115, USA
| | - Jordi Salas-Salvadó
- Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Institute of Health Carlos III, C/ Monforte de Lemos, 5., Madrid, 28029, Spain.,Departament de Bioquímica i Biotecnologia, Unitat de Nutrició. Universitat Rovira i Virgili, Campus Sescelades. C/ Marcel·lí Domingo, 1., Reus, Tarragona, 43007, Spain.,Nutrition Unit. University Hospital of Sant Joan de Reus., Avinguda del Doctor Josep Laporte, 2, Reus, Tarragona, 43204, Spain.,Institut d'Investigació Sanitària Pere Virgili (IISPV)., Carrer Dr. Mallafré Guasch, 4., Reus, Tarragona, 43007, Spain
| | - Helmut Schröder
- Unit of Cardiovascular Risk and Nutrition, Institut Hospital del Mar de Investigaciones Médicas Municipal d`Investigació Médica (IMIM)., Carrer del Dr. Aiguader, 88., Barcelona, 08003, Spain.,CIBER de Epidemiología y Salud Pública (CIBERESP), Instituto de Salud Carlos III, C/ Monforte de Lemos, 5., Madrid, 28029, Spain
| | - Francisco J Tinahones
- Department of Endocrinology and Nutrition, Virgen de la Victoria University Hospital, Malaga University. Instituto de Investigación Biomédica de Málaga (IBIMA), Avda. Teatinos s/n., Málaga, 29010, Spain.,Centro de Investigación Biomédica en Red Fisiopatología de la Obesidad y la Nutrición (CIBEROBN), Institute of Health Carlos III, C/ Monforte de Lemos, 5., Madrid, 28029, Spain
| | -
- Department of Endocrinology and Nutrition, Virgen de la Victoria University Hospital, Malaga University. Instituto de Investigación Biomédica de Málaga (IBIMA), Avda. Teatinos s/n., Málaga, 29010, Spain
| |
Collapse
|